Limbo

In ‘Limbo’ koppelt John Sayles zijn psychologisch drama aan een bezinning over het narratieve.

Limbo is de twaalfde langspeelfilm van de Amerikaanse onafhankelijke scenarist en regisseur John Sayles. Ondanks zijn uitstekend en coherent oeuvre (met films zoals: Return of the Secaucus Seven, City of Hope, Passion Fish en Lone Star) blijft Sayles een randfiguur. Etnische verscheidenheid, racisme, klasseverschillen, corruptie en uitbuiting zijn terugkerende thema’s in Sayles’ sociaal bewogen en maatschappijkritische studies over de Verenigde Staten. De relatie tussen de mens en zijn omgeving staat steeds centraal. Sayles neemt bij voorkeur een desolaat niemandsland of een grensgebied als decor om het conflict tussen zijn personages te accentueren.

In Limbo situeert hij zijn verhaal te Port Henry in Alaska. De pulpfabrieken en vismijnen sluiten een na een hun deuren. Enkele gehaaide zakenlui zien in Port Henry de ideale locatie voor een pretpark alias industrieel museum en in de locale bar verdrinken de inwoners hun verleden. De invloed van de economische realiteit op de gemeenschap is een van Sayles’ stokpaardjes. Zoals in City of Hope en Lone Star dwaalt Sayles’ camera over de verschillende bewoners van de gemeenschap, om uiteindelijk zijn hoofdpersonages te isoleren. Joe Gastineau is een ex-visser, die werkt als klusjesman nadat hij zijn boot verloor en zich schuldig voelt voor de dood van twee vrienden. Donna De Angelo heeft een desastreus liefdesleven achter de rug en ambieert een carrière als blueszangeres. Haar dochter Vanessa uit haar ontevredenheid in zelfverminking. In tegenstelling tot de Hollywood-producties zijn de personages geen clichématige typetjes. De sociale en persoonlijke achtergrond van elk personage is gefundeerd en tot in de details uitgewerkt.

Zoals de titel laat vermoeden, geraken de drie protagonisten door een toeval geïsoleerd van hun omgeving. Limbo evolueert vanaf dan van een sociaal drama naar een psychologische confrontatie. Eenmaal het drietal, door de dood bedreigd, een schuilplaats gevonden heeft op een onherbergzaam eiland, komen de angsten en opgekropte spanningen naar boven. Op zich geen revelatie, maar Sayles stuwt de conflictsituatie naar een open (en voor sommige toeschouwers frustrerend) einde. Door in deze eilandsequens de nadruk te leggen op het gebeuren buiten de camera en de luisteraar in de dialoogscènes op het voorplan te plaatsen, onderstreept Sayles de daad van het vertellen zelf. In het bruuske slot geeft hij de kijker ruimte om zijn of haar eigen verhaal te maken. Het maakt er Sayles’ meeslepende Limbo alleen maar boeiender op.

piet goethals