Maak een einde aan honger in de wereld

Gordon Conway, One Billion Hungry. Can We Feed the World?, Cornell University Press, 2012, 456 blz, 25 euro

Een miljard aardbewoners lijdt honger. Kunnen we al die monden voeden? Volgens Gordon Conway, de voorzitter van de Britse Royal Geographical Society, is het antwoord ja, op voorwaarde dat we stoppen met ideologische keuzes te maken. Conway weet waarover hij spreekt. Hij is de auteur van het baanbrekende werk The Doubly Green Revolution van 1997, waarin hij betoogde dat de productie van voedsel niet alleen duurzaam, maar ook productief genoeg moet zijn om aan de vraag te beantwoorden. Dat laatste vergaten de groene jongens weleens.

In zijn nieuwste boek One Billion Hungry gaat Conway nog een stap verder. Hij vindt de keuze voor een bepaalde productiemethode, bijvoorbeeld de biologische landbouw, verkeerd. “We moeten alle methodes gebruiken die we ter beschikking hebben. Dat betekent dat we nog altijd meststoffen en pesticiden moeten inzetten, al moeten die met precisie worden gebruikt. En dat we verbeterde productiemethodes moeten blijven zoeken, maar ook nieuwe technologie zoals genetisch gewijzigde zaden die bestand zijn tegen droogte, ziektes en ongedierte”, schrijft hij.

Vooral die laatste oproep is verrassend. Conway stond in het verleden bekend als een koele minnaar van die nieuwe technologie. Volgens de auteur ligt daar net het probleem: die terughoudendheid is nu een gevaar geworden. Er komt een perfecte storm op ons af: het aantal mensen op de planeet stijgt naar meer dan 9 miljard in 2050, de aarde warmt op en de voedselprijzen rijzen de pan uit. Het zou volgens Conway dan ook dwaas zijn om vanwege ideologische redenen vast te houden aan een welbepaalde productietechniek.

De boost voor de voedselproductie moet volgens de wetenschapper van Afrika ko-men. Conway stelt dat er geen enkele reden is waarom een opbrengst van 5 ton maïs per hectare in dat continent niet mogelijk is. Ter vergelijking: in de Verenigde Staten bedraagt de opbrengst 8,6 ton per hectare. Er is dus nog duidelijk groeimarge om de productie op te voeren en de honger definitief uit de wereld te helpen. Voorwaarde is wel een goede combinatie van (genetische gewijzigde) zaden, meststoffen en water.

De auteur haalt diverse succesverhalen van de Bill & Melinda Gates Foundation in Afrika aan. De stichting lag onlangs onder vuur voor haar nauwe banden met Monsanto, een producent van genetische gewijzigde zaden. Conway ziet dus geen enkel probleem. Om de honger uit de wereld te helpen, moeten we volgens hem inzetten op alle productiemethodes. Grote landbouwbedrijven zowel als kleinschalige productie, biologisch als genetisch gewijzigd, akkerbouw en veeteelt. “Het is geen of-of- maar een en-enverhaal”, besluit de auteur. Dat is het revolutionaire aan dit boek: meestal pleit een specialist voor één bepaalde techniek. Maar volgens Conway is er dus meer nodig. Zijn optimistische boodschap is dat we de strijd tegen honger kunnen winnen. Als iedereen zijn ideologische bezwaren laat vallen tenminste.

THIERRY DEBELS