Luchtig over Londen

Als de Britten excentriek zijn, dan is hun hoofdstad dat des te meer. Wie een halve dag vrij heeft, kan met een helikopter over de binnenstad vliegen. Langs de Shard en Canary Wharf, om te eindigen in het hoogste sushirestaurant van Europa.

Of ze de economische crisis niet voelen, willen we weten van Andy Pickervance. Hij is de operationsmanager van London Helicopter Centres, dat toeristische rondvluchten boven de Britse hoofdstad aanbiedt. We zijn nog maar enkele uren aan de andere kant van het Kanaal en krijgen al meteen een dosis flegmatieke humor over ons heen: “Er is genoeg geld in de City.”

Genoeg geld dus om Londen op een bijzonder originele manier te verkennen: tijdens een privévlucht per helikopter. We nemen de trein van Victoria Station naar Redhill, een slaperig dorpje zo’n halfuur ten zuiden van de stad, voorbij vervallen industriezones die meer hebben van Coronation Street dan van een bruisende wereldstad. In Redhill heeft London Helicopter Centres zijn thuisbasis. Pickervance loodst ons door de heliloods: twaalf helikopters, van piepkleine libelletjes voor trainingen (voor de kenners: Robinsons) tot tweemotorige, potige Eurocopters.

Piloot Ian Hentley geeft ons in een klein zaaltje een veiligheidsbriefing. Hij kent de wetten en regeltjes uit zijn broekzak: voor hij helikopterpiloot werd, was hij meer dan elf jaar lang politieagent in Kent. “Maar ik had er genoeg van en wilde met helkopters vliegen. Een bevlieging waarvoor ik de rest van mijn leven moet afbetalen.” Op een kaart overlopen we de vlucht. Hentley: “De hele Londense binnenstad is een ‘specified area‘ waar je niet zomaar over mag vliegen. Alleen boven de Thames heerst een soepeler regime. Voorwaarde is wel dat je toestel vlotters heeft, een soort van airbags onder het landingsstel, waardoor we bij een crash kunnen blijven drijven”.

Aanslag op de ogen

Het is eruit, het woord. Amper enkele maanden geleden werd de City opgeschrikt door een helikoptercrash. Een toestel raakte een bouwkraan en stortte neer. Twee doden waren de tol. Pickervance zucht: “Ja, een ongeluk… We voelden dat wel in onze omzet. Maar vandaag draaien we weer business as usual. Rondvluchten over de binnenstad zijn een geliefde incentive voor bedrijven, maar ook families geven graag een vlucht cadeau. Een fijn verjaardagsgeschenk.”

We stappen in, zetten de hoofdtelefoons op en gespen ons vast. Hentley tilt zijn Eurocopter boven het grasveld op, en brengt ons tot op zo’n 300 meter hoogte. Met een respectabele 300 kilometer per uur scheren we over golfbanen en over de A25. “Dit is de grootste autoparking ter wereld”, becommentarieert hij de file waar we overheen vliegen. Britten en hun humor…

Ter hoogte van de O2-Arena komen we boven de Thames. We volgen de rivier van oost naar west. Wat we te zien krijgen, is te veel om met woorden te beschrijven. Een vlucht over de Londense binnenstad is een aanslag op je ogen. Naast de voormalige Millennium Dome in Greenwich passeren we ook nog Canary Wharf, Tate Modern, Trafalgar Square, Tower Bridge, St Paul’s Cathedral en het 135 meter hoge London Eye.

Op zicht

Het weer is mooi, we vliegen op een zonnige, koude wintermiddag. Hentley, door de intercom: “De zichtbaarheid bedraagt tien kilometer en er staat een zachte oostbries. Door het koude weer hebben we temperatuurinversie, en dat veroorzaakt veel smog boven de binnenstad.” De einder tekent zich dan ook af als een smurrieachtige bruine lijn. “We hebben minimaal acht kilometer zicht nodig om over de stad te kunnen vliegen. De wind is minder belangrijk, hoewel je als passagier misschien niet blij zou zijn mochten we er een turbulente vlucht van maken.”

Hentley moet zijn heli even een extra rondje doen vliegen: de controletoren van Heathrow — waar al het Londense vliegverkeer wordt beheerd — meldt dat een passagiersvliegtuig wil landen op London City Airport. Wij zijn niet rouwig om de vertraging, want we krijgen een extra portie visueel spektakel voorgeschoteld. Vooral The Shard maakt indruk. De naaldvormige wolkenkrabber werd vorige zomer geopend en is met zijn 310 meter het hoogste gebouw van Europa. We vliegen nauwelijks hoger dan de top van het piramidevormige gebouw dat door Renzo Piano ontworpen werd en in de binnenstad minstens evenveel kritiek als lof oogst.

We vliegen verder westwaarts over de Thames en nemen de stad in ons op die bijna acht miljoen inwoners rijk is. Het bruisende en vitale van het bijdegrondse maken tijdens een helivucht maakt plaats voor het ontaardse, bijna hemelse: Londen verandert in een glinsterende rivier die door woest vivacestaal omzoomd is. Piloot Hensley wekt ons uit ons gemijmer: “Tijd om de stad te verlaten.” Hij zwenkt zuidwaarts, loodst de Eurocopter langs de tennistempel van Wimbledon en brengt ons terug naar de groene vlaktes van Surrey. We vliegen nu buiten het bereik van de controletoren van Heathrow. “Ik vlieg nu louter op zicht. Ik kan wel radarassistentie vragen. Maar zoals je ziet, is het luchtruim vrij.” Zo’n veertig minuten na ons vertrek landen we voor de loods in Redhill. Hentley probeert op eieren te landen. “Waar is die grond nu ook weer? Ik ben er nochtans zeker van dat ik hem hier ergens achtergelaten moet hebben.” Britten en hun humor…

AART DE ZITTER, FOTOGRAFIE THOMAS DE BOEVER