De as controle (in welke mate kunnen we iets beïnvloeden) kruisen met de as prestatie (in welke mate moeten we concurreren met anderen) levert 4 soorten beslissingen op. Voor bedrijfsleiders, managers of zelfstandigen, die elke dag knopen doorhakken bij hopen, is het handig te weten welk type beslissing ze aan het nemen zijn.
U kunt zich abonneren of uitschrijven op de nieuwsbrief door hierboven te klikken op de tab ‘registreren’ of ‘registratie wijzigen’.
1 Keuzes en oordelen op basis van routine. Of je nu een jampot koopt in de supermarkt of aandelen selecteert voor je portefeuille: je maakt gewoon een keuze tussen de opties die voorhanden zijn. Zelf kun je weinig doen. De jam is al klaar en de prestaties van de bedrijven, waar je aandelen van koopt, kun je niet beïnvloeden (tenzij je er zelf voor werkt).
Tip: zoek uit welke irrationele vooroordelen er zijn bij het nemen van een beslissing. Een voorbeeld: de manier waarop verschillende opties worden voorgesteld, beïnvloedt een beslissing.
2 De beslissing beïnvloeden bij zaken waarop we zelf impact hebben. Het is aan ons om onze vaardigheden, energie en positieve ingesteldheid te gebruiken om mee de resultaten te bepalen. Voor sommige activiteiten, bijvoorbeeld bij het sporten of in de verkoop, is het belangrijk snel te kunnen schakelen tussen routineus denken en een positieve attitude: vooraf objectief en doelbewust nadenken over de wedstrijd of de onderhandeling, een positieve attitude tijdens de ‘actie’ en achteraf weer terugvallen op routine bij de analyse van de gebeurtenissen.
Tip: activeer de psycholoog in jezelf, inspireer medewerkers en collega’s, geef heldere feedback en bied steun.
3 Een concurrentiële gok wagen. In dit quadrant heb je weinig controle, maar is succes sterk afhankelijk van hoe je het doet in vergelijking met anderen. Je moet strategisch denken en rekening houden met de zetten van je concurrenten. Hiervoor worden vaak inzichten uit de speltheorie gebruikt.
Tip: zet je pokerface op, probeer de plannen van je opponenten te doorzien en het juiste moment te kiezen om te bluffen, de inzet te verhogen of te erkennen dat de ander betere kaarten heeft.
4 Managen met het oog op strategisch succes. Hier zijn beide aspecten aanwezig: je moet beter doen dan de concurrentie en je hebt veel invloed op het resultaat. De beslissingen die managers nemen om een nieuwe markt te betreden, een product te lanceren of een bedrijf over te nemen, vallen in deze categorie. Door hun manier van leidinggeven en communiceren beïnvloeden ze het resultaat.
Tip: speel het tactisch door drie stappen verder te denken dan je concurrent en zo te anticiperen op zijn acties. Bereid ondertussen al je eigen tegenzet voor.
Bron: Harvard Business Review
