Gezond op reis

Reisadvies zit in de lift. Steeds meer mensen laten zich vaccineren of nemen andere voorzorgsmaatregelen alvorens te vertrekken.

Exotische vakantiebestemmingen zijn in trek. Reizen tegen democratische prijzen wordt meer en meer vanzelfsprekend; nochtans zijn verre verplaatsingen niet altijd even veilig. De gezondheidsorganisatie in deze landen laat vaak te wensen over, terwijl de risico’s op ziekte juist reëel zijn.

Mensen beginnen dat meer en meer te beseffen, zo blijkt uit het toenemende aantal reizigers dat reisadvies inwint bij het Instituut voor Tropische Geneeskunde en elders. Met vaccinaties moet je een tweetal maanden voor de afreis starten, omdat de meeste vaccinatieschema’s bestaan uit diverse injecties met een zekere periode ertussen, maar voor ander reisadvies is het nooit te laat. Wie een avontuurlijke reis op het oog heeft, kan beter goed geïnformeerd zijn over gezondheidsrisico’s aanwezig op de plaats van bestemming en optimaal beschermd vertrekken.

Frequente reisziekten

De meest frequente reisziekten zijn infecties. Koploper is reizigersdiarree of turista: verantwoordelijk voor dertig tot tachtig procent van alle infecties bij toeristen. De ernst van de diarree is variabel, maar voor mensen die een week vakantie hebben en daarvan een paar dagen het bed moeten houden, is het geen lachertje. Turista kan meestal voorkomen worden met nauwgezette hygiënische maatregelen, maar die zijn op reis niet altijd evident toe te passen.

Op de tweede plaats komt malaria. Binnen de gebieden waar malaria voorkomt, krijgt naar schatting anderhalf tot drie procent van de reizigers ermee te maken. Niet iedereen neemt plichtsbewust de aanbevolen malariapillen in en daar komt nog bij dat in sommige gebieden resistente malariaparasieten voorkomen waarop de preventieve medicatie weinig vat heeft. Hoe dan ook, de bescherming met malariamedicijnen mag dan niet absoluut zijn, ze zal zeker het risico op de ziekte en op de ernstige en dodelijke vormen in het bijzonder reduceren. Uit de doctoraatsverhandeling van dr. Emmanuel Bottieau van het ITG die zes jaar lang de oorzaak van meer dan 2000 koortsaanvallen bij reizigers na een tropenreis onderzocht, blijkt dat 27 procent daarvan veroorzaakt werd door malaria.

Na turista en malaria komen de door vaccinatie vermijdbare infecties, waarvan de lijst wordt aangevoerd door hepatitis A. Hepatitis A loop je op door het eten van voedsel of het drinken van water dat met het hepatitis A-virus besmet is. Het risico is het grootst in landen met een gebrekkige hygiëne. Hepatitis B, een ernstige vorm van leverontsteking veroorzaakt door het hepatitis B-virus, treft vooral reizigers die het aanleggen met plaatselijke schonen en vrijen zonder condoom. Hepatitis B wordt hoofdzakelijk overgedragen via seksueel contact. De transmissie via bloedcontact of besmette naalden is vrij zeldzaam.

Naast hepatitis B komen reizigers soms terug met andere seksueel overdraagbare aandoeningen, zoals syfilis en gonorroe (druiper). Condooms, best gekocht op het thuisfront omdat de plaatselijke exemplaren niet altijd betrouwbaar zijn, vormen de beste preventie, want vaccins tegen die laatste zijn er niet.

www.reisgeneeskunde.be

Marleen Finoulst