Fluxys huurt een consultancybedrijf in voor een studie over hernieuwbaar gas. Bovendien ontving het Belgische bedrijf een Europese topambtenaar in Zeebrugge. Dat maken lobbywatchers woensdag bekend.
De organisatie Corporate Europe Observatory (CEO) onderzocht de verwevenheid tussen de gasindustrie en de Europese Unie met behulp van de wet openbaarheid van bestuur. In een periode van tien maanden waren er minstens zestien contacten tussen topambtenaren van de Europese Commissie en de gaslobby.
De Belgische netbeheerder Fluxys speelt daarin een sleutelrol. Zo bezocht topambtenaar voor de interne energiemarkt Klaus-Dieter Borchardt op 13 oktober 2017 de lng-terminal van Fluxys in de haven van Zeebrugge. Ze spraken een dag lang over de toekomstige rol van gas, nieuwe wetgeving en de strategie van de EU voor lng of vloeibaar aardgas.
De woordvoerder van Fluxys, Rudy Van Beurden, ziet daar geen graten in. “Het was een gewoon werkbezoek. Ik kan niet zeggen wie wie heeft uitgenodigd.” Volgens Pascoe Sabido van CEO is er wel een probleem: “Het lobbywerk van de gasindustrie voor het zogenoemde hernieuwbare gas is een vernislaag om fossiele brandstoffen in de kern van de Europese klimaatstrategie te houden.”
Gas for Climate
Fluxys lobbyt niet alleen. Samen met zes andere Europese operatoren van gaspijpleidingen en spelers uit de biogassector vormt het de coalitie Gas for Climate. Zij promoten het idee dat de weg naar nul uitstoot van broeikasgassen tegen 2050, zoals bepaald in het klimaatakkoord van Parijs, het beste verloopt via hernieuwbaar gas.
Om die boodschap kracht bij te zetten, huurt Gas for Climate het consultancybureau Ecofys in. Dat stond vroeger bekend voor zijn onafhankelijk onderzoek en wetenschappelijke expertise op het gebied van energie. De Europese Commissie werkte vaak met Ecofys samen. Vorig jaar is het echter opgekocht door een Amerikaanse consultant en nu werkt Ecofys eerder voor de privésector.
“Daarvan profiteert Gas for Climate. Zij gebruiken de onafhankelijke reputatie van Ecofys, maar betalen hen wel voor lobbywerk en onderzoek”, aldus Sabido. “Ecofys schrijft niet zomaar wat we willen”, reageert Van Beurden van Fluxys. “Om geloofwaardig te zijn, gebruiken we die consultant.”
Een groot discussiepunt is het potentieel van groen gas, zoals biomethaan uit de vergisting van mest of gewassen. Volgens een studie van Ecofys kan 26 procent van het totale gasverbruik tegen 2050 bestaan uit hernieuwbaar gas.
Volgens een onafhankelijke studie van het International Council on Clean Transportation gaat het slechts over 12 procent. “Je merkt gewoon dat het verhaal van Ecofys niet klopt”, zegt Benjamin Clarysse van de Bond Beter Leefmilieu (BBL). “Hernieuwbaar gas zal schaars en duur zijn. Je kan het gebruiken in de industrie, maar voor het verwarmen van gebouwen of autorijden moet je het niet gebruiken.”
Transit Siberisch aardgas
“Fluxys zegt dat het hernieuwbaar gas door zijn pijpleidingen zal jagen en dat er veel potentieel is. Maar het verschil tussen wat de gassector zegt en wat hij doet, is groot”, zegt Clarysse van BBL. Op de vraag welk percentage van de geplande investeringen van Fluxys dienen voor vergroening, kan Van Beurden na herhaaldelijk aandringen geen antwoord geven: “Op het gebied van regels is het ook niet duidelijk wat we mogen doen.”
Behalve in kleine proefprojecten, investeert Fluxys niet in infrastructuur voor hernieuwbaar gas, maar wel volop in vloeibaar gemaakt aardgas. Zo ging in 2016 drie vierde van het investeringsbudget van Fluxys naar de de groei van zijn lng-activiteiten. Daaronder ook de terminal in Zeebrugge die topambtenaar Borchardt bezocht.
Die lng-terminal dient onder meer voor de transit van aardgas uit Siberië. In 2015 tekende Fluxys een contract voor twintig jaar en een miljard euro met Yamal LNG. Yamal is het Russische schiereiland boven de poolcirkel, waar het gas wordt ontgonnen.
Met nucleaire ijsbrekerschepen wordt het vloeibaar gemaakte gas naar Zeebrugge gebracht en daar overgepompt naar gewone lng-schepen. Dan gaat het via het Suezkanaal naar de Aziatische markt. In de zomer is een oostelijke route mogelijk, maar in de winter hoopt Zeebrugge jaarlijks meer dan 100 ijsbrekerschepen te ontvangen. Rusland verwacht dat zijn export van het fossiele aardgas zal blijven stijgen tot 2040.
Daaraan meewerken lijkt strijdig met de ambities van Gas for Climate. Van Beurden: “Het lng in Zeebrugge wordt ook gebruikt als brandstof voor schepen, en dat is al minder vervuilend dan de zware diesel. Bovendien zorgen zulke langetermijncontracten ervoor dat we de tarieven laag kunnen houden.”
De aandeelhouders van Fluxys zijn voor 77 procent de Belgische gemeenten. Daniël Termont (sp.a), de ex-burgemeester van Gent, is voorzitter van de raad van bestuur. Daarin zit ook de Gentse liberaal Geert Versnick.
