ADVOCATEN, NOTARISSEN, REVISOREN

Naast bankiers, moeten ook andere beroepsgroepen, zoals advocaten, notarissen, revisoren zware fiscale fraude melden aan de CFI. De Orde van Vlaamse Balies vecht de nieuwe voorschriften tegen het witwassen aan bij het Grondwettelijk Hof. “Vroeger was het duidelijk wanneer een advocaat naar de CFI moest stappen”, zegt Edward Janssens, bestuurslid van de Orde. “Met deze juridische stap hopen we dat we de wetgever kunnen dwingen klaarheid te scheppen. Hoe dan ook raden we onze leden aan erg voorzichtig te zijn in witwasdossiers. Zo adviseren we in het kader van echtscheidingsdossiers niet mee te werken aan de vereffening en verdeling van zwart geld.”

“Er is zenuwachtigheid in onze beroepsgroep”, signaleert Michel Maus, professor aan de UA en vennoot bij Everest Law. “De witwaswet kan niet met gezond verstand worden geïnterpreteerd. Wat is dan de reactie? Het artikel 1 van de fiscalist: If someone has to go to jail, it will be the client. Als het in de verste verte ruikt naar ernstige fiscale fraude, ga je er in een brede bocht omheen.”

Bij notarissen zijn er minder problemen. “De regels zijn sowieso al erg streng”, aldus Bart van Opstal (Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat). “Om te beginnen moeten we contante transacties in vastgoedaankopen al melden aan de fiscus. Bij vastgoedtransacties tussen ondernemingen moeten we bovendien nagaan wie de natuurlijke personen achter die bedrijven zijn. Weten we dat niet, dan moeten we dat ook melden. De witwaswet betekent voor ons dus dat we een adres meer moeten aanschrijven.”

Ook de bedrijfsrevisoren hebben een regeling uitgewerkt. Enkele maanden geleden werkte het Instituut voor Bedrijfsrevisoren (IBR) een advies uit, dat het begrip ernstige fiscale fraude omschrijft. Als valse stukken aanwezig of gebruikt zijn, wordt dat (via het revisorenkantoor) steeds gemeld aan de CFI.

Volgens de richtlijn moet het witwassen ook gemeld worden als de ontdoken belasting de materialiteitsgrens voor de uitvoering van de revisorale opdracht overschrijdt. Dat betekent dat de bedrijfsrevisor de fraude altijd moet melden als het bedrag de jaarrekening in die mate beïnvloedt dat derden, zoals aandeelhouders, een substantieel verkeerd beeld krijgen van de onderneming. Marc Bihain, secretaris-generaal van het IBR: “Bij een bedrijf als AB InBev zal een bedrag van 1 miljoen euro bijvoorbeeld marginaal zijn, maar als een kmo voor 1 miljoen fraudeert is dat wel substantieel. Het bedrag van de fraude is relatief. Als de bedrijfsrevisor oordeelt dat een lager gefraudeerd bedrag toch kan passen in een dossier van zware fiscale fraude, mag het witwassen ook worden gemeld.”

Advocaat Jan Tuerlinckx: “Deze oplossing is geschikt voor bedrijfsrevisoren. Maar ze kan spijtig genoeg niet worden geëxtrapoleerd naar beroepsgroepen die los van de jaarrekening werken. Die tasten dus in het duister.”