We zijn vaak veel te bescheiden’

Ethias heeft net een niet te versmaden overheidsopdracht binnengerijfd. Een opsteker voor de fel geplaagde verzekeraar. Klaar voor de toekomst, jawel. Maar eerst nog puin ruimen. Te beginnen bij de Dexia-participatie, waarover al een klein beetje goed nieuws is.

Een fris hoofd, maar niet echt uitgerust. Zo voelt Hans Verstraete, de vicevoorzitter van het directiecomité van Ethias, zich net na zijn vakantie. In Oostenrijk kwam hij tot de vaststelling dat zijn conditie “niet meer 100 procent” is.

Verstraete en zijn team hebben zich sinds de crash van Ethias, in oktober 2008, uit de naad gewerkt om de toekomst van de verzekeraar veilig te stellen. Met de conditie van de nummer twee in de vernieuwde Ethias-rangen blijkt het al bij al nogal mee te vallen. Alleen een kleine frustratie dat hij zijn tienerkinderen niet langer kan bijhouden op de nijdige Alpenhellingen. Met de fiets, voor alle duidelijkheid.

Hans Verstraete is er dan ook de man niet naar om voor zichzelf het gemakkelijkste parcours te kiezen. In de sector heerst een diep respect voor de manier waarop hij Ethias uit het slop heeft getrokken, nadat hij eerder al zijn sporen had verdiend en nog altijd verdient als topman van Ethias-dochter Nateus.

Een immense uitdaging, want Ethias moet op bevel van de Europese Commissie zijn balans met 38 procent inkrimpen. Dat is de prijs die de verzekeraar moet betalen voor de overheidssteun van 1,5 miljard euro. Desinvesteringen staan dus op het programma, net als een uiterst gedisciplineerd kostenbewustzijn.

Maar Verstraete bekijkt de dingen liever positief. “In het akkoord dat Ethias sloot met Europa staat nergens dat wij niet meer mogen groeien. De beperkingen raken ons niet in onze kern. Ethias heeft een toekomst als zelfstandige entiteit, zegt het Europese rapport. Ik ben daar ook vast van overtuigd. Je zou Ethias een ruwe diamant kunnen noemen. Er zit gigantisch veel potentieel in het bedrijf en bij zijn personeel, maar we moeten hard werken, slijpen, zeg maar, heel voorzichtig.”

De crisis betekende een zwaar trauma voor Ethias, maar de fut is er niet uit, integendeel. Samen met Dexia Insurance Belgium (DIB) zorgt Ethias voortaan voor het aanvullende pensioen van de contractuele ambtenaren van de Vlaamse lokale besturen, nadat beide verzekeraars de handen al in elkaar hadden geslagen om ook het contractuele personeel van de provincie Limburg een groepsverzekering aan te bieden. Een mooie opsteker, glundert Verstraete. “Zo’n contract bevestigt niet alleen onze rol als verzekeraar van de openbare besturen, het betekent ook een boost voor onze cijfers.”

TRENDS. En het is misschien de eerste stap naar een duurzamer partnerschap met DIB?

HANS VERSTRAETE (ETHIAS). “Toch niet. Ons cliënteel is misschien gemeenschappelijk en het is belangrijk dat DIB en Ethias elkaar vinden in die gedeelde expertise, maar verzekeringstechnisch geloof ik dat Ethias toch wel een euh… andere… (aarzelt). Nu moet ik mijn woorden wikken en wegen. Dat Ethias toch van een ander niveau is dan DIB.”

Van een beter niveau?

VERSTRAETE. (gespeeld verontwaardigd) “Dat heb ik niet gezegd. Het gaat om een andere benadering. In de openbare sector is Ethias het nummer een. En het is een uitdaging om dat te blijven. Dat er andere spelers komen op die verzekeringsmarkt, kan ik dus alleen maar toejuichen. Concurrentie houdt ons fris en jong. Ik ga hier niet pretentieus beginnen te doen, maar Ethias is op bepaalde punten veel te bescheiden.

“Andere punten waren dan weer braakliggend terrein toen ik hier binnenkwam in het najaar van 2008. Riskmanagement bijvoorbeeld. Ethias had heel wat problemen kunnen vermijden als de verzekeringsmaatschappij daar wat verder in had gestaan. Een bedrijf moet een goede kijk hebben op de risico’s die het aangaat en op de manier waarop het met die risico’s omgaat. Maar goed, braakliggend terrein is niet hetzelfde als een dorre rotsbodem waarop je niks kunt laten groeien.

“Het braakliggend terrein van Ethias is een rijke grond, die je weliswaar met een ploeg te lijf moet gaan. En met af en toe wat steentjes om het niet te gemakkelijk te maken. Enfin, steentjes. Ik zou misschien beter zeggen dat er nog een paar grote keien in de weg liggen. Die moeten we verwijderen.”

Welke eerst?

VERSTRAETE. “Er is een aantal doelstellingen dat we tegen eind dit jaar nog willen realiseren. Het gaat stuk voor stuk om verplichtingen die de Europese Commissie ons heeft opgelegd. De verkoop van Ethias Bank aan de financiële planner Optima afronden. En de verkoop van ons herverzekeringsfiliaal BelRé.”

Is liquidatie dan geen optie meer?

VERSTRAETE. “Nee, we verkopen. Een derde desinvestering is de verkoop van Nateus. Ook daar willen we tegen eind 2010 de knoop doorhakken. Interesse is er in elk geval genoeg, zowel in België als in het buitenland. Voorts zouden we tegen 2011 toch moeten weten welke verzekeringsmaatschappij de nieuwe leverancier wordt van onze levensverzekeringsproducten voor particulieren. De Europese Commissie heeft Ethias verboden om zulke producten nog langer voor eigen rekening te verkopen, want onze First-rekeningen hadden bijna het faillissement van de volledige verzekeringsmaatschappij veroorzaakt.”

First was vroeger een van de uithangborden van Ethias. Pijnlijk?

VERSTRAETE. “Ik zie het als een kans. Het geld van de First-rekeningen stond op onze eigen balans, en de ongebreidelde en ongecontroleerde aangroei ervan heeft uiteindelijk problemen veroorzaakt. Als een andere verzekeringsmaatschappij voortaan de levensverzekeringsproducten levert, en Ethias staat alleen in voor de verkoop ervan, dan is het die andere maatschappij die het geld op haar balans neemt. We delen dus het risico en dat vind ik niet slecht. Op voorwaarde uiteraard dat die andere verzekeraar een ijzersterke reputatie heeft en de verwachtingen van onze klanten kan invullen.”

Neemt die verzekeraar ook de bestaande First-contracten van Ethias over? Want dat is ook een Europese verplichting die u te wachten staat.

VERSTRAETE. “Ik denk niet dat het een goed idee is om beide zaken aan elkaar te koppelen. Dat zou het hele dossier alleen maar onnodig bemoeilijken. Het zal al een hele uitdaging zijn om een nieuwe leverancier te vinden voor de levensverzekeringscontracten die Ethias in de toekomst wil verkopen. Als we tijdens dat zoekproces plots zouden zeggen dat we nog met een klein probleempje zitten van om en bij de 8 miljard euro – die bestaande First-portefeuille dus…”

Dan bent u precies Bart De Wever, toen hij opeens de financieringswet op de onderhandelingstafel smeet.

VERSTRAETE. (in het vuur van de strijd) “Ja. (stokt ineens en beslist om toch maar te lachen.) Dus we zitten met die portefeuille van 8 miljard. Als we daarmee afkomen, wordt dat een enorm probleem. Alleen al de prijs die voor die First-portefeuille betaald moet worden, vergt ellenlange discussies. Het is niet het juiste moment.”

En hoe langer u wacht…

VERSTRAETE. “Hoe kleiner die portefeuille wordt. Steeds meer First-contracten komen op vervaldag en verdwijnen van onze balans.”

Ja, maar als zo’n contract ten einde loopt, moet Ethias het bijeengespaarde kapitaal uitkeren.

VERSTRAETE. “Klopt, maar dat is geen probleem. Ethias kan al zijn verplichtingen nakomen.”

Andere verzekeraars kijken likkebaardend naar uw bestaande First-klanten, maar knappen af op de mogelijk toxische kwaliteit van de dekkingsactiva van de First-portefeuille.

VERSTRAETE. “Die activa zijn we volop aan het opsmukken. Maar die klanten, meer dan 100.000 in totaal, zijn inderdaad goud waard. Goud! Het was trouwens met plezier dat ik vernam dat zelfs de nieuwe CEO van AXA België interesse toont in onze First-portefeuille, hoewel AXA in het verleden niet meteen de grootste minnaar van First is gebleken. (gnuivend) Een bocht van 180 graden, als je het mij vraagt. Misschien wil hij First overnemen voor een symbolische euro of zo, maar er zullen ongetwijfeld gegadigden zijn die er iets meer voor willen betalen. In één klap 100.000 klanten erbij: dat is toch gigantisch? Dus ja, als we het goed aanpakken, zullen we ook die verkoopoperatie tot een goed einde kunnen brengen.”

Wat zijn de grootste uitdagingen voor Ethias?

VERSTRAETE. “Onze participatie in Dexia van zo’n 5 procent. Ook die moeten we van Europa grotendeels van de balans halen, omdat de participatie veel te zwaar weegt op Ethias. Maar we hebben tijd tot mei 2012.”

Is de kwestie niet iets dringender? Uw revisor gaat niet akkoord met de waardering van 9,90 euro per Dexia-aandeel in de boeken van Ethias en dringt erop aan om een waardevermindering door te voeren in de volgende jaarrekening.

VERSTRAETE. “Het is normaal dat onze revisor vraagt wat we van plan zijn met die Dexia-participatie. We zijn er ook mee bezig en we weten dat er een verschil is tussen onze boekwaarde en de marktwaarde van een Dexia-aandeel.”

Een groot verschil.

VERSTRAETE. “Niet onaanzienlijk. Maar we zijn volop bezig met de bundeling van alle 88,8 miljoen Dexia-aandelen die Ethias en zijn dochters Nateus en BelRé in bezit heeft. Het hele pakket wordt gecentraliseerd. Dat betekent dat Ethias de Dexia-aandelen van zijn beide dochters overkoopt tegen marktwaarde. Het gaat om bijna 16 miljoen aandelen die worden overgeheveld en dat haalt de boekwaarde van het Dexia-aandeel in onze boeken onvermijdelijk naar beneden. Volgens onze berekeningen van 9,90 euro per aandeel naar ongeveer 8,50 euro. En zo wordt het probleem toch al een beetje kleiner. Alle beetjes helpen in het leven.”

Simpeler zou zijn om de Dexia-participatie van Ethias gewoon te verkopen. Maar de nieuwe meerderheidsaandeelhouders van Ethias – de federale, de Vlaamse en de Waalse overheid – hebben hun veto gesteld. Zo’n verkoop zou de Belgisch-Franse evenwichten in het aandeelhouderschap van Dexia in het gedrang brengen.

VERSTRAETE. “Het is inderdaad een vraag van onze aandeelhouders om daar rekening mee te houden.”

Is het niet lastig, als manager, om voortdurend rekening te moeten houden met zulke politieke beslommeringen?

VERSTRAETE. “Ik zie dat anders. De Dexia-participatie van Ethias is een uitdaging die we als management delen met onze aandeelhouders. Samen kunnen we op zoek naar een gepaste oplossing waarin iedereen zich kan vinden. Dat is veel gemakkelijker dan als we het helemaal alleen moeten uitvlooien. Naast de drie Belgische overheden is natuurlijk ook nog altijd de onderlinge verzekeringsvereniging Ethias Gemeen Recht, onder leiding van Steve Stevaert, een aandeelhouder van Ethias nv. Ook hij praat een aardig mondje mee. Het feit dat we vier aandeelhouders hebben, is voor mij zeker geen negatief element.”

Kunt u al een tipje van de sluier lichten over hoe de uiteindelijke oplossing voor de Dexia-participatie van Ethias eruit zal zien?

VERSTRAETE. “U daagt mij uit. Er zijn verscheidene opties (koppige stilte).”

Wordt het erg technisch en complex?

VERSTRAETE. “We hebben al verscheidene telefoontjes gekregen van zakenbanken die samen met ons en met onze aandeelhouders willen zoeken naar een oplossing. Hoe meer opties we hebben, hoe beter ons dat toelaat om iets uit te werken waar iedereen tevreden mee is.”

Is het niet vreemd dat de Europese Commissie er aanvankelijk erg op aandrong dat de overheden uit het kapitaal van Ethias zouden stappen en dat daar in het definitieve akkoord niks meer over gezegd wordt?

VERSTRAETE. “U mag niet alles geloven wat in de wandelgangen verteld wordt.”

U bedoelt?

VERSTRAETE. “Een aantal van onze concurrenten heeft er alle belang bij om Ethias te destabiliseren. Onvoorstelbaar wat ik allemaal gehoord en gelezen heb, in de aanloop naar de definitieve beslissing van de Commissie over de toekomst van Ethias. Alleen wat uiteindelijk op papier terechtkomt, is van tel. Al de rest niet. Maar ik herhaal, veel van onze concurrenten zijn erop gebrand om de onzekerheden over Ethias verder aan te wakkeren. Vandaar dat we beslist hebben om nog dit jaar een koper te zoeken voor Nateus. Mensen hebben nood aan zekerheden, veel meer dan we zelf willen toegeven.”

Van zekerheden gesproken, wat gebeurt er met het onderlinge, mutualistische karakter van Ethias? Valt dat op termijn te combineren met het nieuwe professionalisme dat u belichaamt?

VERSTRAETE. “Ik vind dat we de roots van Ethias nooit mogen verloochenen, maar we moeten ze kruiden met de noodzakelijke bedrijfseconomische principes. (denkt na) Hmm, dat klinkt niet zo sexy natuurlijk. Schrijf maar op dat de beste onderlinge verzekeringsmaatschappij gerund wordt door een sociale kapitalist.”

Door celine de coster, fotografie filip van loock

“In het akkoord dat Ethias sloot met Europa staat nergens dat wij niet meer mogen groeien”

“Veel van onze concurrenten zijn erop gebrand om de onzekerheden over Ethias verder aan te wakkeren”