STRICTLY BUSINESS

De Chinezen zijn hier om geld te verdienen, niet om de verborgen agenda van de Chinese partijleiding uit te voeren. Althans, vandaag toch niet. In de toekomst weet je maar nooit. Samengevat is dat de conclusie van een rapport van de Rhodium Group.

Het New Yorkse studiebureau bekeek samen met CICC, een zakenbank uit Peking, de Chinese investeringen in de 27 EU-lidstaten tussen 2000 en 2011. Het screende daarvoor bottom-up alle investeringen van meer dan 1 miljoen dollar in overnames en nieuwe bedrijven (of ‘ greenfieldoperaties’) die de Chinese investeerders een participatie van minstens 10 procent opleverden. Het hield geen rekening met een Chinees bedrijf dat hier een verkoopkantoortje opzet of een Chinees staatsfonds dat een klein belang neemt in een Europees bedrijf. Alleen de grotere brokken zijn leerzaam, volgens Rhodium.

De onderzoekers kwamen uit op 573 investeringen voor een totale waarde van 21 miljard dollar. Het aantal greenfield-operaties overklast de overnames met 428 tegen 145. Maar met een waarde van 5,3 miljard dollar blijven de greenfieldoperaties ver onder de 15,7 miljard dollar aan overnames. Frankrijk (5,7 miljard), het VK (3,7 miljard) en Duitsland (2,5 miljard) vangen het meeste geld. België (847 miljoen) komt op de zevende plaats.

Groeispurt

Opmerkelijk is de groeispurt van de jongste drie jaar. Tot en met 2008 bleven de Chinese investeringen (ver) onder of rond 1 miljard dollar per jaar. In 2009 was het hek van de dam met opeens 2,8 miljard, om daarna te vermenigvuldigen tot zowat 10 miljard in 2011. En volgens het rapport is dat nog maar een begin. De 21 miljard van de voorbije tien jaar zullen er gemakkelijk 250 tot 500 miljard worden in het volgende decennium.

Het mag volgens het rapport duidelijk zijn: achter de investeringen zitten alleen commerciële motieven. De investeerders zijn geen handpopjes van de Chinese partijtop. Dat blijkt ook uit het brede gamma aan sectoren waarin ze investeren. Het gaat lang niet alleen om strategisch gevoelige sectoren als energie en infrastructuur. Bovendien kwam het leeuwendeel (63 %) van de deals niet van de staatsbedrijven of -fondsen, maar van Chinese privé-investeerders.

Moeten we dan nergens bang voor zijn? Voorlopig niet, aldus Rhodium. China subsidieert zijn bedrijven via goedkope kredieten. Zolang de Chinese aanwezigheid relatief beperkt blijft, zal dat de Europese markt weinig verstoren. Dat kan veranderen als China voldoende kritische massa heeft verworven in onze economie. Weinig geruststellend zijn ook de signalen dat de Chinese evolutie naar meer vrije markt vertraagt of zelfs gekeerd is, aldus het rapport. Eens China overgaat tot vijandige overnames terwijl onze economie gebukt gaat onder zware besparingen, zou dat Europese openheid wel eens flink op de proef kunnen stellen.

Het juiste antwoord

Ten slotte moet Europa goed beseffen dat China een autoritaire eenpartijstaat is die veel investeert in zijn leger. Het land heeft de ambitie een grootmacht te worden. Het feit dat de westerse inlichtingendiensten China als een gevaar zien voor economische en politieke spionage zegt al veel. Zijn de Chinese investeringen nog geen politiek instrument, dan kunnen ze dat altijd worden.

Toch moet Europa de deur openhouden, zegt Rhodium. De Chinese investeringen brengen jobs, belastinginkomsten, meer keuze en lagere prijzen voor de consument. Problemen met marktverstoring moeten de lidstaten gezamenlijk aanpakken, net als de bekommernissen rond nationale veiligheid. Het juiste antwoord op de Chinese investeringsgolf zal niet altijd gemakkelijk zijn. Maar het laatste wat Europa moet doen, is in zijn schulp kruipen.

Achter de investeringen zitten alleen commerciële motieven. De investeerders zijn geen handpopjes van de Chinese partijtop.