De kersverse doctor in de Politieke Wetenschappen Bob Cools lanceert verrassend frisse ideeën voor iemand die toch meer wordt beschouwd als een socialist van de oude stempel (zie artikel, blz. 40). De oorzaak van de verpaupering van de oude wijken (met als gevolg het racisme en dus het succes van het Vlaams Blok-‘verschijnsel’) is volgens de ereburgemeester van Antwerpen vrij eenvoudig te detecteren: gebrek aan werk. Deze buurten worden echter bevolkt door ‘onbruikbaren’, dikwijls allochtone jongeren zonder een degelijke opleiding die nergens aan de bak kunnen komen.
Vanuit een gezond realisme wil Cools werkgevers die jongeren van 16 tot 22 jaar uit probleemgebieden aanwerven, (para)fiscale voordelen geven. Zelfstandigen die in deze wijken werkgelegenheid creëren, moeten worden beloond met premies. Cools haalt de mosterd in Frankrijk, waar de regering- Chirac ‘zones franches’ oprichtte (die, even terzijde, onmiddellijk door de socialisten werden afgeschaft). Een uitstekend idee. Maar onmogelijk uit voeren, dixit Cools zelf, wegens “communautaire gevoeligheden” en de versnippering van bevoegdheden. Hij schuift een ‘intergewestelijk agentschap’ naar voren dat het werkgelegenheidsbeleid voor deze groepen coördineert.
Gelooft de politicus werkelijk dat overleg tussen de deelstaten een oplossing biedt? De sociaal-economische situatie en visie van Vlaanderen en Wallonië liggen zo ver uit elkaar (denk maar aan het Rosettaplan, of de dienstencheques) dat zo’n overleg tot niets leidt. En zelfs met een compromis kunnen de deelstaten niets beslissen zonder een akkoord met de federale regering over de aspecten die financiën en de sociale zekerheid raken. Cools’ idee is dus in de huidige context ten dode opgeschreven.
Om het te kunnen realiseren, is er nood aan maatregelen die niet spontaan opborrelen bij deze toch vrij unitair denkende sociaal-democraat. Pas na een verregaande staatshervorming kunnen zijn ideeën gerealiseerd worden. Wat baat het dat Vlaanderen bevoegd is voor werkgelegenheid als het geen maatregelen kan nemen op het vlak van de sociale zekerheid? Ondertussen heeft Vlaanderen wel het hoogste werkloosheidspeil (7,6 %) in tien jaar. Wat zijn we met een Vlaamse minister voor Economie, als die haar beleid niet kan ondersteunen met fiscale stimulansen? Het gevolg: slechts zeven op de 100 schoolverlaters denkt eraan een zaak op te starten.
Is zo’n nieuwe staatshervorming moeilijk? Zeker, aartsmoeilijk zelfs. Maar niet onmogelijk, als alle Vlaamse partijen het Zuiden duidelijk maken dat er eenvoudigweg geen alternatief is en de federale regeringsvorming in de weegschaal wordt geworpen. Alleen ruime bevoegdheden stellen Vlaanderen in staat een beleid te voeren dat bedrijven ruimte geeft, jobs stimuleert en financiële middelen vrijmaakt waarmee armoede kan worden bestreden. Het lijkt een paradox: wie het Vlaams Blok wil blokkeren, moet Vlaanderen deblokkeren.
Hans Brockmans
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier