De onmacht van financiële reddingsplannen

Kunnen de diverse nationale en internationale reddingsplannen de financiële wereld definitief uit het slop halen?

Terwijl in België de zoektocht naar schuldigen en compensaties al volop aan de gang is, schreven het afgelopen weekend nationale staten en internationale organisaties wereldwijd verder aan reddingacties. De G7 gaf weliswaar blijk van veel engagement, maar concrete maatregelen bleven uit. De betrokken landen verbonden er zich toe om alle beschikbare middelen te gebruiken om te verhinderen dat grote financiële instellingen failliet gaan. Ook de leiders van de eurozone keurden een gezamenlijk plan goed om de crisis te bevechten en garanderen het interbancaire krediet tot eind dit jaar.

De reddingsacties blijven voornamelijk nationaal geïnspireerd, maar vooral de plannen om vers overheidskapitaal in de banken te pompen – zoals in Duitsland en Groot-Brittannië – kunnen op applaus rekenen. “De plannen zijn een stap in de goede richting. Het is nu afwachten of ze ook voldoende geloofwaardig zijn”, aldus professor Paul De Grauwe (KULeuven). “Die geloofwaardigheid kan worden verzekerd als de overheden de systeembelangrijke banken overnemen. Nationalisaties zijn trouwens de volgende logische stap als je alle bankdeposito’s garandeert. Zulke garanties zijn een blanco cheque aan de sector, dus kun je de sector even goed overnemen. Nationalisaties kunnen dat beslissende zetje geven om het wantrouwen te breken. In de huidige omstandigheden kun je beter overdrijven in de goede richting.”

Ook ex-Nobelprijswinnaar Edmund Phelps van Columbia University pleit verderop in dit magazine voor een nationalisatie van de Amerikaanse banksector. Op die manier kan de overheid de banken verplichten om kredieten te blijven geven aan het bedrijfsleven. Opmerkelijk is ook de rol van de Britse premier Gordon Brown in de globale beleidsreactie. De fel geplaagde Brown greep de crisis aan om zijn blazoen op te poetsen – net zoals Yves Leterme zich in België profileerde tijdens de bankcrisis – en toonde de uitweg: een herkapitalisatie van de banken door de overheid. “De staat zegt aan de banksector: ‘Wij garanderen uw liquiditeit en solvabiliteit, en zorgen voor geloofwaardigheid. Maar in ruil verliest u uw onafhankelijkheid, en uw aandeelhouders lijden grote verliezen. ‘ Dit is de verstandigste oplossing en alternatieven werken niet”, zegt Peter De Keyzer, strateeg van ABN Amro.

Een andere gemeenschappelijke actie kwam ten slotte van de Federal Reserve (Fed), de Europese Centrale Bank (ECB), de Bank of England (BoE), de Bank of Japan en de Zwitserse Nationale Bank. Zij stellen onbeperkt dollars ter beschikking van financiële instellingen nadat zij al een gelijkaardige maatregel hadden genomen voor banken die zich in euro financieren.

Op het moment dat u dit leest, kunnen de winsten die de beurzen op maandag boekten, weer in het niets verdwenen zijn. Of misschien zijn ze nog verdubbeld. De eerste reacties op de Europese en internationale reddingsplannen waren alvast positief. Toch duiken steeds meer signalen op dat ook niet-financiële aandelen en bedrijven in de klappen zullen delen. De besmetting van de reële economie door de financiële crisis is volgens velen een feit. De redactie van Cash gelooft alvast dat twaalf Belgische aandelen de crisis zullen doorkomen zonder al te veel kleerscheuren. Aandelen als InBev, GIMV en Umicore passeren de revue. Geen enkel financieel aandeel haalt het lijstje, maar dat zal slechts heel weinigen verbazen.