KOMMUNISTEN AAN DE MACHT. Privatizeren met Marx

In het hoge Noorden van Nederland wordt de gemeente Reiderland bestuurd door een ortodox kommunistisch kollege. Maar de lege gemeentekas verplicht de kommunisten tot privatizeren en belastingen verhogen.

Locatie : Reiderland (Nederland).

“De leer van Marx en Engels voeren wij nog hoog in’t vaandel, ” zegt de 68-jarige Kurt Stek, kommunist en wethouder in het Oostgroningse Reiderland, tegen de Duitse grens aan. “Die leer heeft niets van zijn waarde ingeboet. ” Samen met zijn kollega Hans Heres vormt Stek het kommunistisch kollege van Reiderland.

Beide leden van de Nieuwe Communistische Partij Nederland (NCPN) de nieuwlichterij van Groen Links die na de val van de Berlijnse Muur ontstond vanuit de oude CPN, vonden zij maar niks moeten wel het gezelschap dulden van PvdA-burgemeester Wim Cornelis (in Nederland is dat geen door de bevolking verkozen funktie, maar een koninklijke benoeming). De cohabitation van Reiderland.

De gemeente Reiderland (7100 inwoners) is ontstaan op 1 januari ’90 uit een fusie van drie gemeenten : Nieuweschans, Finsterwolde en Beerta. In die laatste twee bestond er een traditie van een kommunistisch bestuur. Bij de verkiezingen in ’90 de Muur was nog maar net gevallen verloor de CPN zijn absolute meerderheid. Er kwam een koalitie PvdA-Gemeentebelangen voor in de plaats. Maar toen kwamen de verkiezingen van maart ’94 : met 16 stemmen over haalde de NCPN zeven zetels en opnieuw de absolute meerderheid.

De kommunisten kozen voor een andere stijl : meer direkte belangenverdediging. “Meer bezig met details, minder op lange termijn zoals het vorige kollege, ” interpreteert Wim Cornelis.

ARTIKEL 12.

De sterke positie van de kommunisten in deze regio heeft historische wortels. In de sociale strijd tussen hereboeren en landarbeiders een onvervalste “apartheidssituatie” speelde de CPN een sociale funktie die elders in het land door de Kerk werd opgenomen.

De drie gemeenten die nu Reiderland vormen, kregen het in de jaren zeventig en tachtig moeilijk : veroudering en verarming (60 % heeft een minimumuitkering) deden de inkomsten van de gemeente dalen. Anderzijds lagen de uitgaven te hoog. De grote oppervlakte van Reiderland (10.000 hektare land en 5000 hektare water) noodzaakten een uitgebreid wegennet. En dus zware kosten. Daarnaast had elke deelgemeente voor de fusie zijn eigen voorzieningen : gemeentehuis, zwembad, sportterreinen, enzovoort. De kapaciteit is veel te groot.

De gemeente is dan ook in financiële moeilijkheden verzeild. En in Nederland komt dan “artikel 12” ter hulp gesneld. “We hebben 15 miljoen gulden extra van het ministerie van Binnenlandse zaken gekregen onder artikel 12, ” zegt Wim Cornelis. “In ruil moeten we een plan maken om weer gezond te worden. “

Hoe pakken de kommunisten dat aan ? De grote vermogens ? Nee, hoor. Die zijn er niet in Reiderland. Wat dan wel ? Bezuinigen via privatizeringen van gemeentelijke installaties, en verhogen van de belastingen. Kommunisten, zei u ?

“Dat doen wij niet, artikel 12 verplicht ons daartoe, ” verdedigt Kurt Stek zich. “Het kommunistisch aksent is dat we de kwaliteit en de omvang van de voorzieningen stabiel houden. We hadden ook kunnen bezuinigen in de subsidies, maar dat hadden de verenigingen nooit overleefd. Daarom opteren we voor een overdracht voor een symbolisch bedrag van de installaties naar de gebruikers. ” Dat is bijvoorbeeld al gebeurd met de ijsbaan van Finsterwolde.

DIVERSIFIKATIE.

“Het is de schuld van het kapitaal, ” verkondigt Kurt Stek aan iedereen die het wil horen. De multinationals willen immers niet investeren in deze regio.

Reiderland zoekt zijn heil nu in diversifikatie, weg van de landbouw. “Deze regio is, na de uitbreiding van de EU met Skandinavië, niet meer perifeer, ” zegt Wim Cornelis. “Bovendien is de A7-autosnelweg afgewerkt en loopt zo de verbinding Amsterdam-Berlijn-Kopenhagen hierlangs. Nog 40 kilometer ontbreken voor de verbinding met het Ruhr-gebied. Bovendien verhuizen bedrijven naar het noorden ten gevolge van de kongestie in de Randstad. Vooral transportbedrijven komen naar hier. In Beerta zit de grootste aardappel- en bietentransporteur van Europa. “

Tweede as van de diversifikatie is het toerisme. Er bestaat een plan om op 2000 hektaren meren aan te leggen, met daarrond bossen en rekreatievoorzieningen. De Duitse toeristen moeten dan niet meer naar de Friese meren. Het lokale bronnenbad is een andere troef.

Tenslotte zijn er de oude doeanegebouwen op de grens. Daarvoor is een ambitieus projekt uitgetekend, “De poort van Groningen” genaamd : een benzinestation, restaurant en infocentrum. Het is een grensoverschrijdend projekt waar Reiderland en het Duitse Bunde samen iets van willen maken. Deze twee gemeenten hebben elkaar ook gevonden in een EU-projekt om op twee Griekse eilanden bronnenbaden te ontwikkelen. “Het Gronings grensprojekt heeft een grote realiteitswaarde, ” zegt Wim Cornelis. “We zoeken nog privé-investeerders en pas aanvullend subsidies. Niet omgekeerd. “

G.M.

KURT STEK (NIEUWE COMMUNISTISCHE PARTIJ NEDERLAND) “De leer van Marx en Engels voeren we nog hoog in ‘t vaandel. “

BURGEMEESTER WIM CORNELIS (PVDA) Nieuwe gemeentebestuur kijkt minder op lange termijn.