Er ging het voorbije halfjaar geen dag voorbij of Dexia zat in het oog van de storm. Wat doet dat met een organisatie en haar mensen? Stefaan Decraene, directievoorzitter van Dexia Bank België, probeert te antwoorden. “Dexia heeft sinds 2008 de juiste maatregelen genomen, maar één ding hebben we niet in de hand: de financiële markten.”
Begin juli. Het weer in Brussel schommelt van zonnig tot onweerachtig. Een beetje zoals het humeur van Stefaan Decraene het voorbije halfjaar. Decraene, de nummer twee van Dexia, is als top-Belg in het groepsmanagement onder meer verantwoordelijk voor de retailbankactiviteiten en voor Dexia Bank België. Die bank presteert commercieel en financieel best goed. In 2010 maakte DBB bijna 678 miljoen euro winst, terwijl de hele groep 723 miljoen euro winst in de boeken schreef.
Niet dat ook maar een belegger wakker ligt van de prestaties in België. Daarvoor is de kwetsbaarheid van Dexia aan de Europese schuldencrisis te groot, en precies daar focussen de markten op. Het frustreert Decraene – al wil hij dat niet met zoveel woorden zeggen. Hij staat op enkele dagen van zijn vakantie en is er aan toe. Er ging het voorbije halfjaar geen dag voorbij of de bankgroep haalde het nieuws. Meestal op een negatieve manier, onder meer door de grote blootstelling aan Griekenland. “Of onze belangrijkste Belgische aandeelhouder, de Gemeentelijke Holding, haalde het nieuws, en dat straalde op ons af”, nuanceert Decraene.
Op de dag van het gesprek bevestigde Standard & Poor’s de ratings van Dexia, een dag later verlaagde Moody’s de langetermijnrating van Dexia tot A3. Maar dan moest het ergste nog komen. Sinds vorige week nemen de markten Italië onder vuur en ook daar is de blootstelling van Dexia groot, zeer groot. “Wat wil je, jaren was de strategie van Dexia erop gericht de grootste kredietverschaffer aan lokale besturen overal ter wereld te zijn. Leader in public finance, weet je nog? Het mag niet verbazen dat we nu overal in de klappen delen.”
Stopt het ooit? “Met de stappen die we nu doen, in het bijzonder de versnelde uitvoering van ons herstructureringsplan, zou de toekomst er binnen een jaar toch rooskleuriger moeten uitzien. Tenzij de schuldencrisis compleet escaleert… Maar daar ga ik niet vanuit.”
TRENDS. (ironisch) En hoe is de sfeer in de bank?
STEFAAN DECRAENE.(onverstoorbaar) “De sfeer is goed. Wij zijn zeer actief. In retail ligt de spaarquote iets lager dan vorig jaar, wat resulteerde in een lagere aangroei van deposito’s en een grotere productie van woon- en investeringskredieten. In de publieke en sociale sector hebben we in het eerste halfjaar 1,5 miljard aan kredieten toegekend. Daarmee blijven we met voorsprong de belangrijkste speler op de markt. In bedrijfskredieten ligt onze productie de helft hoger dan vorig jaar. In dat segment zijn we eerder een challenger die zich concentreert in een aantal domeinen. (zie kader Dexia Bank België).
“Deze resultaten zijn des te opmerkelijker omdat de omstandigheden niet goed zijn. Het blijft voor alle medewerkers fietsen tegen de wind en bergop. In deze omstandigheden doen de commerciële equipes van Dexia het fantastisch. We hebben in onze ploeg veel Gilberts en Van den Broecks (toen was de renner nog niet gevallen, nvdr).”
Heeft de turbulentie op de financiële markten dan geen impact op de organisatie en op de klanten?
DECRAENE. “Onze medewerkers moeten veel tijd steken in het uitleggen van de problematiek van de financiële markten en de impact daarvan op Dexia, tijd die ze anders konden besteden aan het bedienen en adviseren van de klanten. Maar dat is normaal. Sinds de financiële crisis volgen meer mensen de ontwikkelingen op de markten, en als het over hun bank gaat, stellen ze daar vragen over. Elke dag screenen wij de pers en indien nodig stellen we een informatiebundel op die naar de kantoren gaat zodat onze mensen de juiste informatie kunnen geven aan de klanten.”
Is er onrust bij de klanten?
DECRAENE. “Onrust: neen. Vragen: ja. Als journalisten schrijven dat Dexia niet alleen een probleem heeft in Griekenland maar ook in Italië… Dat wordt gelezen. Kijk, als Griekenland, Italië en Spanje over de kop gaan, dan heeft Dexia een probleem. Ik ben de eerste om dat toe te geven. Maar dan is Dexia niet alleen, dan heeft de hele financiële wereld een probleem. We kunnen maar beter niet beschrijven in welke situatie iedereen dan terechtkomt.
“Gelukkig is de loyauteit van de Belgische klanten heel groot. Zowel Bacob als Gemeentekrediet, de voorgangers van Dexia, stonden dicht bij de klant. Uit klantenonderzoek blijkt dat we nog altijd beschouwd worden als een ‘warme’ bank. Hoe dichter je als bankier bij de mensen staat, hoe groter het vertrouwen in crisismomenten. Dat bleek ook in 2008. Men vertrouwde misschien de top van de bankwereld niet meer, maar wel nog de mensen in het kantoor.”
De schuldencrisis lijkt over te slaan van het ene land op het andere. Hoe komt het dat Dexia er in zowat elk land bij is?
DECRAENE. “Vijf jaar geleden was de slogan van Dexia: wereldleider in public finance. Dat betekende dat we overal ter wereld lokale, regionale en federale overheden financierden. Dat model functioneerde, maar steunde op de wetmatigheid dat er altijd liquiditeiten beschikbaar zijn. Op een bepaald moment haalde Dexia zowel op korte als lange termijn liquiditeiten tegen de goedkoopst mogelijke prijzen binnen. Dat geld konden we snel herinvesteren en we vroegen geen forse marges omdat de kredietwaardigheid van de tegenpartijen heel goed was.
“De financiële en de schuldencrisis hebben ons twee zaken geleerd: liquiditeiten zijn beperkt en soms zelfs een schaars goed, en ook in de eurozone bestaan er overheidsrisico’s. Het vroegere model werkt niet meer. Sinds 2008 bouwen we onze portefeuilles af, mede omdat we alleen in België, Luxemburg en Turkije een volwaardige retailfunding hebben. Maar intussen zitten we nog altijd met een belangrijke kredietomloop in landen als Griekenland, Portugal en Italië. Dat is de erfenis uit het verleden en daardoor zijn we meer dan andere banken blootgesteld aan de PIGS-landen.”
Waarom heeft Dexia de posities op die landen niet sneller afgebouwd?
DECRAENE. “Zoals gezegd werkten we in het verleden met lage marges. Als je die effecten in moeilijke omstandigheden moet verkopen, verkoop je met verlies. We verkopen nu al sneller dan voorzien. Dit jaar alleen al werd de obligatieportefeuille in afbouw met 12 miljard euro verminderd, maar je moet altijd de afweging maken welk verlies je kunt en wilt dragen. Als je de risico’s op een land als Griekenland wilt afbouwen… Dat is niet evident bij de huidige obligatiekoersen. De verliezen zouden te hoog oplopen. Dat kunnen we niet maken.
“Achteraf kun je zeggen dat we in 2008 misschien meer overheidsrisico’s hadden moeten afbouwen. Maar toen zaten we in een bankencrisis en leken overheidsobligaties nog vrij veilig. We hebben in die periode vooral heel veel bankenrisico’s afgebouwd.”
Hoe lang kan een bank gebukt gaan onder negatieve berichten?
DECRAENE. “Net daarom heb ik voluit mijn steun verleend aan het versnellen van de desinvestering van de Legacy-portefeuille. Hoe sneller we het verleden achter ons laten, hoe beter. Voor het personeel en voor de aandeelhouders. Dan kunnen we onze bancaire activiteiten hopelijk in een betere omgeving ontwikkelen.
“Eén zaak hebben we niet in de hand: de financiële markten. Toch denk ik dat we in de eerste twaalf maanden een hele grote stap moeten doen. Als we erin slagen in die periode de Amerikaanse rommelkredieten te verkopen, de schulden versneld af te bouwen en de financiering op lange termijn uit te breiden, ja, dan kom je toch op een punt dat je erdoor bent, dat het ergste achter de rug is.
“Eigenlijk heeft Dexia sinds 2008 niets meer verkeerd gedaan. We bouwden de balans stelselmatig af, we haalden versneld middelen op lange termijn op… Maar we zijn van een bancaire crisis in een crisis van de overheidsschulden terechtgekomen.”
Wat sterkt uw vertrouwen dat Dexia deze crisis overleeft?
DECRAENE. “In vergelijking met veel andere banken hebben wij een hoge solvabiliteitsratio. Dit laat ons toe in het tweede kwartaal een voorziening van 3,6 miljard euro voor de versnelde uitvoering van het herstructureringsplan te boeken. Een haircut (schuldkwijtschelding) van 70 procent op Griekenland zou ons 2 procentpunten Tier 1-ratio kosten, maar eind maart bedroeg die ratio 13,4 procent. We kunnen zelfs een haircut van de helft op al ons Grieks, Portugees en Iers schuldpapier aan, iets wat trouwens helemaal niet aan de orde is. Dan nog zou onze Tier 1-ratio boven 10 procent blijven. Met andere woorden, financieel-technisch kunnen wij een grote schok aan. We hebben de capaciteit om een Grieks drama te absorberen.
“Mijn grote bezorgdheid is of de mensen dat mentaal aankunnen, mijn Gilberts en Van den Broecks. Kun je verwachten dat ze maanden na elkaar de Tour de France rijden? Hoe lang blijft hun motivatie intact? Mijn renners snakken naar een vlakke rit.”
Wat moet er op korte termijn gebeuren?
DECRAENE. “Volgens mij moet er snel een oplossing komen voor de problemen van Griekenland. Ik denk ook dat de Europese politici die oplossing vinden. Er is gewoon geen alternatief. Als Griekenland niet opgelost raakt, is het morgen de beurt aan Portugal en overmorgen aan Spanje of Ierland. De Europese politici hebben de plicht de Griekse crisis op te lossen en de andere landen de kans te bieden hun zaken op orde te brengen. Iedereen in de eurozone beseft dat budgettaire controles noodzakelijk zijn. Maar je moet elk land wel de kans geven om zijn financiën te saneren.”
Stel dat er geen oplossing komt voor Griekenland, dan slaat de crisis over naar andere landen van de eurozone, dat zien we nu al gebeuren. Maar uiteindelijk dreigt de landencrisis weer op de bankensector over te slaan. Wat dan?
DECRAENE. “De overheden hebben in 2008 en 2009 de financiële crisis opgelost. Als de overheden in de problemen komen, kan de financiële sector weer in nauwe schoentjes komen. En wie gaat er dan tussenkomen? Wie gaat er dan de banken redden?”
Niemand meer.
DECRAENE. “…”
Sommige economen menen dat een ingrijpende sanering niet slecht zou zijn voor de bankensector, kwestie van de good guys van de bad guys te scheiden?
DECRAENE. “Wat wil je dat ik daarop zeg? Ik stel vast dat alle Europese leiders hard werken aan een oplossing voor de schuldencrisis. Het alternatief wenst niemand, want dat kan een cascade-effect veroorzaken dat… euh, moeilijk beheersbaar zou zijn. En vergeet ook niet dat, als Griekenland ontspoort, de bank met de zwaarste problemen de ECB is.”
Verwacht u in België een verdere consolidering van de bankensector?
DECRAENE. “Consolidering is in België niet aan de orde. Elk bankmanagement heeft andere katjes te geselen. Hoe gaan we om met de onzekerheid en turbulentie op de financiële markten? Hoe gaan we om met de wijzigende regelgeving? Dat zijn de prioriteiten. Pas in een later stadium kun je nadenken over schaalgrootte. Bovendien voorzien de plannen, zoals ze nu voorliggen, dat de hele grote banken nog een extra kapitaalbuffer moeten aanleggen. Als dat zo is, valt het te bezien of er nog synergieën te halen zijn uit een fusie.”
PATRICK CLAERHOUT
“We hebben de capaciteit om een eventueel Grieks drama te absorberen”
“Het mag niet verbazen dat we overal in de klappen delen”
“Consolidering is in België momenteel niet aan de orde. Elk bankmanagement heeft andere katjes te geselen”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier