Met een successieverzekering voorkomt u betalingsproblemen bij uw erfgenamen

ERFBELASTING Ze kan zo hoog oplopen dat de erfgenaam in problemen komt. © Getty Images
Dimitri Dewever medewerker Trends

Een successieverzekering kan een oplossing zijn voor wie bijvoorbeeld vastgoed erft en de erfbelasting niet uit eigen zak wil of kan betalen. “Weinig consumenten en makelaars kennen het bestaan of de werking ervan”, zegt Bart Chiau, NN-verzekeringsspecialist en professor aan de UGent.

Een successieverzekering is een specifiek product dat onder de bredere noemer van overlijdensverzekeringen valt. De verzekering dekt een deel van de geschatte successierechten die een erfgenaam na het overlijden van de erflater moet betalen. Successierechten moeten in principe binnen de zes maanden na een overlijden vereffend worden, wat heel wat erfgenamen voor het blok zet. Assuralia, de Belgische beroepsvereniging van verzekeringsondernemingen, heeft geen zicht op hoeveel van zulke polissen er in België afgesloten zijn. “Ook cijfers over de gemiddelde premies of verzekerde bedragen worden niet bijgehouden”, zegt Assuralia-woordvoerder Peter Wiels.

Soms is de erfbelasting zo hoog dat erfgenamen een onroerend goed moeten verkopen om de erfbelasting te kunnen betalen’

BART CHIAU, NN

Een korte rondvraag leert ons dat die verzekering vrij weinig bekendheid geniet en bijgevolg ook weinig populair is. Sommige maatschappijen bieden ze wel aan, maar reserveren die voor privatebankingklanten. “Heeft u een mooi kapitaal opgebouwd en wilt u vermijden dat het ooit aan erfbelastingen moet worden besteed? Met de successieverzekering, of de Exclusieve Overlijdensverzekering, beschikken uw erfgenamen over een kapitaal om de geschatte successierechten te betalen na uw overlijden”, klinkt het bij KBC Private Banking. Bij overlijden door een verzekerd ongeval krijgt de begunstigde-erfgenaam een vergoeding die vermeld staat op het aansluitingsformulier (maximaal 1,5 miljoen euro).

Erfgenaam moet premie betalen

Daarnaast heeft KBC een algemene verzekering bij overlijden door ziekte en ongevallen. “Dat is een polis die in de ruime zin de financiële gevolgen van een overlijden helpt op te vangen”, vertelt KBC-persmedewerker Stef Leunens. “Successie kan daaronder vallen.” In de regel is er erfbelasting verschuldigd op de uitkering van de KBC-Overlijdensverzekering. Het is echter mogelijk de polis zo af te sluiten dat de uitkering zelf vrij van erfbelasting is. Daarvoor moeten de verzekeringnemer en de begunstigde dezelfde persoon zijn en moeten de premies worden betaald uit het eigen vermogen van de verzekeringnemer.

“Ook wij adviseren dat de erfgenaam een polis afsluit op het hoofd van de erflater”, vertelt Bart Chiau, professor aan de faculteit economie van de UGent en senior expert bij de levensverzekeraar NN, die als pionier al jarenlang successieverzekeringen aanbiedt. “Uit fiscale overwegingen is het aangewezen dat de erfgenaam – en niet de erflater – de premie van de verzekering betaalt.” Want wanneer een erfgenaam bij het overlijden van de erflater een uitkering krijgt en de erflater zelf de verzekering heeft afgesloten, dan zijn er op die uitkering successierechten verschuldigd. “Dat is net wat je wilt vermijden.”

Bart Chiau meent bovendien dat een overlijdensverzekering die successierechten dekt breed toegankelijk moet zijn voor alle cliënten, en niet alleen voor gezinnen met grote vermogens. “Gefortuneerde erfgenamen ervaren waarschijnlijk minder financiële problemen wanneer ze de erfbelasting uit eigen zak zouden betalen”, klinkt het.

Kostprijs

Wie zo’n polis afsluit, bepaalt zelf het verzekerde kapitaal. Uiteraard is de premie hoger voor wie een hoger kapitaal verzekert. De verzekering wordt soms ook afgesloten voor een bepaalde termijn, bijvoorbeeld tot de kinderen het huis verlaten. Als de verzekerde overlijdt binnen die termijn, wordt het verzekerde kapitaal uitgekeerd. “Ook een polis tot de pensioenleeftijd is mogelijk”, zegt Bart Chiau. “Overlijdt de verzekerde voor de bereikte pensioenleeftijd? Dan ontvangen de nabestaanden het verzekerde bedrag. Weet dat ongeveer 10 procent van Belgen nooit zijn pensioengerechtigde leeftijd haalt. In dat geval zijn het vooral mensen tussen 35 en 49 jaar wiens gezin bij een overlijden in financiële moeilijkheden komt.”

Bart Chiau, NN
Bart Chiau, NN © National

Ook een polis zonder einddatum kan. Dan ontvangt de begunstigde een bepaald bedrag. Hoe langer de overeenkomst loopt, hoe hoger de premies zullen zijn.

Ook de leeftijd speelt een rol: het overlijdensrisico stijgt naarmate u ouder wordt. De meeste verzekeringsmaatschappijen zullen geen overlijdensverzekering meer willen afsluiten wanneer de erflater te oud is of een heel slechte gezondheid heeft.

De successieverzekering kan interessant zijn. Naargelang de grootte van de erfenis kan de erfbelasting in rechte lijn oplopen tot 27 procent (in Vlaanderen) of 30 procent (in Brussel en Wallonië). Voor een verre nalatenschap (bijvoorbeeld tussen neven en nichten en mensen die geen familie zijn) liggen die tarieven nog hoger: tot 55 procent in het Vlaams Gewest en tot 80 procent in het Brussels Hoofdstedelijk en het Waals Gewest. “In bepaalde situaties is de erfbelasting zo hoog dat de erfgenamen een onroerend goed moeten verkopen om de erfbelasting te kunnen betalen”, besluit Bart Chiau. “En bij een spoedverkoop wordt zo’n goed meestal onder de normale waarde verkocht.”

De successieverzekering: Zo werkt het

Tom en zijn vrouw Kim hebben één kind: Tuur. Kim is al enkele jaren overleden. Het vermogen van Tom wordt geschat op 1 miljoen euro. Dat vermogen bestaat uit de gezinswoning, een tweede verblijf aan zee, geld op een zichtrekening en beleggingen. Als Tom zou overlijden, bedraagt de geschatte factuur van de erfbelasting voor Tuur 171.000 euro. Een successieverzekering kan ervoor zorgen dat Tuur dat kapitaal uitgekeerd krijgt wanneer zijn vader overlijdt. In dat geval wordt het dus een nuloperatie, de premies voor de successieverzekering niet meegerekend.

Hoe kan Tuur dat aanpakken? Hij sluit een overlijdensverzekering af op het hoofd van zijn vader. Tuur is de verzekeringnemer en hij is ook de begunstigde van het uit te keren kapitaal. Tom is de verzekerde. Wanneer Tom overlijdt, keert de polis het verzekerde kapitaal uit en kan Tuur daarmee de geschatte erfbelasting betalen.

Lees ook:

Partner Content