Op weg naar een heropleving van de Amerikaanse economie?

In de nasleep van de grote financiële crisis hebben de Verenigde Staten een begrotingsstrategie goedgekeurd die resoluut koos voor de ondersteuning van de activiteit. In het licht van de grote crisis aan de vraagzijde hebben de VS hun tekort in 2009 fors laten toenemen, en lieten ze het vervolgens nagenoeg ongewijzigd, waardoor de omvang van hun overheidsschuld noodgedwongen snel steeg.

Die strategie, die volgens Anton Brender, hoofdeconoom van Dexia Asset Management, sterk verschilt van die van de landen uit de eurozone of het Verenigd Koninkrijk, is niet zonder gevaar. Maar in tegenstelling tot wat wordt beweerd door de critici van het “Keynesiaans herstel”, is ze daarom niet minder efficiënt. In combinatie met een onconventioneel monetair beleid lijkt ze de Amerikaanse economie stukje bij beetje weer op het spoor te zetten van een zichzelf voedende groei.

Economie kreeg gebruikelijke ‘trigger’ ontzegd

Het was echter verre van eenvoudig om die heropleving te bewerkstelligen. De crisis van 2009 werd immers niet geïmporteerd van buiten de Amerikaanse economie en de gevolgen ervan bleven niet beperkt tot enkel de plots terugvallende vraag: zij hebben de economie ook haar gebruikelijke “trigger” ontzegd.

De bovenmatige schuldenlast van de gezinnen en de overdreven grote risico’s die het financieel systeem had genomen, hebben eind 2008 de privéschuldenopbouw immers tot staan gebracht. Het systeem waarop alle herstelperiodes in de VS al verscheidene decennia gestoeld waren, was zodoende buiten spel gezet.

Normaal gesproken, wanneer de activiteit een krimp vertoont, gaan de markten uit van een verlaging van de richtrente door de Federal Reserve, daalt de langetermijnrente en lenen de gezinnen om een huis te kopen. De uitgaven voor het financieren van die schulden nemen fors toe en stimuleren de activiteit.

Rekening houdend met de excessen uit het verleden en ondanks de erg lage rentevoeten van de centrale bank had dat systeem in 2009 geen enkele kans op welslagen. Opdat de activiteit zou opveren – of op zijn minst niet verder zou wegzakken – moest de overheidsschuld dus de taak op zich nemen die normaal gesproken was weggelegd voor de privéschuldenopbouw.