“Ik geloof niet zo in hiërarchie”

In haar wereld is ze een frisse verschijning. De textielsector wordt immers veelal door grijze mannen bevolkt. Nochtans staat Michèle Sioen, CEO van textielgroep Sioen Industries, haar mannetje. Ze is doortastend en heeft metier. Deugden die haar van pas zullen komen, nu de donkere wolken boven de sector zich samenpakken.

Altijd spontaan, veelal empathisch, meestal gejaagd. Ziedaar een korte beschrijving van de topvrouw van Sioen Industries. Michèle Sioen is de oudste dochter van drie uit het gezin Sioen – Zoete. “Een jonge en vrouwelijke versie van haar vader”, zei Fa Quix, directeur-generaal Fedustria, ruim drie jaar geleden bij haar aanstelling als CEO. Die stap was eigenlijk slechts een formaliteit om een organisch gegroeide realiteit te bestendigen. Trouwens: elke dag bellen vader en dochter met elkaar voor een stand van zaken. “Ik heb altijd al in tandem met mijn vader gewerkt. Mijn moeder en hij begonnen in 1960 met de coatingafdeling, en daar ben ik ook begonnen. We werken nu ruim vijftien jaar samen, en hij heeft me echt gevormd. We weten van elkaar hoe we denken en wat we denken.”

Beursgang met symboolwaarde

Sioen Industries uit Ardooie is een náám in technisch textiel. In 1960 gestart als producent van waterwerende, gecoate stoffen, is de groep uitgegroeid tot een industriële, verticaal geïntegreerde wereldspeler in textiel en gespecialiseerde chemie. De groep bestaat uit op elkaar afgestemde kernactiviteiten. De coatingdivisie, waar Michèle Sioen in 1999 aan de slag ging, is uitgegroeid tot wereldleider in het coaten van technisch textiel. De confectiedivisie, opgestart in 1967, is actief in het ontwerpen en vervaardigen van hoogwaardige beschermkleding. De divisie ‘chemicals’ is gespecialiseerd in de productie van pigmentpasta’s, vernissen en inkten. En tot slot is er de divisie ‘industrial applications’ voor de verwerking van gecoate weefsels en folies.

In 2007 realiseerde de groep een omzet van goed 380 miljoen euro (+12 procent) en een winst voor belasting van 30,4 miljoen euro (+57,4 procent). Het werknemersaantal ligt op ruim 4800. De beursgenoteerde onderneming die Michèle Sioen sinds mei 2005 onder haar supervisie heeft, is een internationale groep met 38 vestigingen in 13 landen. Negentig procent van de productie is voor de exportmarkt, waarvan zeventig procent in Europa.

Het aandeelhouderschap bestaat uit de vennootschap Sihold. Die heeft 60,33 procent van het kapitaal in handen en wordt via Sicorp gecontroleerd door de Stichting Administratiekantoor Midapa – een stichting naar Nederlands recht, die op haar beurt gecontroleerd wordt door de familie Sioen. Midapa staat trouwens voor Michèle, Danielle en Pascale, de drie dochters van het echtpaar Jean-Jacques Sioen en Jacqueline Zoete. Voorts houdt de Stichting Shell Pensioenfonds een belang aan van 3,4 procent. De rest is vrij verhandelbaar op Euronext Brussel.

De beursintroductie dateert van 1996 en had een grote symboolfunctie voor de vrij conservatieve en gesloten textielsector. De extra middelen die Sioen zo ophaalde, stelden het bedrijf in staat enkele uitgekiende overnames te bolwerken. Zo groeide de onderneming uit tot een toonbeeld van een geïntegreerde, innovatieve groep in haar sector. De beleidsvisie van Jean-Jacques Sioen luidde niet voor niets: ‘stilstaan is achteruitgaan’.

Crisismodus

Toch is het net dat waar Michèle Sioen mee geconfronteerd wordt. “Het vierde kwartaal zal zeer moeilijk worden. We zijn gewoon om steeds te groeien, niet om achteruit te gaan”, zegt ze. De maatregelen die Sioen plant om de economische crisis en terugval in onder andere de transportsector zonder al te veel averij door te komen, heten rigoureus te zijn. “We staan in crisismodus. We zullen drie keer nadenken over bepaalde investeringen. We hanteren daarbij enkele minimumdoelstellingen, en geven voorrang aan investeringen die zichzelf snel terugbetalen”, klinkt Michèle Sioen vastberaden. Voorts worden contracten opnieuw onderhandeld, en de opmaak van de budgetten voor 2009 wordt herbekeken in functie van de verwachtingen.

“Anderzijds gaan we niet inbinden in onderzoek & ontwikkeling. Zowel in productontwikkeling als bij het vinden van nieuwe markten willen we echt vooruit”, echoot de ouderlijke visie door in haar streven.

Michèle Sioen ziet in de crisis niet alleen een uitdaging, maar ook een opportuniteit. Acquisities zijn op dit ogenblik niet gepland. “Maar we bekijken alles, halen de lades nog eens open. We zijn financieel gezond en mogelijk biedt de crisis mogelijkheden. We maken ons er in elk geval klaar voor. De afgelopen twee jaar hebben we niks overgenomen. We hebben wel een aantal dossiers bestudeerd en er zijn er ons ook aangeboden, maar de waarderingen waren te hoog. Misschien dat door de crisis de waarderingen tot normale proporties herleid worden.”

Mannenwereld

De raad van bestuur van Sioen Industries bulkt van het talent, en van de mannen. “Ach ja? Met mijn twee zussen en mijn moeder komen we al aan vier vrouwen, ik daag u uit om een soortgelijke verdeling te vinden in andere bedrijven”, zegt Michèle Sioen met gespeelde verontwaardiging. “Maar u hebt gelijk, onder de externe bestuurders zitten geen vrouwen. Anderzijds, we selecteren niet op geslacht maar op beschikbare competenties. En er zijn nu eenmaal minder vrouwen beschikbaar.”

Feit is dat de externen in de raad van bestuur – met Louis Verbeke, Wilfried Vandepoel, Pol Bamelis en Luc Vansteenkiste – allemaal ‘oudgedienden’ zijn. Enkel Luc Vandewalle is sinds 2008 een nieuw gezicht. “Ik heb de raad van bestuur inderdaad geërfd van mijn voorganger, maar ik voel me er ook heel goed bij. En ook het directieteam is zeer tevreden over de wisselwerking. Weet je, Sioen is een complex bedrijf, actief in vele marktsegmenten. En daarom is het een voordeel dat de raad van bestuur het bedrijf en zijn mensen door en door kent.”

De raad van bestuur fungeert voor Michèle Sioen in de eerste plaats als een goed klankbord, en komt vijf keer per jaar samen. Het directiecomité, met naast de verschillende businessunitmanagers ook de CFO, komt maandelijks samen. “Maar we werken vooral op een informele basis goed samen. Een CEO moet erop letten dat de juiste mensen op de juiste plaats zitten. En vertrekkend van een goede strategie en een goed team voortbouwen aan de onderneming. Ik ben geen CEO die per se een stempel wil drukken, en ik geloof niet zo in hiërarchie. Ik probeer collegiaal te zijn, maar ik stel de mensen wel voor hun verantwoordelijkheden. Ik ben een teamwerker.”

Over haar team niks dan lof: “We hebben bij Sioen een schitterend managementteam. Naast een goede organisatie is de omkadering zeer belangrijk. Je moet kunnen terugvallen op enkele vertrouwenspersonen die je dicht in de buurt hebt. Wij zijn een familiebedrijf, en dat voel je heel sterk. Daarnaast zijn we beursgenoteerd en dat ervaar ik als een pluspunt. Het dwingt ons rigoureus te zijn. En dat vind ik enkel positief.”

De familie ziet haar rol dubbel: zowel in operationele verantwoordelijkheid, als in de rol van referentieaandeelhouder. “Wij zijn een langetermijnaandeelhouder. Maar het is uiteraard niet aangenaam om je beurskoers zo onderuit te zien gaan, zoals de voorbije weken. Aan de andere kant: de koers en de resultaten van het bedrijf staan los van elkaar, en we hebben geen impact op de koers.” Het aandeel noteert vandaag rond de 5 euro, net de helft van de hoogste koers dit jaar.

Goede rolverdeling

In wat verschilt ze met haar grote voorbeeld en vader? “Dat is echt een heel moeilijke vraag”, zucht Michèle Sioen. “Het grootste verschil met mijn vader ligt veeleer in het persoonlijke. En omdat ik een vrouw ben, zal ik allicht iets empatischer zijn.”

De taakverdeling én samenwerking met de zussen gaan vlot, klinkt het, er is geen competitiviteit. “Pascale houdt zich specifiek bezig met de bedrijven EMB (European Masterbatch België, kleurpreparaten, nvdr) en Inducolor (pigmentpasta’s, nvdr). Danielle werkte aanvankelijk in de confectiedivisie samen met mijn moeder. Maar nu verzorgt ze de communicatie met de analisten en de beursautoriteiten. Mijn taak is meer het operationele beleid. En voorts poog ik elke week mijn ronde te doen door alle bedrijven die ik van nabij opvolg. Daar horen ook de nodige vergaderingen bij: nakijken hoe het staat met de cijfers, productie en andere agendapunten.”

Ondanks die ogenschijnlijk bureaucratische merites is ze toch ook vooral een vrouw van de werkvloer, klinkt het bij de vakbonden. “Ze staat dicht bij het personeel, dat haar waardeert. En al heeft ze niet veel tijd, ze begrijpt de noden van het werkveld en wordt door de vakbondsafgevaardigden graag aan de onderhandelingstafel gezien. Een competente, zelfs warme vrouw, die er echter niet voor terugdeinst om knopen door te hakken. Zelfs als die keihard zijn”, besluit de vakbondsman. Een echte West-Vlaamse, met de voeten stevig in de grond, zo omschreef Luc Vansteenkiste haar ooit in Trends. “Ze vormt als het ware een brug tussen het ‘oude’ en het ‘nieuwe’ management”, aldus Vansteenkiste. (T)

Door Lieven Desmet