Marc Devos (Itinera): “Schuldenberg bestond grotendeels al voor de crisis”

Veel van de onvrede met het beleid dat in België en elders in Europa wordt aangestuurd onder druk van de eurocrisis focust op de perverse effecten van besparingen.

Tegenstanders wijzen er op dat overheidstekorten deels ontstaan door het compenseren van de crisis door sociale uitgaven en dat saneringsdrift leidt tot een negatieve spiraal van nog minder groei en nog hogere tekorten.

Marc Devos (Itinera): “Wij delen de basisbekommernis dat alleen besparen geen definitieve oplossing voor de crisis kan inhouden. Maar we willen tegelijkertijd beklemtonen dat het terugdringen van de overheidsschuld wel degelijk een prioriteit is. Onze hoge overheidsschuld is geen getuigenis van verantwoordelijk gedrag van de overheid. We kunnen ons enkele (maar

niet veel!) landen voorstellen waar de overheidsschuld effectief vooral door de financiële crisis is ontstaan. In ons eigen land bedroeg de schuld reeds voor de crisis meer dan 85% van het nationaal inkomen: bijna 90% van onze staatsschuld komt niet door verantwoordelijk crisis-werend beleid. Bovendien kan men argumenteren dat we talloze problemen de voorbije decennia naar de toekomst hebben verschoven. Hierdoor torsen we een enorme impliciete schuld mee die onder de waterlijn blijft maar daarom niet minder reëel is. Denk maar aan de gebrekkige infrastructuur of aan de pensioenverplichtingen.”

Deze laatste verplichten toekomstige generaties tot het financieren van uitgaven die vorige generaties hebben beslist. De gok dat die financiering wel zou loslopen door de magie van economische groei, productiviteitsgroei en bevolkingsgroei, is ondertussen uit elkaar gespat.

Marc Devos (Itinera): “Daar zullen we decennialang letterlijk de rekening voor betalen. Verantwoordelijk beleid lijkt ons iets anders. Er is ook ruime evidentie dat het er wel degelijk zoiets bestaat als een kritische drempel van het schuldniveau, waarboven het stimulerend effect van extra uitgaven contraproductief werkt. Wie schuldverslaafd is, besteedt elk jaar een deel van zijn rijkdom aan het herfinancieren van schulden. Dat geld kan maar één keer worden uitgegeven. Het kan niet dienen om belastingen te verlagen: denk maar aan onze torenhoge arbeidslasten die werkgelegenheid en groei afremmen. Het kan evenmin gaan naar infrastructuur, justitie, onderzoek en ontwikkeling, integratie van immigranten, of onderwijs. Check de bedenkelijke staat van al die cruciale hefbomen voor toekomstige welvaart en welzijn, en je ziet per saldo het resultaat van decennialange schuldverslaving.”