De grootste kernreactor van Europa is sinds kort volledig operationeel: dit moet u weten
Een veiligheidsagent staat voor de OL3, de laatste van drie reactoren in de kerncentrale Olkiluoto op het eiland Eurajoki, in het westen van Finland, op 5 oktober 2022. -- Foto door OLIVIER MORIN/AFP via Getty Images
In Finland is het voorbije weekend Olkiluoto 3 (OL3), een kernreactor van het type EPR, in commercieel gebruik genomen. Met een capaciteit van 1.600 megawatt (MW) is het de grootste reactor in Europa. Enkele cijfers op een rijtje.
De reactor kwam er niet zonder slag of stoot.
De bouw begon al in 2005 en de bedoeling was dat hij vier jaar later zou beginnen te draaien.
De Finse uitbater van de kerncentrale, TVO, tekende al in december 2003 het contract voor de bouw van OL3. Een consortium van het Franse staatsbedrijf Areva en de Duitse industriereus Siemens verklaarde het project te kunnen optrekken voor ‘amper’ 3,2 miljard euro; de bouw zou uiteindelijk meer dan het drievoudige kosten, 11 miljard euro, en maar liefst 18 jaar aanslepen.
OL3 leverde in maart 2021 voor het eerst testproductie aan het Finse nationale elektriciteitsnet en zou vier maanden later met de reguliere productie beginnen. Maar het kreeg te maken met een reeks storingen en onderbrekingen die maanden duurden vooraleer ze konden worden verholpen. Door een defect aan een pomp liep de commerciële start nog eens vertraging op.
De installatie is uiteindelijk op 16 april om 2 uur ‘s ochtends in bedrijf genomen.
China
Het was de eerste nieuwe kernreactor besteld in Europa sinds de ramp van Tsjernobyl in 1986. Het European Pressurized Reactor-type (EPR) is dan ook bedacht om kernenergie post-Tsjernobyl in een hipper en veiliger jasje te steken.
Wereldwijd waren tot nu nog maar 2 EPR’s actief: de tweelingreactoren van de kerncentrale in het Chinese Taishan.
Veel EPR-projecten kampen echter met flink wat vertraging. Zo moest de Franse staatsenergiegroep EDF eind vorig jaar nog eens een half jaar uitstel aankondigen voor een EPR die wordt gebouwd in Flamanville, in het noordwesten van Frankrijk. Hierdoor is de geplande productiestart uitgesteld tot medio 2024.
Met een capaciteit van 1,6 gigawatt (GW) is OL3 de grootste reactor in Europa. Ter vergelijking: ’s werelds grootste reactoren zijn de eerdergenoemde in Taishan. Die beschikken elk over een capaciteit van 1.750 MW (1,7 GW).
De twee reactoren van de kerncentrale van het Franse Civaux zijn de op een na grootste van Europa, met een capaciteit van 1.495 MW (bijna 1,5 GW) elk.
De Oekraïense Zaporizja-centrale is, met zijn zes reactorenvan elk 950 MW, dan weer de grootste Europese kerncentrale.
SMR’s (‘small modular reactors’ of mini-kernreactoren), de nieuwste hype in kernenergieland, leveren doorgaans dan weer tot 300 MW per module.
Finse groenen zijn pro
Het is Finlands eerste nieuwe kerncentrale in meer dan vier decennia en de vijfde operationele kernreactor van het land.
De reactor moet, samen met onder meer de twee oudere reactoren op de Olkiluoto-site, zo’n 30 procent van de Finse energiemix gaan leveren.
Die twee oudere reactoren hebben een capaciteit van elk 890 MW.
OL3 zal, naar verwachting, minstens 60 jaar het net van stroom voorzien.
Verder: als alle geplande Finse kerntechnologieprojecten worden voltooid, zou het aandeel van kernenergie in de Finse elektriciteitsproductie tegen 2025 nog moeten verdubbelen tot ongeveer 60 procent.
Vorig jaar verbrak het Finse kernenergiebedrijf Fennovoima echter het contract met zijn Russische aandeelhouder Rosatom voor de constructie van een andere kernreactor, Hanhikivi 1. Welke weerslag dat zal hebben op de Finse energiemix, is niet direct duidelijk.
De ingebruikname van de langverwachte Finse kernreactor kan niet feller contrasteren met het jongste kernenergienieuws uit de locomotief van de eurozone.
In Duitsland werd zaterdag namelijk de productie van de drieovergebleven kernreactoren – Isar 2 (1.485 MW) in Beieren, Emsland in Nedersaksen (1.400 MW) en Neckarwestheim 2 in Baden-Württemberg (1.400 MW) – stopgezet.
