Acht vragen over uw dienstencheques in 2020

Vanaf 1 januari 2020 zakt het fiscaal voordeel van dienstencheques in Vlaanderen van 30 naar 20 procent. Wat moet u nog weten over het gebruik van de betaalmiddelen voor huishoudhulp?

1. Wat zijn dienstencheques?

Een dienstencheque is een betaalmiddel waarmee u iemand kunt vergoeden voor de ondersteuning bij allerlei huishoudelijke taken. Dat kan tegen een voordelig tarief, omdat de Vlaamse overheid een financiële bijdrage levert. Op die manier wil ze laaggeschoolde arbeidskrachten aan de slag helpen en zwartwerk in de schoonmaaksector tegengaan. Iedere meerderjarige persoon die in Vlaanderen zijn hoofdverblijfplaats heeft, kan gebruikmaken van dienstencheques.

2. Waarvoor mag u ze gebruiken?

Activiteiten die in aanmerking komen zijn: schoonmaken, wassen en strijken, occasionele kleine verstelwerken, bereiden van maaltijden, boodschappen doen voor dagelijks gebruik en het vervoer van mensen met een beperkte mobiliteit. Om uw huishoudhulp te vergoeden voor deze geleverde prestaties, overhandigt u één papieren of elektronische dienstencheque per gewerkt uur. De wetgever heeft ook duidelijk vastgelegd waarvoor u dienstencheques níet mag gebruiken.

3. Hoeveel kunt u er jaarlijks bestellen?

Dienstencheques bestelt u in Vlaanderen via de officiële uitgever Sodexo. “Je kan per kalenderjaar 500 dienstencheques bestellen, waarvan de eerste 400 tegen 9 euro per stuk, en de overige 100 tegen 10 euro per cheque”, zegt public benefits & transformation office director Ben Broeckx. “Een gezin kan maximaal 1000 dienstencheques kopen: de eerste 800 tegen 9 euro, en de overige 200 tegen 10 euro. Een gezin omvat alle personen die ingeschreven zijn op hetzelfde adres. De cheques zijn op naam en individueel: doorgeven of doorverkopen aan iemand anders kan dus niet.”

“Eenoudergezinnen kunnen per jaar tot 2000 dienstencheques bestellen tegen 9 euro. Dat kan weliswaar enkel wanneer je aanvraag door het departement Werk en Sociale Economie van de Vlaamse overheid werd goedgekeurd. Als persoon met een handicap of indien je een tegemoetkoming voor bejaardenhulp krijgt, heb je eveneens recht op 2000 dienstencheques per jaar tegen 9 euro. Dat is ook zo wanneer je een mindervalide kind ten laste hebt.” In elk van die gevallen moet u een door de bevoegde overheid uitgereikt attest kunnen voorleggen, al valt deze verplichting in 2020 wellicht weg door de automatische uitwisseling van informatie.

4. Papier of elektronisch?

U bent volledig vrij om te kiezen tussen papieren en elektronische dienstencheques. Ze kosten evenveel, en ook het fiscaal voordeel is identiek. De elektronische variant biedt evenwel enkele voordelen: na een bestelling zijn ze meteen beschikbaar, u kunt ze niet meer verliezen, u hoeft de cheques niet meer in te vullen, uw oudste cheques worden automatisch eerst uitgegeven, u kunt op elk moment uw portefeuille raadplegen, enzovoort. Bovendien draagt u zo een steentje bij tot een duurzamere samenleving.

5. Hoeveel kost het u netto?

In Vlaanderen geldt een belastingvermindering van 30 procent per dienstencheque voor de eerste 167 stuks per persoon. Daardoor kosten die u uiteindelijk maar 6,30 euro. Gehuwde of wettelijk samenwonende partners hebben allebei recht op dat fiscaal voordeel. “Vanaf 2020 daalt de vermindering tot 20 procent, eveneens voor de eerste 167 stuks”, zegt Wim Velghe van het departement Werk en Sociale Economie van de Vlaamse overheid. “De effectieve kostprijs na verrekening van het fiscaal voordeel bedraagt dan dus 7,2 euro.”

De aankoopdatum en niet de gebruiksdatum is doorslaggevend voor het belastingtarief. Op basis van die aankoopdatum wordt uw jaarlijks fiscaal attest opgemaakt. U zou dus kunnen overwegen nog snel vóór het einde van 2019 extra cheques te bestellen, omdat die nog in aanmerking komen voor het de belastingvermindering van 30 procent. Houd wel rekening met het feit dat enkel de eerste 167 aangekochte dienstencheques fiscaal aftrekbaar zijn, en met hun houdbaarheidsdatum (zie verder).

6. Hoeveel ontvangt uw poetshulp?

Na afloop van de prestatie overhandigt u de cheques aan uw poetshulp, die ze doorgeeft aan de erkende onderneming waarvoor hij of zij werkt. Die onderneming levert ze op haar beurt ter terugbetaling in bij Sodexo. “Een erkende onderneming krijgt per ingediende cheque 23,02 euro”, zegt Wim Velghe. “Dat is het bedrag van de aankoopprijs van 9 euro plus een overheidssubsidie van 14,02 euro. Daarmee moet ze onder andere de loonkosten en administratieve ondersteuning zien te vergoeden.”

De aanschafprijs van een dienstencheque is niet het loon van uw poetshulp. De minimumlonen worden vastgelegd in een cao door het bevoegde paritaire comité. “Het brutoloon van iemand die via dienstencheques werkt, bedraagt gemiddeld 11,50 per uur”, weet Paul Verschueren van Federgon, de federatie van de hr-dienstverleners. “Het nettoloon hangt vooral af van zijn of haar familiale toestand, maar het verschil tussen bruto en netto is vrij klein. Dat is het gevolg van de lage lonen in de sector, in combinatie met de sociale en fiscale werkbonus.”

7. Hoelang blijven uw cheques geldig?

De geldigheidsduur van papieren en elektronische cheques is dezelfde: 12 maanden vanaf hun uitgiftedatum. Dreigen uw resterende cheques binnenkort te vervallen, bijvoorbeeld omdat uw poetsvrouw u een tijdlang in de steek heeft gelaten? In dat geval kunt u ze eveneens binnen die periode van 12 maanden laten terugbetalen. Binnenkort krijgt u zelfs het volledige bedrag terug, want vanaf 6 januari 2020 worden daarvoor geen administratiekosten meer aangerekend (nu betaalt u 0,50 euro per cheque). Vervallen cheques kunnen niet meer worden ingewisseld.

8. Wat doet u met geërfde cheques?

Heeft u als erfgenaam dienstencheques van een overleden gebruiker in uw bezit? Sodexo wordt via het Rijksregister en de Vlaamse Overheid ingelicht over het overlijden, waarna het bureau onmiddellijk een brief verzendt naar het adres van de laatst gekende woning van de betrokken persoon. In die brief vindt u alle nuttige informatie omtrent de verdere afhandeling van de resterende dienstencheques. U kunt een terugbetaling vragen, maar u moet dan wel de nodige documenten kunnen voorleggen, waaronder een akte of een attest van erfopvolging.