De groene kans voor Vlaamse ondernemers

Elk nadeel heb zijn voordeel”, sprak voetbalkunstenaar Johan Cruijff op zijn Amsterdams en het werd een gevleugelde uitspraak. Ondernemers en hun federaties kloegen de jongste jaren steen en been over de nadelen van de milieureglementeringen. Tegen het zopas gestarte Reach – dat bedrijven verplicht ongeveer 30.000 chemische stoffen te registreren – werd bijvoorbeeld een ongeziene lobbycampagne gevoerd.

Maar wie heeft er ooit al iets gerealiseerd met klagen? Ondernemers moeten gebruikmaken van de opportuniteiten van al die ‘reglementitis’. Heel wat milieureglementen zijn een driver voor innovatie. Net als de steeds moeilijker energiesituatie dat is. Ziedaar het voordeel waar Cruijff het over heeft.

Toen Thomas Leysen voorzitter van het VBO werd, verraste hij in zijn maidenspeech vriend en vijand door de groene economie als hoofdthema uit te roepen. Iedereen verwachtte het klassieke klaaglied over de concurrentiepositie, de loonkost, de automatische indexering. Allemaal lovenswaardig en belangrijk, superbelang-rijk zelfs, maar Leysen koos voor de groene werkgever.

Het gelijk van Leysen is even groot als de verrassing. België moet voluit gaan voor de milieu- en energietechnologie ( cleantech is het nieuwe buzzword). Nieuwe ondernemers moeten zich lanceren in deze industrie. C-Power is met zijn windmolens in de zee een mooi voorbeeld. Het moet erin slagen om met zijn Noordzeekennis deze technologie elders te verkopen. Leysens eigen bedrijf Umicore heeft een ongelooflijke ommekeer gemaakt en is een dominante speler geworden in de autokatalysatoren.

De milieu- en energietechnologie zijn het terrein van ingenieurs. Daar zijn we in België sterk in. We moeten nu de band kunnen aanhalen met de ondernemers en de marketeers. Gooi daar een saus durfkapitaal over (ancien Jos Peeters heeft met zijn Capricorn Cleantech Fund een eerste grote voorzet gedaan) en ondernemingen kunnen doorgroeien.

Vijfentwintig jaar geleden stond Europa en, op een bescheiden manier, ook Vlaanderen mee aan de top in de ICT-industrie. Nabij Oudenaarde lag Mietec, een Europese topspeler in de productie van halfgeleiders. Tien jaar later was Europa zijn voorsprong kwijt. De Verenigde Staten en Japan zijn de wereldleiders van de ICT. Mietec werd Alcatel en later AMI Semiconductor en verloor meer dan de helft van zijn werknemers.

Zover is het nog niet in de milieu- en energietechnologie. Vandaag heeft Europa circa 50 % van de patenten in deze sector. Strengere Europese regels tegenover de lakse Amerikaanse houding hebben de innovatie in Europa een voorsprong gegeven. Maar de Verenigde Staten zijn aan een inhaalbeweging begonnen. Volgens een Inseadstudie investeerde Noord-Amerika in 2006-2007 voor 2,5 miljard euro in schone technologie, terwijl Europa bleef steken op 618 miljoen euro. Het Amerikaanse durfkapitaal wordt actiever op de markt van de cleantech. Waarbij weliswaar erg opgelet zal moeten worden om een green bubble te vermijden (zie ook het editoriaal van Cash). Laten we opnieuw de kaas van ons brood halen?

Ook klassieke bedrijven hebben een belangrijke opdracht. Zij moeten al die nieuwe milieu- en energietechnologieën toepassen. Niet omdat het moet voor de overheid, wel omdat ze er geld mee kunnen verdienen en omdat ze een competitief voordeel verkrijgen op bedrijven die op een klassieke manier zaken blijven doen.

De Trends die u nu in handen heeft, bevat een dossier over de groene economie. Ook wij wilden verder gaan dan het gewone. U hebt een echte ‘Groene Trends’ in handen met 48 bladzijden over de milieu- en energietechnologie. Met als grote rode draad: hoe kunnen bedrijven geld verdienen met de implementatie van deze technologieën. Grasduint u in dit dossier, haal er de beste voorbeelden uit, zoek naar toepassingen in uw bedrijf en zorg ervoor dat Vlaanderen (en Europa) ook morgen mee aan de top staan. Europa zal niet veel kansen krijgen om zijn status van economische wereldmacht te handhaven. Dit is er een van. U kunt ze mee grijpen. Doen. (T)

de auteur is hoofdredacteur.

Guido Muelenaer