“Controle op energiepijzen nodig”

In België zijn de voorwaarden niet vervuld voor een vrijgemaakte energiemarkt die ook goed werkt. “En dus moet er een controle komen op de energieprijzen”, vindt Solvayprofessor en energiespecialist Eric De Keuleneer, sinds begin deze maand bestuurder af bij elektriciteitsbedrijf SPE Luminus.

Opluchting bij veel waarnemers toen bleek dat het Franse Electricité de France (EDF) geen voet tussen de deur kreeg bij Distrigas – dat naar het Italiaanse Eni ging – en evenmin bij SPE, waar het Britse Centrica nu de dienst uitmaakt. De Keuleneer: “De mogelijke concurrentie tussen EDF en GDF Suez wordt onderschat. Wat me veel schadelijker lijkt, is dat geen enkele Belgische autoriteit ziet dat er geen enkele reden is waarom de elektriciteitsprijs voor particulieren en kmo’s in België hoger is dan in Frankrijk, terwijl de producenten in beide landen een vergelijkbare kostenstructuur hebben. In Frankrijk controleert de staat de prijzen, en eist een concrete verantwoording voor de stijgingen.”

TRENDS: Valt prijscontrole te rijmen met een geliberaliseerde markt?

ERIC DE KEULENEER. “Als één operator meer dan 30 % van de markt controleert, vind ik een terugkeer naar prijzencontrole aanvaardbaar. En om andere actoren ertoe aan te zetten bij ons te investeren, moet er ook een verdeling komen van de vaste voordelen die Electrabel geniet. Dat heeft namelijk performante installaties kunnen uitbouwen die versneld zijn afgeschreven. De factuur werd doorgeschoven naar de consumenten, in ruil voor stabielere prijzen in de toekomst.

“De Belgische klanten betalen in België een miljard euro te veel voor hun elektriciteit. Of dat voor het gas ook zo is, valt moeilijk te zeggen, maar Distrigas lijkt zijn dominante positie bij de particulieren en de kmo’s uitstekend te verzilveren. De rendabiliteit is onder ons gezegd buitensporig. De regelgeving is al minstens 15 jaar te laks. De prijzen zijn ondoorzichtig en de concurrentie onvoldoende.”

Moet de regering GDF Suez verplichten zijn participatie in gasnetwerkbeheerder Fluxys te laten zakken onder de 25 %?

DE KEULENEER. “Het is zelfs niet nodig om GDF Suez te dwingen om aandelen te verkopen. Het ideale zou zijn dat elke belangrijke elektriciteitsproducent het verbod krijgt om meer dan 5 % van zijn stemrechten uit te oefenen in een transportmaatschappij voor elektriciteit of gas. Het is triest om te zeggen, maar vandaag leven we in een economie waar de concurrentie kleiner is dan tien of twintig jaar geleden.”

TT/L.H.