Ik ken vele van mijn zwakheden. Soms word ik bij het bespreken van ernstige aangelegenheden ronduit cynisch. Maar het is sterker dan mezelf, zoals elke verslaving. En dan lees ik in het Laatste Nieuws van vrijdag 15 januari dat de veroordeelde topbankier Marc Ooms ‘naar de achtergrond verdwijnt bij de zakenbank Petercam’ en zich voortaan bezighoudt met strategie en deugdelijk bestuur.
Dat staat zwart op wit in de meest gelezen krant van België. Tracht dan maar eens niet in een lachbui uit te barsten. Koffiezetten doe je op de achtergrond. Of speeches voor een ander schrijven. Soms heel nuttige zaken, dat wel, maar geen essentiële. Maar de heer Ooms trekt zich op eigen initiatief terug en met welke minder belangrijke dingen gaat hij zich bezighouden? Strategie en deugdelijk bestuur. Zou Jack Welch dan toch gelijk hebben als hij schrijft: ‘In het echte leven is strategie heel simpel: je kiest een algemene richting en je voert deals als een bezetene uit. Strategische modellen zijn zo onproductief! Als je wilt winnen, als je echt strategisch bezig wilt zijn, wik en weeg minder en doe meer. Let op! Ik sta helemaal niet alleen met deze visie. Ik heb letterlijk met duizenden zakenmensen gesproken. Ik kan het aantal ‘strategische’ vragen op de vingers van één hand tellen. Bijna elk ander onderwerp – van hoe je met een opvliegend personeelslid omgaat tot het effect van de dollar op de wereldhandel – krijgt veel en veel meer aandacht’ (pagina. 166 van Winnen, eigen vertaling). Strategie is dus iets voor mensen die zich niet met belangrijke zaken kunnen of willen bezighouden.
Hetzelfde lijkt te gelden voor deugdelijk bestuur. Wie daar het meest geschikt voor lijkt, is blijkbaar een ‘ervaringsdeskundige’. Ik tracht mijn zwakheden onder controle te houden en te doen wat elke goede academicus en journalist doet: je bronnen controleren. Geen betere bron dan de Trends-website om te kijken wat er hier echt aan de hand is. Daar stond een lichtjes andere versie: “Ooms zal zich als vennoot en bestuurder ontfermen over enkele thema’s zoals strategie, governance en de samenstelling van de raad van bestuur.”
Fundamenteel spreekt deze onbetwistbare bron mijn cynisch relativisme niet tegen. Toch valt er al één groot verschil op. Trends spreekt over ‘governance’ en HLN over ‘deugdelijk bestuur’. Governance slaat op samenhang en transparantie van het (top)bestuur, en deugdelijk bestuur is een correcte vertaling ervan. Maar de term deugdelijk is erg waardegeladen en voedt alleen maar verkeerde interpretaties als ‘onbesproken’, ‘vol deugden’ of ‘zonder zonden’. De term slaat meestal niet op iemand die net veroordeeld is.
T och is het merkwaardig dat wat voor sommigen het aller belangrijkste is voor een bedrijf (strategie en governance) blijkbaar kan worden afgeschoven naar iemand die niet langer de dagelijkse leiding op zich kan nemen. Dat leert ons iets over de essentie van de bedrijfsleiding. Zoals iedereen met enige bedrijfservaring weet: de meeste woorden van leden van de raad van bestuur zijn woorden in de wind. Net zoals wat politici ons vertellen vakkundig de nek kan worden omgedraaid door uitvoerende ambtenaren. Perfecte uitvoering van een middelmatige strategie is veel vaker een basis voor succes dan de middelmatige uitvoering van een schitterende strategie. .
Dit is geen al te goed nieuws voor iedereen die zijn boterham moet verdienen met wazige concepten zoals ‘strategie’ en ‘deugdelijk’ bestuur, maar is wel goed nieuws voor de meeste managers. Degelijke uitvoering kan je plannen, organiseren. Je kunt leren uit ervaring. En de meeste medewerkers, zeker als het professionals zijn, verwachten van de leiding slechts één ding: de kans om de dingen goed te doen. Als management het moeilijker in plaats van gemakkelijker maakt om degelijk werk te leveren, als management het complexer maakt met allerlei abstracte begrippen, dan haken de kenniswerkers af, dan praten ze te veel met uw columnist, die hun cynisme dan overneemt.
Maar als managers echt de kans geven aan al die gemotiveerde professionals om kwaliteit te leveren, dan ontstaat een elan dat moeilijk te stoppen is, zelfs niet door te zeggen dat je echt bekommerd bent om strategie en deugdelijk bestuur. Want onder die voorwaarden kunnen die concepten zo weinig kwaad aanrichten dat je ze kunt overlaten aan iemand die het wat kalmer aan wil doen.
DE AUTEUR DOCEERT MANAGEMENT AAN DE VLERICK LEUVEN GENT MANAGEMENT SCHOOL.
Marc Buelens
Perfecte uitvoering van een middelmatige strategie is veel vaker een basis voor succes dan de middelmatige uitvoering van een schitterende strategie.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier