Hoe kan u de levensduur van huishoudtoestellen rekken?
Elektrische apparaten gaan veel sneller stuk dan vroeger. Biedt een verlengde garantie soelaas? Of zijn er betere alternatieven?
U heeft het ongetwijfeld al eens meegemaakt bij de aankoop van een wasmachine, een vaatwasser of een droogkast. De grote elektroketens vragen steevast of u daar een verlengde garantie bij wil. De wettelijke garantie voor huishoudtoestellen bedraagt twee jaar. Bij de meeste winkels kunt u die – tegen betaling – met drie jaar verlengen. Zo’n garantie dekt in principe de kosten voor een herstelling, te weten de verplaatsingskosten en de werkuren van de hersteller, en de wisselstukken.
De prijs
De meeste ketens laten de prijs van de garantie op de ene of de andere manier mee stijgen met de prijs van het apparaat dat u koopt. De allergoedkoopste wasmachine uit het gamma van Mediamarkt haalt u bijvoorbeeld in huis voor 269 euro. Voor 49 euro extra krijgt u boven op de twee jaar wettelijke garantie nog eens drie jaar. Voor de duurste wasmachine bij dezelfde keten betaalt u 2189 euro. In die prijscategorie komt er 119 euro bij op het kassaticket voor de verlengde garantie, bijna 2,5 keer zoveel als voor de garantie van de goedkoopste wasmachine.
Die prijszetting gaat enigszins in tegen onze intuïtie. Wij gaan er spontaan van uit dat een duurder toestel langer meegaat, of van betere kwaliteit is, en dat er dus minder kans is dat u de garantie nodig hebt. Waarom moet die dan meer kosten? In de uitleg over zijn ‘Verzekering Verlengde Waarborg tot 5 jaar’ van Krëfel lezen we dat de waarborg voor sommige producten varieert met de prijs, omdat bij deze producten “de onderdelen die defect zijn, niet hersteld maar altijd vervangen” worden. “Eveneens kunnen de prijzen van sommige onderdelen hoger zijn, en dit bij toestellen waar er een moderne technologie aanwezig is, wat vaak het geval is bij duurdere toestellen.”
Niet overal loopt de prijs van de verlengde garantie op met die van het toestel. Bij concurrent Vandenborre betaalt u altijd 119 euro voor meer waarborg, dus ook voor de goedkopere toestellen. Bij Eldi loopt dan weer een promotie waarbij u bij de aankoop van “groot elektro” van de merken AEG, Bosch, Siemens & Liebherr gratis een verlenging van de garantie krijgt tot vijf jaar.
Restwaarde
Een lezeres kreeg in de winkel te horen dat ze beter een goedkoop toestel zou kopen met een garantie erbij dan een duur toestel. We bestudeerden het aanbod in de webwinkels van de grote elektroketens. Voor de prijs van de allerduurste wasmachine koopt u bij de grote elektroketens vijf à zes van de goedkoopste wasmachines, inclusief een verlengde garantie van vijf jaar.
Als we enkel rekening houden met de aankoopprijs, dan zou die dure wasmachine 25 à 30 jaar moeten meegaan vooraleer u er voordeel mee doet ten opzichte van de goedkope machine. We houden dan geen rekening met andere mogelijke voordelen verbonden aan een iets prijzigere wasmachine, zoals minder verbruik van water en elektriciteit.
Die verkoper sprak ook voor een stuk voor zijn eigen winkel. Wanneer een toestel kapot gaat en niet meer te herstellen valt, dan krijgt u namelijk ‘de restwaarde’ terug. Bij de meeste ketens krijgt u die restwaarde echter terugbetaald in aankoopbonnen, niet in cash. Daardoor bent u verplicht uw nieuwe toestel opnieuw bij dezelfde keten te kopen. Zo verzekeren de ketens zich ervan dat u een klant blijft.
De manier waarop de restwaarde wordt berekend, verschilt ook van keten tot keten. Bij Eldi zakt de restwaarde met een vast percentage per jaar: 25 procent vanaf het derde jaar na levering, 35 procent vanaf het vierde jaar en 50 procent vanaf het vijfde jaar. Bij Krëfel zakt de restwaarde 1 procent per maand die verstreken is sinds de aankoop. Stel dat het toestel in de helft van het vijfde jaar kapot gaat, dan krijgt u 46 procent van de aankoopprijs terug. Bij Vandenborre krijgt u in het vijfde jaar slechts 30 procent van het factuurbedrag terug. Dat scheelt een slok op de borrel bij grote aankopen.
De uitsluitingen zijn ook niet overal hetzelfde. Het komt er dus op aan de kleine lettertjes van het contract goed te lezen. Het is dan ook doodjammer dat u pas aan de kassa zo’n verlengde garantie wordt aangeboden, en dat u er ook bij onlineaankopen niet veel informatie over kunt vinden.
Doen of niet doen?
De retailer verkiest vaak een aanbod per toestel en niet één prijs die alle toestellen dekt
De meeste herstellingsdiensten rekenen meer dan 100 euro aan, enkel en alleen voor de verplaatsing en de werkuren van de hersteller. Als een wisselstuk nodig is dat meer dan 20 euro kost, dan lijkt u beter af met een verlengde garantie. Maar is dat wel zo?
Ten eerste staat of valt alles met de gemiddelde levensduur van toestellen. Er zijn heel wat consumenten die vinden dat hun apparaten het te snel laten afweten. Test-Aankoop verzamelde meer dan 6000 klachten daarover. De wasmachines die te snel kapot gingen, hadden een gemiddelde levensduur van drie à vier jaar. Dat is dus korter dan de verlengde garantie tot vijf jaar. Maar u moet maar de pech hebben dat uw toestel in het zesde jaar kapot gaat, net na het verstrijken van uw verlengde garantie. Of dat er een ander toestel kapot gaat dan datgene waarvoor u een verzekering had afgesloten.
Ten tweede moet u zich ook de vraag stellen of u niet te veel betaalt voor die verzekering. Er zijn ook verzekeringscontracten die voor verschillende toestellen tegelijk een verlengde garantie tot vijf jaar dekken. De Belgische verzekeraar Inter Partner Assistance, een onderdeel van AXA Assistance, verkoopt zulke verzekeringen aan bedrijven die ze op hun beurt aan hun klanten kunnen aanbieden. “Ons aanbod is goedkoper dan dat van de meeste retailers. Voor de eindklant is dat een pluspunt, maar de retailer verkiest vaak een aanbod per toestel en niet één prijs die alle toestellen dekt”, legt woordvoerder Guy Serdobbel uit.
De energieleveranciers Luminus en Engie bieden bijvoorbeeld zo’n formule aan hun klanten aan. Alle huishoudelijke klanten van Luminus kunnen voor 5 euro per maand een verlengde garantie tot vijf jaar krijgen op zes toestellen. Dat komt voor drie jaar neer op 180 euro. Voor acht toestellen betalen de klanten 6,95 euro per maand. Daarvoor krijgt u maximaal drie interventies per jaar en mag u het toestel, als het onherstelbaar is, vervangen op kosten van de verzekeraar. Voor die prijs kan u bijlange na geen verlengde garantie kopen voor zes of acht toestellen in de elektroketen.
En ten derde moet u vooraf eens checken of u al niet op de een of andere manier verzekerd bent. Aan sommige kredietkaarten hangt een verzekering met een verlengde garantie van enkele jaren vast. Als u de aankoop met uw kredietkaart heeft betaald, is het best mogelijk dat u al verzekerd bent tegen defecten van het toestel in de eerste jaren na de aankoop.
Als u niet de tijd krijgt om de voorwaarden van een verlengde garantie rustig thuis te bestuderen en al de bovenstaande zaken af te wegen, dan gaat u er wellicht beter niet op in.
Nietige verzekeringen
Als producenten van huishoudtoestellen een verlengde garantie aanbieden, is er niet noodzakelijk een verzekeringsmaatschappij bij betrokken
Ten slotte nog een waarschuwing voor merken die een vrij agressieve verkoopstrategie hanteren om dure verzekeringen aan de man te brengen op het moment dat u al met een kapot toestel zit. Let op: een mondeling akkoord volstaat om zo’n verzekeringscontract af te sluiten en de domiciliëringsopdracht in gang te zetten. U kunt zich wel nog bedenken binnen de 14 dagen nadat u de voorwaarden op papier heeft ontvangen, maar daarvoor moet u een aangetekende brief sturen.
Een voorbeeld. Als u voor een herstelling naar Whirlpool belt, dan krijgt u te horen dat het gesprek wordt opgenomen, zogenaamd om de kwaliteit van de dienstverlening te verbeteren. Vervolgens stelt de persoon aan de andere kant van de lijn u voor een verzekering te nemen die alle herstellingen dekt van dat ene toestel voor het komende jaar. Zodra u interesse toont, worden op een drafje de voorwaarden van het voorgestelde contract afgehaspeld.
Een lezer die de afzuigkap van zijn keuken wilde laten herstellen, liet zich op die manier een verzekering aansmeren. Hij betaalt voor een verzekering van een jaar in totaal 296,89 euro aan premies, ongeveer twee keer de prijs van de herstelling die moest gebeuren. Hij krijgt wel de zekerheid dat hij niet moet opdraaien voor de kosten als het toestel binnen het jaar opnieuw kapot gaat.
Voor 1000 euro of minder had onze lezer een nieuwe, soortgelijke dampkap van Whirlpool kunnen kopen met opnieuw een wettelijke garantie van twee jaar, in plaats van één jaar. De afzuigkap van onze lezer was ouder dan vijf jaar. De restwaarde bedraagt dan, volgens de berekeningen van de winkelketens die we hierboven vermeldden, minder dan de helft of minder dan 30 procent van de aankoopprijs. Dan kunnen we niet anders dan besluiten dat de premie die onze lezer betaalt, niet in verhouding staat tot wat hij ervoor in ruil krijgt.
Bovendien gaat het om een dubieus verzekeringscontract. “De verkochte verzekering dekt de herstelling van het defect, naar aanleiding waarvan de verzekering werd verkocht”, merkt een jurist van Test-Aankoop op die gespecialiseerd is in verzekeringen. “Dat is een absurditeit. Een juridische basisregel is dat er géén verzekering mogelijk is voor het risico dat zich al heeft voorgedaan. De wet bepaalt zeer duidelijk dat zo’n verzekeringsovereenkomst nietig is.” Volgens Test-Aankoop lijkt dit soort verzekeringen sterk op de verzekeringen voor smartphones waar het in 2013 al veel kritiek op had. “Het gaat om buitensporige premies in vergelijking met de waarde van het toestel, aangeboden door buitenlandse verzekeraars die bij ons weinig bekend zijn, onwettige bedingen en vermoedelijk ook hoge vergoedingen voor verkopers en tussenpersonen.”
Achter de verzekering voor de Whirlpool-apparaten schuilt de Britse verzekeraar Domestic & General. Vragen die we per e-mail stelden aan de Britse algemeen directeur die de begeleidende brief bij de verzekeringspolis ondertekende, de investor relations van Domestic & General en de persdienst van Whirlpool, bleven onbeantwoord. We hebben naast Whirlpool slechts een merk gevonden dat ook met Domestic & General samenwerkt, namelijk AEG. Vermoedelijk is dit geen standaardpraktijk bij de producenten van huishoudtoestellen.
Mocht u toch in hetzelfde schuitje zitten als onze lezer, dan kunt u zich richten tot de Ombudsman van de Verzekeringen. “Als er een specifieke polis bij een verzekeringsmaatschappij is, kan er altijd op ons een beroep gedaan worden”, zegt ombudsman Josette Van Elderen. “Als producenten van huishoudtoestellen of winkeliers een verlengde garantie aanbieden, is er niet noodzakelijk een verzekeringsmaatschappij bij betrokken. De consument kan zich dan richten tot de Consumentenombudsdienst.” Tot nu toe waren er “zo goed als geen klachten” over dit type verzekeringscontracten, zegt de ombudsman.
De schemerzone der verzekeringen
Naast ketens bieden ook producenten van elektronica verlengde garanties aan. Miele staat bijvoorbeeld bekend als het enige merk dat voor 249 euro een garantie tot tien jaar aanbiedt. U kunt zo’n Miele Service Certificate kopen op de website van Miele of in de erkende verkooppunten zolang de termijn van de wettelijke garantie nog niet verstreken is. In Nederland is Miele op vraag van De Nederlandsche Bank gestopt met de verkoop van de verlengde garantieproducten.
Woordvoerder Robert Bakker legt uit dat de Nederlandse toezichthouder oordeelt dat de verlengde garantie die Miele verkoopt een verzekering is. “Wij werken niet samen met een verzekeraar en we hebben geen licentie om verzekeringen te verkopen en daarom mogen we die verlengde garantie niet meer aanbieden in Nederland. We zoeken oplossing voor dit probleem.” In België en in andere landen verkoopt Miele wel nog zijn Service Certificate als een dienstverlening.
Het is bij de verlengde garanties niet helemaal duidelijk of het om een extra dienstverlening of om een verzekering gaat. Bij Krëfel kunt u bijvoorbeeld een “Verzekering Verlengde Waarborg tot 5 jaar” bij de aankoop van een toestel aanschaffen. Andere ketens spreken dan weer niet over een verzekering. “Een extra garantie bij de verkoop van een toestel hoeft niet als een verzekering te worden beschouwd”, zeggen de juristen van Test-Aankoop. “Maar als de extra garantie los van het apparaat wordt verkocht, dan kan dit niet anders dan als een verzekering worden gezien.”
Of het de jure om een verzekering gaat of niet, is belangrijk om te weten welke rechten en bescherming u volgens de wet geniet. Het gaat in ieder geval om een verzekeringsprincipe. U betaalt eenmalig of op regelmatige tijdstippen een verzekeringspremie en in ruil komt u niet voor onverwachte kosten te staan.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier