Met de rug tegen de ziekenhuismuur

Feeststemming eind vorige week bij de Waalse ziekenhuizen, die te horen kregen dat de minister een investeringsbedrag van 1,6 miljard euro voor moderniseringswerken heeft binnengehaald. Het is de Waalse ziekenhuizen van harte gegund, want ze kunnen het geld ongetwijfeld goed ge-bruiken.

Jammer genoeg moeten alweer vragen gesteld worden bij de manier waarop het dossier werd geregeld aan de andere kant van de taalgrens. In die 1,6 miljard euro zit liefst 1,43 miljard euro federaal geld, of 90 % van het totaal. De rest wordt bijgepast door het Waalse Gewest. En dat terwijl de gangbare regel is dat investeringen in ziekenhuisinfrastructuur voor 60 % worden gedragen door de gemeenschappen en voor 40 % door de federale overheid. De 90/10-regeling was enkel bedoeld als uitzonderingsmaatregel voor dringende projecten, en niet zoals nu het geval is om een breed assortiment dossiers te financieren.

We kunnen ons niet van de indruk ontdoen dat de kordate toepassing van de 90/10-regeling het gevolg is van PS-gekonkelfoes tussen Didier Donfut, de Waalse minister van Gezondheidszorg, en Laurette Onkelinx, de federale minister van Volksgezondheid. Voor de volledigheid: de regel was uitgevaardigd door de voorganger van Onkelinx, collega-PS’er en huidig minister-president Rudy Demotte, en was aan Vlaamse kant tot nu toe grotendeels veronachtzaamd.

We begrijpen ook dat dit op gejubel onthaalde Waalse akkoord de Vlaamse frustratie alleen maar aanwakkert. De financiële toestand van de Vlaamse en Waalse ziekenhuizen mag dan wel grotendeels vergelijkbaar zijn, de Vlaamse gebouwen zijn gemiddeld wél ouder dan de Waalse.

Beleidsverantwoordelijken als Steven Vanackere (CD&V), de Vlaamse minister van Gezondheidszorg, haasten zich om te benadrukken dat de Vlaamse ziekenhuizen geen investeringen zullen mislopen, omdat de verdeelsleutel voor het federale budget voor infrastructuurwerken ongewijzigd blijft. Wallonië kan alvast nu en hier geen federaal geld wegroven bij de Vlamingen. Die regeling ligt vast in een protocol dat loopt tot 2010. Maar de deal tussen Onkelinx en Donfut loopt dan weer tot 2015. Onkelinx plaatst met andere woorden ook de volgende federale regeringen voor een voldongen feit.

Vanackere heeft gemakkelijk praten door te stellen dat hij de middelen liever spreidt over meer dossiers en dat door zijn aanpak meer regionaal geld wordt aangewend. De jaloerse Vlaamse ziekenhuissector wil liever versneld zijn bouwnood gelenigd zien. En de Vlaamse ziekenhuizen eisen terecht dat er ook aan Vlaamse kant een behoeftenonderzoek en financieel plan komt, zoals Wallonië er al een heeft gehad.

Het voordeel van deze heisa is natuurlijk dat iedereen, inclusief Vanackere, wakker is geschud. En men kan maar beter op zijn hoede zijn, want de kans is reëel dat Wallonië vroeg of laat aanklopt bij de federale regering voor meer ziekenhuisgeld, omdat de sector sneller dan verwacht met de rug tegen de muur staat, en geen appeltje voor de dorst meer heeft. (T)

Door Bert Lauwers