Ontslag anders bekeken

Er hangt een taboesfeer rond ontslag, zelfs vandaag, wanneer wie zijn baan verliest door de krapte op de arbeidsmarkt snel weer een nieuwe uitdaging vindt. Voor wie zijn werk verliest, geldt een ontslag als een mislukking. Werkgevers weten niet altijd hoe ze afscheid moeten nemen van een medewerker en achteraf met die situatie moeten omgaan. Vicky Buelens, een advocate gespecialiseerd in ontslagrecht, probeert het taboe te doorbreken. Haar boek kan op verschillende manieren worden gelezen. Om te beginnen is het een handleiding bij het Belgische ontslagrecht. Het geeft gedetailleerd en overzichtelijk een antwoord op vragen als: wat zijn de rechten en plichten van beide partijen bij een ontslag? Hoe zit het met opzeggingsperiodes- en -vergoedingen? Wat bij ontslag in bijzondere omstandigheden zoals tijdens de proefperiode, tijdelijke werkloosheid, arbeidsongeschiktheid of een faillissement? Wat met de vakbondsvertegenwoordigers, die in principe beschermd zijn tegen ontslag?

Naast het technische aspect besteedt Buelens ook aandacht aan de manier waarop een exit respectvol en correct kan verlopen. Ze geeft ook tips om als leidinggevende een relevant exitgesprek te voeren. Want meer dan vroeger vertrekken mensen zelf uit een bedrijf om een andere uitdaging aan te gaan. In te veel organisaties is zo’n afscheidsgesprek een procedure pro forma, terwijl het een kans is om te leren hoe het hr- en het retentiebeleid beter kan. De rode draad bij een ontslag is, of het nu een werkgever is die de beslissing neemt of de werknemer die zelf vertrekt is: communiceer duidelijk.

Dat blijkt ook de getuigenissen van bedrijfsleiders en hr-managers in het boek. Wouter Torfs, de CEO van Schoenen Torfs, stelt dat “een open en transparant gesprek waarin de beslissing duidelijk gemotiveerd wordt en de medewerker wederwoord heeft”, essentieel is. Bij Torfs worden medewerkers niet ontslagen als de doelstellingen niet worden behaald, wel als iemand de bedrijfswaarden heeft geschonden. In België bestaat ook nog altijd de neiging om de ontslagpil te verzachten met een hoop geld, zonder na te denken over de verdere carrièrekansen. Dat is niet meer van deze tijd. Jan Van Acoleyen, human resources officer bij Proximus, heeft het daarom liever over “omslag in plaats van ontslag”.