Eindelijk recessie

Het is zover: de wereldeconomie ging de voorbije weken effectief in recessie. Volgens de methodiek van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) is er sprake van wereldrecessie als de groeivoet voor het geheel van de planeet onder de 2,5% duikt. De voorbije dertig jaar gebeurde viermaal: in 1975, 1982, 1991 en 1998. Op basis van de jongste gegevens komt de wereldeconomie dit jaar uit op 2,4%, zo blijkt uit berekeningen van Stephen Roach, hoofdeconoom van de toonaangevende investeringsbank Morgan Stanley Dean Witter.

TRENDS. Die wereldrecessies lijken elkaar steeds sneller op te volgen. Zit er een patroon in of is dit toeval?

STEPHEN ROACH. “Niet direct. Volgens mij hoort de huidige algemene groeiterugval eigenlijk nog bij de recessie van 1998. Die vloeide onder andere voort uit de Azië-crisis, de schuldenproblematiek van Rusland en het kapseizen van het hefboomfonds LTCM. Daarop volgde een stevige monetaire expansie, vooral vanwege de Amerikaanse centrale bank maar ook Europa en Japan deden hun duit in het zakje.

“Bovendien kwam er een gigantische budgettaire injectie: Thailand, Indonesië, Zuid-Korea, Rusland en Brazilië kregen op korte tijd 180 miljard dollar toegeschoven. Dit is 0,5% van het wereld-BBP. Op basis van die elementen koerste de wereldeconomie naar 4,8% groei in 2000.”

Joseph Schumpeter zei ooit dat men een recessie haar uitwiedend en uitzuiverend werk moet laten doen. Dat gebeurde dus niet na 1997-1998?

ROACH. “Inderdaad. In Azië gingen de plannen voor de structurele hervormingen van de banksector en van de ondoorzichtige holdingsstructuren snel terug de ijskast in. Rusland kon zich optrekken aan hogere olieprijzen zonder echt aan de basisproblemen te moeten sleutelen. In Europa praat iedereen over hervormingen van de arbeidsmarkt maar er gebeurt nauwelijks iets concreets. Bovendien was de al te forse monetaire expansie de oorzaak van de gigantische bubbel van de Nasdaq en andere beursindices.”

Maar maken we vandaag niet dezelfde vergissingen?

ROACH. “Dat valt te vrezen. Snelle monetaire reflatie kan nooit in de plaats treden van de noodzaak aan structurele hervormingen. Met een steeds verder en intenser geglobaliseerde wereldeconomie valt er aan die structurele ingrepen almaar minder te ontsnappen. Toch lijken we er met zijn allen op gebrand om die ontsnappingsroute’s te bewandelen.”

J.V.O.