De Nationale Loterij werd van een parastatale een zelfstandig bedrijf. Een selectiebureau zou nieuwe directieleden selecteren, maar dat was buiten sommige politieke partijen gerekend. Intussen blijft de omzet van de Loterij dalen.
In juni 2002 werd de raad van beheer van de Nationale Loterij grondig vernieuwd. Nieuwe bestuurders moesten erop toezien dat de gewezen parastatale zou uitgroeien tot een modern bedrijf. Een jaar later blijkt er bitter weinig gerealiseerd van dat idee.
“Paars-groen wilde van de Loterij een echt bedrijf te maken,” zegt bestuurder Stef Bossaerts ( Agalev). “De meeste partijen vertrouwen het zitje in de raad van bestuur toe aan mensen die controleren dat dit ook gebeurt. Voor andere partijen is de raad echter louter een vehikel om de politiek verder te laten regeren, net als vroeger.”
Collega Guy Serraes, gewezen VLD-schepen van Gent, beaamt: “Terwijl de meeste bestuurs- en directieleden het spel correct spelen, volgen de Waalse PS– en MR-pionnen getrouw de consignes van de partijhoofdkwartieren. Persoonlijk heb ik het hier erg moeilijk mee.”
Sinds 2001 heeft de Nationale Loterij problemen. De omzet van de organisatie daalde dat jaar met 8,5 % tot 998,2 miljoen euro. 2002 was met 946,6 miljoen euro omzet nog slechter. Aftredend minister van Overheidsbedrijven Rik Daems (VLD) liet de Nationale Loterij doorlichten door het adviesbureau McKinsey. Op basis van de McKinsey-studie besloot Daems het bedrijf om te vormen tot een NV. Een vernieuwde raad van bestuur moest volgens moderne rekruterings- en selectiemethoden een nieuwe directie zoeken. Het bureau De Witte & Morel werd op pad gestuurd. En toen liep het fout.
De echtgenote van de voorzitter
Voor de functie van chief executive officer (CEO) van de Loterij waren er twee zwaargewichten in de ring. Niet alleen Miel Vandenbosch, de toenmalige kabinetschef van Daems, dus VLD, voelde zich geroepen. Ook Jean-Marc Delporte, een PS-kopstuk op het ministerie van Financiën, was kandidaat. Beide heren waren al bestuurslid van de Nationale Loterij. Na politiek getouwtrek werd Vandenbosch uiteindelijk CEO.
Jean-Marc Delporte was echter wel voorzitter van de raad van bestuur. Hij bemoeide zich het voorbije jaar voortdurend met de dagelijkse gang van zaken bij de Nationale Loterij. Dit had een verlammend effect op het management, volgens insiders. Daar zou een einde aan komen. In de nadagen van de regering- Verhofstadt I werd Delporte immers administrateur-generaal van Belastingen en Invorderingen. “Delporte heeft geen tijd meer om zich met de gewone bedrijfsvoering van de Loterij bezig te houden,” zegt bestuurder Guy Serraes verheugd. “CEO Vandenbosch heeft eindelijk de handen vrij om van de Loterij een écht bedrijf te maken.” Graag hadden we Delporte of Vandenbosch zelf hierover gesproken, maar dat bleek niet mogelijk.
Zo hadden we meer willen vernemen over de aanstelling van de personeelsdirecteur van de Nationale Loterij. Daarvoor stelde Valérie Flohimont (ex- Sodexho) zich kandidaat. Zij is de echtgenote van Jean-Marc Delporte. Omdat ze niet voldeed aan de selectievoorwaarden, verzetten heel wat bestuursleden zich tegen haar benoeming. De PS kwam met een creatieve oplossing. De functie van personeelsdirecteur werd plots gedegradeerd tegenover die van de andere directieleden. Over zo’n lagere functie wordt beslist door de directieraad, zonder bemoeienis van de raad van bestuur. Mevrouw Delporte is nu personeelsdirecteur van de Nationale Loterij.
Ook andere directieleden waren kandidaat onder een partijvlag. We gaan het rijtje af.
Souhail Chichah werd door De Witte & Morel geselecteerd als verkoopdirecteur van de Nationale Loterij. Hij kwam ooit op voor Ecolo bij de verkiezingen in Brussel en is gewezen voorzitter van de Cercle du Libre-Examen van de ULB.
Marc Frederix (een ex van het pr-bureau Karamba) genoot de steun van de SP.A en voldeed aan de voorwaarden om directeur marketing te worden.
Francis Balthazart is CFO van de Nationale Loterij. Deze gewezen kabinetschef van Louis Michel was niet geslaagd, noch gerangschikt voor deze functie. Eigenlijk heeft hij dat aan zichzelf te danken, want hij was zo zeker van zijn benoeming dat hij tijdens het interview bij De Witte & Morel door de mand viel bij gebrek aan voorbereiding. Niemand betwist dat hij het reilen en zeilen van de politiek kent en bekwaam is, maar “hij kent te weinig van financieel management, wat voor een bedrijf met 1 miljard omzet toch verwacht mag worden,” aldus Serraes. De vertegenwoordigers van Agalev, CD&V en VLD konden de benoeming van de Franstalige liberaal niet verhinderen. Een gerucht in de wandelgangen wil dat zijn functie verzekerd was nadat Philippe Bodson geen CEO van Belgacom werd. De MR had toen nog “recht” op een hoge functie binnen een overheidsbedrijf, en Balthazart was hun man.
Vincent Hotyat werd directeur Strategie. Deze gewezen researcher bij de European Federation of Public Service Unions werd zwaar gepousseerd door PS-voorzitter Elio Di Rupo. Ook hij was niet geslaagd, noch gerangschikt voor deze functie, maar de PS won het pleit.
Robert Van der Linden werd directeur informatica. Hij heeft, voor zover we weten, geen partijkleur.
Ann Lammens, woordvoerder van de Nationale Loterij, houdt een wrang gevoel over aan deze opsomming. “De Loterij heeft de structuur om er met een vernieuwde geest tegenaan te gaan. Geef ons een kans.ô
Hans Brockmans
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier