PI-HOLDING. De Slovaakse lente

De Gentse Pi-Holding ontpopte zich in 12 jaar tijd tot een onbekende, industriële gigant. Onlangs rondde het een diskrete delokalizatie naar Slovakije af. Een portret.

Locatie : Trnava (Slovakije).

Ze lijkt een goed bewaard geheim, de Gentse Pi-Holding. Vorig jaar goed voor een omzet van 1,2 miljard frank, een cash flow van 119 miljoen en 425 werknemers. Zo’n 100 van die personeelsleden werden vorige zomer aangeworven in Slovakije. Delokalizatie ? Jawel, maar dan vanuit Duitsland. In augustus ’94 ontmantelde de stille Vlaamse groep er in Nuremberg een heuse fabriek van Grundig en verhuisde alles 500 kilometer verderop naar Trnava, een stadje aan de voet van de Slovaakse Karpaten.

De gloednieuwe 10.000 m² grote produktievestiging kreeg de naam mee van een lokale “lentebloem”, Popredna. Kostprijs : 12 miljoen Duitse mark of een flinke 245 miljoen frank. De stunt werd gefinancierd met risicokapitaal van de VIV (Vlaamse Investeringsvennootschap) die 20 % bezit van de Pi-Holding een lening van de ING-bank en eigen cash flow van de groep. “We produceren er voor klanten zoals Grundig, Philips en Sony. De omzet schommelt nu rond de 18 miljoen frank per maand, maar we mikken dit jaar op een maandelijks peil van 30 miljoen, ” zegt algemeen manager Guido Dumarey (34 j.), die samen met zijn broer Walter (36 j.) de groep leidt.

KOMMUNIST.

De Pi-Holding is een diskrete, Gentse koepel van 8 toeleveringsbedrijven in de konsumentenelektronika (zie ook Trends, 3 maart ’94). De groep vond zijn roots in het in ’81 failliet gegane Impriver, gespecializeerd in de bedrukking van glas (o.a. voor radio’s), koper, aluminium en inox. De aandeelhouders zijn overwegend Westvlaams : met investeerders zoals Jean Braem (marktuitbater op rust uit Knokke-Heist), Hubert Demey (Brugs installateur van centrale verwarming en sanitair), Freddy Gysel (gepensioneerd verzekeraar uit Knokke-Heist) en de gebroeders Dumarey.

Vanuit Wenen scheren we in een gammele Fiat Uno over de autosnelweg naar Trnava. De chauffeur is een 67-jarige grijsaard, een gewezen werknemer van Tesla zo’n beetje het Slovaakse “Philips”. De reis is sober en zonder nonsens. Zonet vloog een EBA-charter ons voor 7400 frank vanuit Brussel. Guido Dumarey is apetrots : “We zitten hier op nauwelijks 110 kilometer van Wenen, tussen de neokommunisten, en niemand levert zoals wij dat kunnen. “

Popredna is voor de Pi-Holding de onmisbare schakel in een uitgekiende vervoersstrategie. De Slovaakse fabriek vormt het meest oostwaarts gelegen punt van één centrale logistieke as die Europa middendoor snijdt. In het Westen eindigt de lijn in Bridgend, de plaats waar het Britse filiaal is gevestigd. “Ik noem dit onze PIER, de PI European Road. Zo’n 78 % van de groepsomzet passeert langs deze vervoersas, ” legt Dumarey uit. “Via deze route bevoorraden we al onze klanten binnen de 3 dagen. Een zorgvuldig afgewogen balans tussen lage loonkost en logistiek. “

Onmisbaar voor de markt waarin de Pi-Holding opereert. Extreme prijzendruk, ultrakorte produktietijden en bliksemsnelle toelevering spellen er de wet. De duurdere loongebieden Duitsland, België en Frankrijk met resp. 720, 668 en 480 frank per uur worden langs de PIER-route gekompenseerd door landen zoals Groot-Brittannië met 380 frank en Slovakije met 46 frank (!) per uur. “De jonge mensen zijn hier gedisciplineerd en werklustig, ” vertelt Guido Dumarey wanneer we op de priemiselna de lokale bedrijfsterreinen aankomen. Hij wijst op de kraaknette, witgekalkte gebouwen : “Je kan er van de vloer eten. “

BOYCOT.

De keerzijde : de overheid bezorgt buitenlandse ondernemers hier grijze haren. Een aantal (Vlaamse) medewerkers in het Slovaakse bedrijf steekt de verhalen over steekpenningen en systematische boycot niet onder stoelen of banken. “Ze maken het je inderdaad aartsmoeilijk om hier een zaak op te starten én draaiende te houden, ” geeft Walter Dumarey, die het bedrijf ter plaatse voltijds runt, toe.

Beiden leerden Slovakije kennen met vallen en opstaan. Guido : “Voordien zonden we oude faxen en fotokopieerapparaten naar Popredna. Zijn we van teruggekomen, want was er iets stuk dan diende alles gerepareerd te worden in Oostenrijk. ” Een andere les : “We boden onze werknemers gratis de kans van zes tot zeven Duitse les te volgen. Tot we beseften dat ze hiermee naar Oostenrijk trokken om er fruit te gaan plukken. “

Zowel Guido als Walter de eerste is autodidakt, de laatste studeerde Vlerick in Gent kwamen op 15 september ’83 als piepjonge twintigers aan het hoofd van de Pi-Holding (toén nog New Impriver) terecht. Op vraag van de Westvlaamse investeerders, die relaties waren van hun ouders. “Het bedrijf telde toen nog 16 werknemers, draaide een omzet van 16 miljoen frank met 1,2 miljoen verlies, ” herinnert Guido Dumarey zich. “We kregen 3 maanden de tijd om de boel recht te trekken. We zijn toen gaan schooien, overal. We werkten als zot. ” Ze klaarden de klus. Vier jaar later boekte New Impriver een omzet van 135 miljoen frank, met 20 miljoen cash flow (waarvan 8 miljoen nettowinst). Beide broers verwierven, voor een prikje, elk een participatie van 13,5 %.

PANIEK.

De Dumareys schuwen enig risico niet. Toen de tv-toestellen in Europa in ’89 moesten omgeschakeld worden naar een nieuwe stereo-norm, brak er paniek los in de Brugse Philips-vestiging. Door misrekeningen dreigde het bedrijf een groot aantal bestellingen mis te lopen. De broers boden hun hulp aan. Zo’n 4000 tv’s in Zweden en 2000 in Denemarken dienden in een mum van tijd omgebouwd te worden pakweg voor 6500 frank per toestel.

Guido Dumarey, cynisch : “We hadden toen geen fabriek, maar wél een order. ” Het lukte hen. Gelijkaardige operaties in Spanje en Groot-Brittannië volgden. De groep hield aan de operatie zo’n 100 miljoen frank over. In datzelfde jaar schreef de VIV uit de sfeer van huisbankier G-Bank in op een achtergestelde konvertibele obligatie van 20 miljoen frank en werden vestigingen opgestart in Ieper (Acyclon Electronics) en Evergem (Punch Products).

“Wie niet riskeert te ondernemen, riskeert veel te verliezen, ” hangt in een naïef kader op het Gentse kantoor van Guido Dumarey. Of nog : “Arm is hij die niets te doen heeft. ” Het illustreert ietwat de stijl van de gebroeders Dumarey : gedreven plantrekkers, met een cowboy-allure, maar een neus voor zaken (in Trnava bleek plots dat beiden ook wijn pogen te importeren uit Oost-Europa).

Vooral de stijl en flair waarmee Guido Dumarey zich, ondanks zijn beperkte kennis van Frans en Duits, verstaanbaar weet te maken tegenover internationale verkopers en managers van Philips, Sony, Rank Xerox, Akaï of Ricoh is onnavolgbaar. “Jong en zot, zo zijn we, ” grijnst hij.

Anderhalve maand terug liep Guido de maraton in Londen mee. Nauwelijks voorbereid. “Een weddenschap met enkele Philips-mensen. Ik liep de afstand in 6 uur : de eerste 25 kilometer in 3 uur en dán… afzien. Ik kwam aan met een kranige grijsaard, Bill Bailey, 82 jaar, die er de laatste meters nog een versnelling uitperste. Heb nadien een volle week pijn gevoeld. Nooit meer. “

Guido Dumarey liep met een elektronisch hartmetertje. Dus geen domme risico’s. Zo ook wanneer het op zakendoen en rendabiliteit aankomt. In juli vorig jaar werd Mill Masters (MM) de modellenmakerij van Philips Leuven, die in ’91 door New Impriver werd overgenomen geherstruktureerd. Na opsplitsing werd één van beide entiteiten MM Tooling, die in ’93 zo’n 65 miljoen verlies draaide in vereffening gesteld.

De andere helft MM Engineering, goed voor zo’n 28 werknemers kreeg de naam Pi Engineering opgespeld en is nu één van de kroonjuwelen in de groep geworden (zie kader). Guido Dumarey : “Dank zij de overname, begin dit jaar, van het Nederlandse bedrijf MIC, hebben we Pi Engineering kunnen uitbouwen tot een design- en ontwikkelingscentrum waar we zeer snel prototypes kunnen aanmaken. Een nieuwe motivatie voor klanten om hun produktie van elektronische onderdelen al van bij de konceptfaze aan ons toe te vertrouwen. “

Door die overname sijpelde ook een nieuwe partner in de Pi-bedrijvengroep binnen : de Utrechtse Participatie Maatschappij (UPM), een Nederlands investeringsfonds, dat nu 28 % van de aandelen van Pi Engineering bezit. Rechtstreekse participatie in de Pi-Holding zélf had een verwatering van de bestaande aandeelhouders veroorzaakt. Biedt de aanwezigheid van UPM op termijn interessante perspektieven om de Westvlaamse stichters-investeerders uit te kopen ? Guido Dumarey, stoïcijns : “Voorlopig houden we die boot af. “

PIET DEPUYDT

GUIDO DUMAREY (PI-HOLDING) Kombinatie van lage lonen en uitgekiende logistiek is perfekte cocktail van Pi-Holding.