Zegen of vloek voor generische antibiotica?

Goedkoopste antibioticum wordt verplicht

Vanaf 1 mei moeten apothekers de goedkoopste antibiotica en antimycotica (schimmelwerende producten) voorschrijven. Dat kan leiden tot tekorten op de markt, waarschuwt Joris Van Assche van Febelgen, de Belgische koepel van fabrikanten van generische geneesmiddelen. “Als elke apotheker jouw product moet verkopen, moet je als producent natuurlijk voldoende producten in voorraad hebben.” Dat de prijzen elke maand worden herzien, betekent bovendien dat het product dat de ene maand moet worden verkocht, een maand later misschien niet meer het goedkoopste is.

Zwakke positie op de markt

Generische geneesmiddelen mogen pas na het verstrijken van een octrooi op een merkgeneesmiddel op de markt komen. Ze werken even goed, maar zijn goedkoper. 22 procent van de medicijndoosjes die over de toonbank gaan, zijn gevuld met generische geneesmiddelen. Dat is goed voor slechts 13 procent van de omzet op de retailmarkt (apotheken), die in België vorig jaar (cijfers tot derde kwartaal) 385 miljoen euro waard was, tegenover 364 miljoen euro in 2010.

Hoelang duurt de bescherming met een octrooi?

In theorie kunnen producenten van merkgeneesmiddelen hun pillen en poeders 25 jaar beschermen: twintig jaar met het basisoctrooi, plus vijf jaar met een aanvullend beschermingscertificaat. De eerste twaalf jaar gebruikt de producent evenwel voor onderzoek en administratieve procedures. Pas daarna begint de commercialisering. De ‘effectieve’ bescherming bedraagt dus dertien jaar. Wanneer een octrooi precies afloopt, is niet altijd duidelijk.

Verwarring over Lipitor

Lipitor, de bijzonder goed verkopende cholesterolremmer van Pfizer, is een mooi voorbeeld van het juridische getouwtrek dat gepaard gaat met het verlopen van patenten. “Iedereen verwachtte dat het octrooi op Lipitor vorig jaar zou aflopen, maar door een juridische spitsvondigheid werd het zes maanden verlengd”, zegt Joris Van Assche, gedelegeerd bestuurder van Febelgen. “Daarop hebben sommige producenten een overeenkomst met Pfizer gesloten over een vervroegde commercialisering.”

Prijserosie

Een generisch product is minstens 44 procent goedkoper dan de initiële prijs van een merkgeneesmiddel, maar uiteraard daalt die introductieprijs. Onder druk van de generieke concurrentie laten ook heel wat merken hun prijs zakken. De vuistregel is echter dat een generisch product 20 procent goedkoper probeert te blijven. Daarbovenop komt de prijserosie door allerlei besparingsmaatregelen opgelegd door de overheid. “Wij zullen daardoor in 2012 zo’n 10 procent moeten inleveren”, aldus Joris Van Assche.

BENNY DEBRUYNE