Macquarie, de eigenaardige eigenaar van Zaventem

Luchthavens, tolwegen, een elektriciteitsmaatschappij… Waar stopt de kooplust van de Australische investeerder Macquarie? Portret van een onorthodoxe bank, die haar naam ontleent aan een man die muntstukjes in twee deelde.

Half oktober hield de raad van bestuur van Macquarie Bank voor het eerst in haar twintigjarige geschiedenis een bestuursvergadering buiten haar thuisland Australië. Meer bepaald in Londen. Volgens chief executive officer Allan Moss zat er achter dat tijdstip echt geen speciale bijbedoeling. De vergadering was al meer dan een jaar geleden gepland en de bank bezit heel wat activa in Groot-Brittannië. Niet iedereen is overtuigd door die uitleg. In augustus gaf de bank aan dat ze misschien een bod zou uitbrengen op de London Stock Exchange, die toen al de aandacht trok van andere Europese beurzen. Sindsdien doen er geruchten over zo’n bod de ronde.

Het idee past in de ongebruikelijke stijl van Macquarie. De bank profileert zich niet alleen als een klassieke investeringsbank, die zich bezighoudt met fondsenbeheer en financieel advies aan de kleinhandel. Ze is ook een enthousiaste overnemer – via fondsen en trusts – van firma’s en infrastructuur. Alleen al in Groot-Brittannië heeft de bank de voorbije achttien maanden een aantal overnames gerealiseerd, als aanvulling op de M6-tolweg en de twee luchthavens die ze al in haar bezit had. De voorbije week werd de Britse veerbootmaatschappij Isle of Man Steam Packet Group ingelijfd voor 330 miljoen euro.

Een muntstuk met een gat

Macquarie is vanuit twee kantoren in Sydney en Melbourne uitgegroeid tot een beheerder met een portefeuille ter waarde van 56 miljard euro en een personeelsbestand van 7000 mensen in 23 landen. In het boekjaar dat eindigde in maart, boekte de bank een winst van 515 miljoen euro, een stijging met 67 %, en steeg de waarde van haar portefeuille met meer dan 40 %. Haar inkomsten buiten Australië stegen met 83 % en zijn momenteel goed voor bijna 40 % van het totaal.

En dat is nog niet alles. Op 4 oktober lanceerde Macquarie een nieuw fonds om te investeren in de media. Het wordt gefinancierd door een in eerste instantie openbare aanbieding, die volgens plan 580 tot 623 miljoen euro moet opbrengen. De beleggers blijven alvast enthousiast: de prijs van de aandelen ligt bijna 60 % hoger dan halverwege april. Dat is een van de verklaringen voor het feit waarom Allan Moss als CEO de langste staat van dienst heeft in Australië. Hij heeft twaalf jaar gewerkt in een land waar een CEO gemiddeld ongeveer vier jaar meedraait, en maakt dus het rekensommetje: “Ik ben vermoedelijk ongeveer 250 jaar oud.”

Die eeuwenoude leeftijd geldt alvast voor de bank. Macquarie is in 1985 ontsproten aan de Australische tak van Hill Samuel, een Britse handelsbank. Elf jaar later stond Macquarie genoteerd op de Australische beurs. Het oorspronkelijke team bestond uit Allan Moss en David Clarke, nu executive chairman. Bij het zoeken naar een naam voor hun bank speurden ze de geschiedenisboeken af naar een belangrijke Australiër. “Eigenlijk zijn er niet veel mensen die je zou kiezen als naam voor een bank,” zucht Moss. Ze kozen voor Lachlan Macquarie, een gouverneur uit het begin van de negentiende eeuw, die orde bracht in de chaos van het koloniale Sydney, waar rum vaak als munteenheid werd gebruikt. De gouverneur kocht Spaanse zilveren dollars, sloeg het middengedeelte uit de munten en creëerde zo twee nieuwe muntstukken: het uitgestanste muntstukje en een muntstuk met een gat, dat uitgroeide tot het symbool van de bank. “Het was de eerste financiële innovatie in Australië,” glimacht Allan Moss fijntjes. “Die nieuwe munt bood heel wat voordelen voor de gemeenschap. Met de munt werd geld verdiend. Het is dus een symbool waarop we trots zijn.”

Best betaalde CEO

Ook de bank brengt geld in het laatje, niet het minst voor haar directeurs. In het boekjaar 2004-2005 ontvingen de zeven belangrijkste directeurs van Macquarie in totaal 55 miljoen euro. Allan Moss streek op zijn eentje 11,6 miljoen euro op, vooral in de vorm van “prestatiegerelateerde” vergoedingen bovenop zijn salaris. Moss is daarmee de best betaalde chief executive in Australië. De CEO omschrijft die vergoedingen als “markttarieven voor ons werk”. Hij vertelt dat Macquarie de voorbije achttien maanden 10,6 miljard euro aan risicodragend kapitaal heeft binnengehaald. De helft werd in Australië gesprokkeld en de helft in het buitenland. Het is volgens hem duidelijk dat de klanten vertrouwen hebben in het bedrijfsmodel van Macquarie. Een belangrijk aspect van de strategie bestaat erin zich “niet gebonden te voelen door het klassieke beeld van een investeringsbank”.

Dat ongebruikelijke model zag tien jaar geleden het daglicht. Macquarie sleepte toen een aanbesteding in de wacht voor de bouw van een tolweg in Sydney. Het richtte een bedrijf op dat eigenaar werd van de weg, de oorspronkelijke investeerders oogstten een tienvoudige opbrengst. Daarna richtte Macquarie een aantal genoteerde fondsen op voor tolwegen, luchthavens en communicatie. Het mediafonds is het laatste in de rij. Net zoals zijn internationale eigendomstrusts hebben ze allemaal goed gepresteerd. De activa die ze in eigendom hebben of beheren, gaan van een tolweg in Chicago tot een elektriciteitsmaatschappij in Canada.

Flamboyante hoogvlieger

De gemeenschappelijke noemer voor deze uiteenlopende activa is volgens Allan Moss het opsporen van activiteiten die “op een of andere manier beschermd zijn tegen de strenge wetten van de concurrentie”. Dat betekent het aankopen van winkelcentra, industriële eigendommen, luchthavens, tolwegen en zendtorens in locaties die zo goed als geen concurrentie hebben. Meer en meer mensen maken er gebruik van, dus blijven ook de inkomsten toenemen.

Tot nu toe heeft deze benadering uitstekende resultaten opgeleverd. Kan het zaakje echter in het honderd lopen, bijvoorbeeld door een wereldwijde recessie of – zoals sommige critici suggereren – gewoon door overmoed? Allan Moss reageert daarop door te stellen dat risicobeheer zijn belangrijkste taak is. Hij vertelt dat Macquarie constant nagaat wat er zou gebeuren als de markten in één dag met zelfs 40 % zouden dalen. Hij is er zeker van dat de bank op het einde van zo’n catastrofe nog steeds in goede staat zou verkeren. Zulke methoden zullen nodig blijven als deze bank niet, zoals andere flamboyante hoogvliegers, ten onder wenst te gaan aan de gevolgen van grote visies.

The Economist

Topman Allan Moss is met 11,6 miljoen euro de best betaalde CEO van Australië.