De teloorgang van General Motors

De viering van het eeuwfeest van General Motors is er één in mineur. Topman Rick Wagoner gaf toe hulp nodig te hebben, nog voor Barack Obama in januari wordt beëdigd als nieuwe president. Véél hulp.

Met welke problemen kampt GM?

De directe aanleiding voor de huidige problemen is de ineenstorting van de verkoop, vooral in de Verenigde Staten. Mede door de hoge energieprijzen stapt de consument daar massaal over naar milieuvriendelijker en vooral energiezuiniger wagens. Niet echt het handelsmerk van de Oldsmobiles, Buicks en Chevrolets die the General maakt. In oktober werden in de VS 35 procent minder auto’s verkocht dan in oktober 2007, maar bij GM bedroeg de daling zelfs 45 procent.

Een verkoopdaling komt in de VS dubbel zo hard aan, omdat de kosten al zijn gemaakt: terwijl in Europa een wagen pas wordt gebouwd wanneer hij door een klant is besteld, pompen de Amerikaanse autobouwers de parkings van hun dealers vol met ronkend staal.

Bovendien blijft het bedrijf kampen met structureel hogere pensioen- en verzekeringsverplichtingen dan de nieuwkomers (onder andere Toyota en Mercedes) op de Amerikaanse markt. Dat komt omdat driekwart van het personeel aangesloten is bij een vakbond. Al is de bijdrage ondertussen geplafonneerd.

Gevolg van dat alles? Deutsche Bank zette als eerste het koersdoel van het GM-aandeel op nul. “Zelfs als GM het onmiddellijke faillissement kan vermijden, zal het toekomstige pad van het bedrijf in de lijn van het bankroet liggen.”

Wat moet er nu gebeuren?

GM zelf gelooft niet in een Chapter11-statuut, zeg maar een gerechtelijk akkoord. “Dat zou meer problemen creëren dan het oplost”, meent woordvoerder Nelson Silveira. “Het zou ons liquiditeitsprobleem niet oplossen, en bovendien zou het ernstige en langdurige gevolgen hebben op de autoverkoop.”

De eeuweling, die zeven decennia de grootste autobouwer ter wereld was, heeft vooral vers geld nodig. Daarom wil GM tegen eind 2009 zijn liquiditeitspositie met 16 miljard euro opkrikken, waarvan de helft al gerealiseerd of in uitvoering is. Maar zelfs dan dreigt het bedrijf begin 2009 zonder voldoende werkkapitaal te blijven zitten. “Tenzij de economische situatie en die van de automobielsector drastisch verbeteren, we substantiële bedragen halen uit de verkoop van activa, nog agressievere initiatieven nemen om het werkkapitaal te verbeteren, toegang krijgen tot de kapitaalmarkten of andere financieringsbronnen, overheidssteun ontvangen, of een combinatie van die maatregelen.” De oproep viel niet in dovemansoren, want de Democraten van toekomstig president Barack Obama sleutelen al aan een pakket van zowat 20 miljard euro.

Wat zijn de gevolgen van een eventueel faillissement?

Toenmalig CEO en later Amerikaans minister van Financiën Charles Wilson zei in het midden van de jaren vijftig: “Wat goed is voor General Motors, is goed voor ons land en omgekeerd.” Die tijden mogen dan definitief voorbij zijn, volgens een rapport van het Amerikaanse onderzoeksinstituut CAR zou het omvallen van een van de grote drie Amerikaanse autobouwers (GM, Ford of Chrysler) leiden tot het verlies van ongeveer 2,5 miljoen banen in de VS.

Bovendien dreigt een domino-effect. De Europese dochter is een aparte juridische vennootschap, die dan in principe enkel zijn aandeelhouder kwijt zou zijn. Maar GM Europe zag in het derde kwartaal zijn marktaandeel afkalven van 9,5 procent in 2007 naar 8,9 procent, en boekte een verlies van 800 miljoen euro. Ook de Belgische entiteit is juridisch onafhankelijk, maar als in het doemscenario ook de Europese moeder zou sneuvelen, lijken de overlevingskansen gering. (T)

Door Luc Huysmans