‘Geef meer taken van de VDAB aan lokale en private spelers’

De Vlaamse arbeidsmarkt heeft de voorbije jaren een totaal ander gelaat gekregen. De werkloosheid blijft dalen. Het aantal werkzoekenden bedraagt nog zo’n 180.000, tegenover 250.000 in 2014. De werkzaamheidsgraad gaat tegen eind dit decennium richting 80 procent. Aan de andere kant neemt het aantal inactieven toe. 600.000 Vlamingen werken niet, onder wie langdurig zieken, leefloners en huisvrouwen en -mannen.

De VDAB wil ook op die groep focussen, maar een onderzoek van Deloitte en Roland Berger leert dat Vlaamse arbeidsbemiddelingsdienst daarin tekortschiet. Bovendien wijst het onderzoek op inefficiënties in de relatie met de bedrijven. Werkgevers zouden vaak op een muur botsen als ze vacatures melden. Verder is er te veel bemoeizucht van de sociale partners in de raad van bestuur. Die moeten meebeslissen over tenders die ze zelf ingediend hebben. Die opdrachten komen bij hun dochters terecht, wat concurrentievervalsing is richting de privésector, die deze taken ook kan uitoefenen.

In liberale kringen wordt al langer dan vandaag een pleidooi gehouden om de arbeidsbemiddelingsdienst te privatiseren. De 5.000 werknemers en het budget van 900 miljoen euro zouden niet meer te verantwoorden zijn. Een ander denkspoor, dat in het buitenland met succes is gerealiseerd, is het overhevelen van de opdrachten naar steden en gemeenten. De logica daarachter is dat die dichter staan bij de groepen inactieven. In Nederland en Denemarken spelen de lokale besturen een grotere rol bij de arbeidsbemiddeling. De werkzaamheidsgraad ligt er een stuk hoger dan in Vlaanderen. Nu al zijn de Vlaamse steden en gemeenten bevoegd voor de activering van 38.000 leefloners.