Bio-energie is de toekomst

Het geloof in de landbouwsector komt terug. Maar de uitdagingen blijven enorm.

Het algemene vooruitzicht voor de landbouw is niet slecht. Zo denken minister van Landbouw Yves Leterme (CD&V), onafhankelijk landbouwexpert Luc Busschaert en voorzitter van de Boerenbond Noël Devisch. Toch deed de landbouwsector het de afgelopen jaren niet altijd even goed in cijfers. Zo daalde de werkgelegenheid de laatste vijf jaar van 88.500 naar 81.300 en ging ook de toegevoegde waarde in dalende lijn. “De werkgelegenheid zal niet plots toenemen, daar moeten we ons geen illusies over maken,” zegt Leterme. De aanhoudende daling in aantal werknemers is volgens Busschaert wel afgebroken en er komt opnieuw meer belangstelling voor de boerenstiel, ook weer bij kinderen van landbouwers. “Het aantal loontrekkenden wordt trouwens groter,” vult Devisch aan. “Vooral in tuinbouwbedrijven, want vooral zij breiden uit.”

Het geloof in de sector komt dus terug. “Er waren 17 % meer starters,” merkt Leterme op. Het investeringsniveau voor die starters blijft wel stijgen, wat naar Busschaerts mening druk uitoefent op de landbouw. “In vele landen is het logisch dat de oudste zoon de boerderij overneemt,” stelt hij. “In België geldt de regel van verdeling in gelijke delen onder de kinderen. Als een zoon het ouderlijke bedrijf wil overnemen, moet hij de anderen – en dat zijn er vaak veel in een boerengezin – uitkopen. Een hoge kost, terwijl de Belgische landbouwers op hun kostprijs moeten letten om op Europees vlak bij de middenmoot te blijven.” “Klopt,” vindt Devisch. “Er worden veel goedkope producten geïmporteerd zoals kippen uit Brazilië, maar onze producten moeten aan veel strengere normen voldoen. Daarom zou een label dat onze eigen producten onderscheidt geen slecht idee zijn.”

Verder zijn onze buurlanden, die veel naar België exporteren, de belangrijkste concurrenten. Net als Denemarken, dat vooral in de varkensteelt een grote speler is. Al is 27 % van de varkens die worden ingevoerd in Duitsland van Belgische afkomst. “Toch belangrijk, want vleesetende Duitsers zijn een belangrijke afzetmarkt die we hebben teruggewonnen na de dioxinecrisis,” zegt Leterme. Volgens Busschaert verliest ook de Nederlandse bloemenveiling stilaan haar wereldmacht. “Die kunnen wij dan innemen,” hoopt hij.

Toch komt er in de toekomst een verschuiving van de klassieke landbouw naar nichemarkten. Dé nieuwe markt lijkt duurzame energie. “Wie daarin investeert, gelijk in welke vorm, rekent de komende jaren op een goed rendement,” zegt Busschaert. “Maar het is wel belangrijk nieuwe plantensoorten te ontdekken om zoveel mogelijk energie per hectare te genereren en niet alleen klassieke gewassen als suikerbieten te gebruiken,” benadrukt hij. Devisch denkt dat wie mee in een landbouwbedrijf wil stappen, vooral de bedrijfsleider goed moet inschatten. “Die mensen zijn fundamenteel en moeten niet langer alleen technisch sterk zijn. In de toekomst wordt ook hun managementkennis nog belangrijker.”

SjS