Jaws

De 25ste verjaardag van ‘Jaws’ wordt gevierd met een speciale DVD-editie.

Het lijkt er sterk op dat de DVD binnen enkele jaren de video definitief van de markt zal hebben verdrongen. Het enige element dat de video nog in leven houdt, is een (prijsvriendelijk) digitaal opnametoestel en schijfjes die herhaaldelijk gewist en afgespeeld kunnen worden. Het eerste DVD-opnametoestel (systeem DVD RAM, kostprijs rond 56.000 frank) zou in september op de markt komen. Het tweede systeem (DVD RW, kostprijs geschat op ongeveer 96.000 frank) wordt in april 2001 verwacht. Het prijsverschil met de gemiddelde videorecorder is nog zeer groot. De DVD-speler daarentegen ligt in ieders bereik. De ruis in het geluid en drop-outs (witte strepen) in het beeld van de video zijn in de digitale schijfjes voltooid verleden tijd.

Buiten zijn haarscherpe beeldkwaliteit en voortreffelijke geluidsweergave wordt de DVD aantrekkelijk gemaakt door de (in Europa niet altijd bijgeleverde) extra’s. Die bestaan meestal uit trailers, bio’s en een making of. Soms bevatten ze ook een audiocommentaar van de regisseur, acteurs en/of fotografieleider, zeldzame productiefoto’s, story boards, het scenario, weggelaten scènes of allerhande productie-informatie die eerder tot de filmliefhebber dan tot de leek is gericht.

Uit de bijgeleverde extra’s van Jaws (waaronder 720 screenshots en story boards en een making of) valt bijvoorbeeld af te leiden waarom regisseur Steven Spielberg genoodzaakt was om in het eerste deel van de film op suggestieve horror voort te bouwen. Het blijkt uiteindelijk een van de sterke kanten van deze uit 1975 daterende monsterfilm te zijn.

Maar Jaws is meer dan zomaar een uitstekende genreklassieker. Jaws effende het pad voor een nieuw soort blockbuster. Gemaakt voor 8 miljoen dollar (een peulenschil in vergelijking met de honderden miljoenen aan productiekosten van nu), bracht de film in de Verenigde Staten meer dan 100 miljoen dollar op voor de distributeur alleen. Voor het eerst in de filmgeschiedenis werd de release van een film een marketingevenement op zich. De vlotte verkoop van de franchisingproducten (verzamelkaarten, speelgoed, themaparken) van Jaws zette Hollywood aan om zich steeds meer te richten op een jonger publiek: de uiteindelijke doelgroep van zowel de films als de franchising. Jaws riep tevens de high concept-film in het leven: films die middels een blitse beeldregie en een hitgevoelige soundtrack de verkoop van bepaalde uurwerken, zonnebrillen of auto’s moet stimuleren. Het gros van dit type conceptfilm (typisch voor het Hollywood van de laatste twintig jaar) haalt evenwel het filmisch vernuft van Spielbergs voorloper niet.

Piet Goethals