“We zijn een klein festival met een grote uitstraling”

Bertrand Flamang, de cafébaas die uitgroeide tot volbloed festivalorganisator, bewijst dat zijn festival de Gentse Feesten ontgroeid is.

Grote namen en veel variatie: dat valt meteen op als je het programma van het Gent Jazz Festival bekijkt. Van 8 tot en met 19 juli kunt u op de Bijlokesite in Gent onder meer terecht voor toppers als Jamie Cullum, George Benson, Jamie Lidell, Joe Jackson, McCoy Tyner Trio, Dianne Reeves, BB King en Marianne Faithfull. Hoe kan een relatief klein festival dergelijke namen overtuigen?

BERTRAND FLAMANG (ORGANISATOR GENT JAZZ). “In juli maken veel belangrijke artiesten een tournee door Europa. Die brengt ze langs de grootste jazzfestivals van het niveau van North Sea Jazz. We hebben de datum van Gent Jazz verplaatst om beter in die tourschema’s te passen en de kosten te drukken. Door de datumverschuiving vallen we niet langer samen met de Gentse Feesten, behalve dan ons laatste weekend. We zijn groot geworden door de Gentse Feesten, want in 2002 was de bedoeling van het eerste Blue Note Festival om de ‘pensenkermis’ Gentse Feesten wat te upgraden. Nu staan we op eigen benen qua benadering, imago en perceptie.”

TRENDS. Is Gent Jazz financieel gezond?

FLAMANG. “Dit jaar kregen we 110.000 euro van de Vlaamse Gemeenschap, 180.000 euro van Stad Gent, 35.000 euro van de provincie en ongeveer 30.000 euro van Stad Antwerpen. Onze begroting klokt af op 2 miljoen euro. Concreet is een kwart van de omzet overheidsmiddelen, de helft komt uit inkomsten van ticketing en catering op de festivalsite en een kwart uit sponsoring en privépartnerships.”

“Kijk naar ons, met Rock Werchter bewijzen we dat het ook zonder subsidies lukt”, schreeuwde Herman Schueremans vorig jaar in de kranten. Een beetje provocerend voor kleinere festivals, nemen we aan?

FLAMANG. “Schueremans vangt inderdaad geen rechtstreekse subsidies. Maar hij krijgt wel steun van de NMBS, de lokale politie, de brandweer en de gemeente. Dus eigenlijk springt de overheid wel indirect bij. Hij werkt met een cultuurvorm die economisch rendabel is en die een groot publiek op de been brengt. Gent Jazz heeft een beperkt publiek en een kleinere sponsorgevoeligheid. We houden het overheidsaandeel op één derde, dat is ideaal qua afhankelijkheid. Maar het is duidelijk: zonder subsidies bestaan we niet meer. Net zoals opera of theater. Als die cultuurvormen door een zuiver economische redenering zouden wegvallen, verliezen we een brok van onze cultuurgeschiedenis en worden ook veel avant-gardistische initiatieven embryonaal gedood. Dat zou zonde zijn.”

Diezelfde Schueremans wil in Arras en Marrakech filialen van Rock Werchter opzetten. En hij denkt eraan om de festivalweide te verhuizen. Is dat soort van schaalvergroting ook een denkpiste bij Gent Jazz?

FLAMANG. “Nee, wij zijn vorig jaar verkozen tot het gezelligste festival van het land. We investeren in een gerichte programmering, in sfeer, in klank, in het kader, in catering, in drank uit een glas. Het is een belevingsconcept, zowel voor bezoekers als voor artiesten. En net daarvoor komen de mensen naar Gent Jazz. We hebben niet de ambitie om te groeien in kwantiteit, wel in kwaliteit. Onze omzet bedraagt 2 miljoen euro, North Sea Jazz draait 13 miljoen euro. Onze capaciteit is maximaal 4000 personen per avond. Groeien naar 10.000 man per dag is geen optie, omdat de site dat niet aankan en omdat het niet in het concept past. We zijn al van zes naar negen dagen gegroeid en van 1200 naar 3500 toeschouwers per dag. We moeten een klein festival blijven met een grote uitstraling.”

Van Blue Note Festival naar Blue Note Records Festival naar Gent Jazz. Zorgen die naamsveranderingen niet voor verwarring?

FLAMANG. “Niet echt. Dat we vanaf het begin met Blue Note in zee zijn gegaan, was een noodzaak. Ik had een café, Den Turk, dat op zijn hoogtepunt draaide. Ik was toen dertig jaar. Als ik nog iets uit de grond wou stampen, was dat het moment. Even heb ik getwijfeld om een echte jazzclub op internationaal niveau op te richten, maar dat bleek niet haalbaar. In 2001 was ik al van plan om een Belgisch jazzfestival te organiseren met het cachet van North Sea Jazz. Maar toen kreeg ik de sponsoring niet rond. Het jaar erna lukte het wel, en stapte Blue Note als partner mee in het verhaal. Maar jazz is meer dan Blue Note alleen, en toen er een conflict ontstond rond de gepatenteerde namen Blue Note (gelinkt aan de jazzclubs en de livereputatie) en Blue Note Records, zijn we eruit gestapt. De tijd was er ook rijp voor: Gent Jazz kon alleen overleven.”

In dit blad beweerde Marc Klein van Jazztronaut (de organisator van SkodaJazz en VW Spring Sessions) dat jazz een sponsormagneet is. Klopt dat?

FLAMANG. “Dat is een slogan. Jazz is een bevreemdend woord dat weinig mensen echt kunnen identificeren. Er zijn periodes dat het woord sexy is, maar er zijn evengoed momenten waar de definitie en het imago vervagen. De perceptie van het woord fluctueert net zoals de jazzmuziek zelf.”

De stijging is iets minder exuberant als in de popmuziek, maar de fees van jazzartiesten gaan ook de lucht in. Hoe kunt u standhouden in zo’n klimaat?

FLAMANG. “Wij trachten niet zoveel te tornen aan de ticketprijs. We wisselen in de programmering dagen van grote namen af met dagen met kwaliteitsvol talent. En natuurlijk moeten we ook saneren, zoals elke festivalorganisator. We zijn nu kostenefficiënter dan vroeger. En je mag niet vergeten dat de festivalwereld in grote mate draait op vrijwilligers, die in ruil voor een paar concerten of een T-shirt enkele dagen willen komen werken voor ons. Die inzet is werkelijk fantastisch.”

GENT JAZZ, VAN 8 TOT 19 JULI OP DE BIJLOKESITE IN GENT, www.gentjazz.be

Door Thijs Demeulemeester

Gent Jazz is verkozen tot het gezelligste festival van het land.