De chemie van het net

ChemResult.com is een nieuwe internetmarktplaats voor scheikundige producten en heeft wereldwijde ambities. Het initiatief komt van de Vlaamse ondernemers die de voorbije jaren chemiegroep Sibeco naar een klein miljard frank omzet stuwden, en van het Antwerpse risicokapitaalfonds Rendex.

“S ibeco snelde van 40 miljoen frank omzet in 1992 naar bijna 1 miljard frank dit jaar. Dat groeiritme willen we volhouden. Maar producenten en distributeurs van chemicaliën kunnen via de klassieke kanalen niet snel groeien zonder hun organisatie met veel volk te bemannen. ChemResult.com, de internetmarktplaats die we vorige maand hebben opgestart, kan dat wel.”

Dat zeggen Herman Meynaerts en Joris Coppye, medeoprichters en co-chief executive officers van het jonge ChemResult.com. Meynaerts is al meer dan tien jaar in de chemiesector actief, waarvan de jongste acht jaren via de NV Sibeco, waar hij in 1998 samen met Coppye een management buy-out opzette (zie kader: De groeispurt van Sibeco). De eerste is er gedelegeerd bestuurder, de tweede de financieel verantwoordelijke.

Ze haasten zich wel erbij te vermelden dat ChemResult onafhankelijk van Sibeco functioneert, ook al zijn de aandeelhouders dezelfde. Want zo’n marktplaats kan alleen kopers en verkopers aantrekken als haar neutraliteit buiten kijf staat.

Het gereputeerde onderzoeksbureau Gartner Group raamt dat de wereldwijde elektronische handel in business-to-business (B2B) de komende jaren exponentieel zal groeien tot 7,29 biljoen dollar in 2004. Analisten stellen dat de chemische industrie voor zowat een kwart van de globale B2B zal staan.

ChemResult, dat op 17 juni jongstleden on line ging, werd zo’n acht maanden geleden vennootschappelijk boven de doopvont gehouden. Meynaerts en Coppye zorgden samen voor 50% van het startkapitaal van 60 miljoen frank. De overige 50% kwam van het Antwerpse risicokapitaalfonds Rendex. Met de twee maanden geleden aangeworven chief operating officer Yves Gilbert erbij (vroeger IT-manager bij onder meer Chep en Stork) is het managementtrio nu mooi complementair in zijn competenties.

ChemResult positioneert zich als onafhankelijke on-linemarktplaats voor aan- en verkopers van basischemicaliën. Eigen aan de chemie is dat zowat 30% van de globale productie verkocht wordt aan andere spelers of verwerkers binnen de sector, en dan meestal in grote volumes. Maar ChemResult mikt vooral op de aankopers van die andere 70%: bedrijven die in andere branches opereren maar in hun productieproces wel basischemicaliën nodig hebben, in relatief kleinere hoeveelheden. Die hebben in de traditionele off-linechemiemarkt (maar ook bij een aantal andere internetmarktsites) geen rechtstreekse toegang tot de producenten. Ze kopen in bij distributeurs en herverpakkers, die hun klanten doorgaans weinig keuze- en vergelijkingsmogelijkheden laten. Ze vertegenwoordigen in elke productcategorie vaak slechts één of hooguit een paar leveranciers.

Dat alles maakt de markt erg ontransparant. En precies die situatie wil ChemResult wegwerken. Coppye: “B2B op het internet leidt er onvermijdelijk toe dat een aantal tussenpersonen uit de waardeketen weggesneden worden. De distributeurs die tot nog toe teerden op de inefficiënties van de markt zullen verdwijnen. Maar degenen die toegevoegde waarde creëren – bijvoorbeeld door het herverpakken van bulkproducten in kleinere hoeveelheden – blijven wel een toekomst hebben.”

Op de site van ChemResult kunnen aankopers die op zoek zijn naar een bepaald chemisch product, het aanbod van diverse concurrerende leveranciers (hetzij producenten, hetzij distributeurs met toegevoegde waarde) met elkaar vergelijken. Dat kan op basis van prijs of productspecificaties maar ook betalings- en leveringsvoorwaarden. De site berekent dan in een paar seconden de totale kostprijs, inclusief transport tot bij de koper, BTW, invoerrechten enzovoort. Interessant, want een Spaanse producent kan bijvoorbeeld goedkopere prijzen hanteren, maar door transport en andere kosten duurder uitvallen dan pakweg zijn Nederlandse concurrent.

Na die vergelijkingsronde kan via de site ook de transactie voltrokken worden. ChemResult neemt daarbij de administratieve en operationele lasten van de schouders van de leveranciers, zoals klantenbeheer, contractonderhandelingen, kredietrisico-assessment, aankoopordermanagement, facturatie en schuldvordering. En: ChemResult regelt ook het transport van de leverancier tot de klant.

Hoe verdient ChemResult aan dat alles geld? “Hoofdzakelijk door op de contractwaarde van elke transactie een fee tussen 1% en 7% te nemen. Het hangt van het product af,” legt Joris Coppye uit. Voorts zal de verkoop van reclamebanners op de site voor wat inkomsten zorgen. En de informatie die uit het systeem te halen valt, kan in een latere fase worden verkocht aan de geregistreerde kopers en verkopers. Naar suppliers toe kan de informatie een antwoord geven op vragen zoals: waarom kiest een bepaalde klant voor u? Wegens de prijs? Wegens de productspecificaties? Wegens de betalingsvoorwaarden?

Vandaag beperkt ChemResult zich tot de vijftien lidstaten van de Europese Unie. De site is van overal ter wereld toegankelijk maar de erg complexe berekeningsfunctionaliteiten zijn enkel on line beschikbaar voor leveringen in de EU. Herman Meynaerts: “Over twaalf maanden moet heel Europa gedekt zijn, over vierentwintig maanden ook Amerika en Azië, met uitzondering van Japan. Dat laatste, net als de rest van de wereld, wordt vanaf het derde jaar aangepakt.”

Hoe groot is de koek waaruit ChemResult een hap wil nemen? Coppye: “De wereldwijde handel in chemische producten is zo’n 50.000 miljard frank groot. Basischemicaliën – waarop ChemResult zich toespitst – zijn goed voor zowat een kwart daarvan.” In het businessplan staat – redelijk conservatief, aldus Coppye – de beoogde omzet die langs de site wordt gegenereerd: voor de eerste zes maanden wordt op 645 miljoen frank gerekend; het volgende halfjaar moet dat 968 miljoen frank worden. Jaar twee zou al 5 miljard frank te zien geven, en jaar drie 10,4 miljard frank. “We verwachten winstgevend te worden na achttien maanden,” stelt Coppye. Op dat moment rekent men op zowat 80 miljoen frank aan fees, dus inkomsten voor ChemResult zelf.

“De suggestie om zo’n internetmarktplaats op te zetten, kwam van ons,” zegt Paul De Vrée, managing partner van Rendex en een pionier van het Belgische risicokapitaal, die onder meer Xeikon en Icos naar Nasdaq begeleidde. “We kennen Meynaerts en Coppye sinds ze in 1998 hun twee medevennoten in de NV Sibeco uitkochten.” Een operatie waarbij Rendex voor 40 miljoen frank financiering aandroeg in ruil voor een participatie van 28%. “We opperden zowat een jaar geleden dat ze over zo’n marktplaats moesten nadenken. Ook al omdat anderen het wel zouden doen als zij het niet deden. Aanvankelijk aarzelden ze wat. Begrijpelijk: in de traditionele manier van zakendoen, off line, zou toen geen enkele producent zijn prijzen openlijk te kijk hebben willen stellen voor zijn klanten én zijn concurrenten. Maar na een eerste marktonderzoek door onze investeringsanaliste Anja Goris zijn ze wel in vijfde versnelling geschoten.” Meynaerts: “We beseften al langer dat het doordringen van internet in de B2B-relaties de markt onvermijdelijk tot meer transparantie zou dwingen en een aantal schakels uit de waardeketen zou wegsnijden. Het vooruitzicht van die e-business had ons de voorbije jaren er al toe geïnspireerd Sibeco grotendeels weg te leiden van distributie naar activiteiten met toegevoegde waarde en naar productie. Dat er een opportuniteit schuilde in het opzetten van zo’n marketplace beseften we ook. Maar we zagen niet goed hoe we dat vanuit de Sibeco-structuren konden doen. De oplossing was uiteindelijk dat we het daarbuiten zouden doen.”

Rendex is

in dit dossier duidelijk een actieve partner en niet louter verschaffer van risicokapitaal. “Sinds december 1999 hebben Anja Goris en ik bijna de helft van onze tijd aan ChemResult besteed. Vandaag zijn we de volgende kapitaalrondes aan het voorbereiden. De komende weken is dat nogmaals 40 miljoen frank. In september volgt een ronde van 200 miljoen tot 250 miljoen, die snel ingevuld zal zijn,” zegt Paul De Vrée. Hij weet dat uit de lijst van investeerders in het Rendex-fonds (onder meer Gimv, Gevaert, KBC, Mercator & Noordstar) er een aantal interesse hebben om in ChemResult te participeren. “En eind dit jaar willen we een grote, internationale plaatsing doen van 1 miljard frank, voor de financiering van de geplande expansie in Amerika en Azië.” Volgt nadien dan de beursgang? Coppye: “Dat is een mogelijkheid. Maar daar houden we ons op dit moment absoluut niet mee bezig.”

Omdat snelheid in de dotcomwereld een absolute vereiste is ( first mover advantage, weet u wel) werd er van bij de conceptie van ChemResult voor gekozen om strategische partnerships te sluiten. Danzas voor alle logistiek (met wereldwijde tracking & tracing op de site van ChemResult); Fortis voor het stroomlijnen van de geldstroom, kredietrisico-analyse van de kopers, factoring; PricewaterhouseCoopers voor juridische, fiscale en milieu-aspecten; Ogilvy voor de wereldwijde marketing van de site; en IBM voor alle IT (opbouwen van de site, ontwikkeling van de toepassingen, hosting van de servers, security, enzovoort). Lode Snykers van IBM Global Services wijst op “de vernieuwende aanpak van het opzetten van werkgroepen met mensen van de diverse partners. Zo konden we op voorhand meedenken en vorm geven aan aspecten van het businessplan die van belang waren voor het vertalen in een informatiemodel. En zo werd het ook mogelijk dat dit project ChemResult in amper drie maanden tijd zijn concrete gestalte kreeg.” Niet onbelangrijk, want de concurrentie zit natuurlijk ook niet stil. Een geluk is dat een aantal Amerikaanse marketplaces of exchanges zoals CheMatch, ChemConnect en andere (momenteel) geen oog hebben voor Europa. De industriereuzen mengen zich uiteraard ook in het debat. Een twaalftal van hen (waaronder Dow Chemicals, DuPont, BASF, Bayer, BP Amoco) kondigde medio mei aan dat ze samen een marktplaats gaan opzetten. En een maand later liet Solvay weten met een aantal partners twee marktplaatsen te willen opstarten. De managers van ChemResult laten zich niet afschrikken. “Die recent aangekondigde initiatieven hebben nog een lange weg af te leggen eer ze er operationeel staan. En, belangrijker nog, onze business proposition is tamelijk uniek, in twee aspecten: we maken de aankoop van kleinere volumes mogelijk en we laten de kopers toe om offertes van de verschillende leveranciers met elkaar te vergelijken. Die aanpak hebben we nog nergens anders gezien, gehoord of gelezen. En mocht er vandaag iemand aan denken, dan hebben wij toch al acht maanden voorsprong.”

Meynaerts en Coppye

geloven er sterk in dat ze ook een aantal grote chemieproducenten aan hun zijde zullen kunnen scharen. “Die krijgen via ChemResult immers zonder veel inspanning rechtstreeks toegang tot een hele markt die ze vroeger aan distributeurs overlieten. En ze hoeven daartoe niet die hele myriade van kleine kopers aan hun ERP-systeem te koppelen, maar slechts een grote: ChemResult.”

raf pauwels