7 alternatieven voor sparen: de voor- en nadelen opgesomd

Een spaarboekje bracht de voorbije jaren nauwelijks iets op. Zelfs niet nu de Europese Centrale Bank de beleidsrente geleidelijk heeft verhoogd tot 3,25 procent. Experts raden spaarders aan naar alternatieve financiële producten te kijken. Maar wat is een goed alternatief voor sparen? Wij bekijken zeven mogelijkheden om uw spaargeld te parkeren, met telkens de voor- en de nadelen.

Sinds jaar en dag is het spaarboekje de geliefkoosde bestemming voor het spaargeld van de Belg. Het is een veilige haven, die zeker voor de bankencrisis ook een flinke duit opleverde. Sinds de bankencrisis daalde de rente op spaarrekeningen steeds verder. Het laatste anderhalf jaar kwam daar nog hoge inflatie bovenop. Het spaarboekje kan niet opboksen tegen de sterk gestegen levensduurte. De reële waarde van het geld op een spaarboekje daalt, omdat de rente lager een heel eind lager ligt dan de inflatie, waardoor de spaarder slapend arm wordt.

Als gevolg van de oorlog in Oekraïne en de hoge prijzen voor grondstoffen en energie kreeg de wereldeconomie te maken met een snel stijgende inflatie. Het leven werd aan een hoog tempo duurder en dus namen de Amerikaanse centrale bank, de Federal Reserve, en de Europese Centrale Bank het voortouw om de inflatie te bestrijden met een hoge beleidsrente.

Waarom beweegt het spaargeld niet?

Die hogere beleidsrente lijkt in principe goed nieuws voor de spaarder, op voorwaarde dat die via een hogere spaarrente een graantje kan meepikken. In Trends kon u al lezen over vijf redenen waarom de spaarder dit jaar in de kou blijft staan. De gemiddelde spaarrente bedraagt nog altijd minder dan 1 procent bij de banken. Een van de oorzaken is dat banken liever een tijdlang meer winst boeken als compensatie voor de goedkope kredieten die ze de voorbije jaren in hun portefeuille hebben opgenomen.

De federale overheid is ook niet blind voor de opvallend lage rente op spaargeld en minister van Financiën Vincent Van Peteghem (cd&v) stuurde daarom een aanmaningsbrief naar de sectorfederatie Febelfin, waarin hij om meer uitleg vraagt. Gaat de regering de minimumrente op spaarrekeneningen verhogen? Is het aan staatsbank Belfius om het voortouw te nemen? Zoals wel vaker ontbreekt het in het kabinet van premier De Croo aan eensgezindheid om het probleem aan te pakken. Hieronder een grafiek die de evolutie toont van de beleidsrente die door de ECB wordt bepaald.

En ook als er een oplossing volgt, zoals het verhogen van de minimumrente, dan betekent dat nog niet dat het spaarboekje daarom plots veel meer wordt dan een slapende rekening. Belgen zijn ook niet bereid hun geld te versluizen naar een andere bank waar een net iets hogere rente te rapen valt. Volgens financieel experts kijken spaarders daarom ook beter naar alternatieve bestemmingen voor hun kapitaal. Dit zijn zeven alternatieven voor sparen, elk met hun voor- en nadelen ten opzichte van een spaarrekening.

1. Obligaties

Als u een bedrijfsobligatie koopt, leent u uw geld uit aan een onderneming. U geniet een rente en en na de vervaldag krijgt u uw volledige kapitaal terug. Lees hier alles over obligaties. Een spaarrekening kan u bekijken als een lening aan een bank.

Waar te vinden?

Bij een bank of beleggingsplatform

Voordelen

• Rente wordt aan het begin van de looptijd vastgeklikt
• Potentieel hoger jaarlijks rendement
• Ook te verhandelen tijdens de looptijd (mits betaling van taks op beursverrichtingen)
• Als u tijdens de looptijd de obligatie met meerwaarde kan verkopen, dan is die meerwaarde belastingvrij

Nadelen

• Geen depositogarantie tot 100.000 euro per bank en per persoon.
• Bij een faillissement is het mogelijk dat u slechts een deel of niets van het ingelegd kapitaal kunt recupereren
• Weinig Belgische bedrijven geven obligaties op de maat van kleine beleggers uit
• U betaalt 30 procent belasting of roerende voorheffing op de rente
• Als de marktrente verder stijgt, worden obligaties op papier minder waard. Als u ze wilt verkopen voor de vervaldag moet u mogelijk verlies slikken.

2. Obligatiefondsen

Een verzameling obligaties die deel uitmaakt van een fonds, dat actief wordt beheerd. Dat beheer gebeurt door een vermogensbeheerder, die al dan niet nauwe banden heeft met de bank die de fondsen verkoopt.

Waar te vinden?

Bij een bank of beleggingsplatform

Voordelen

• Potentieel hoger rendement
• Vrij te kiezen wanneer u liquideert
• Risicospreiding

Nadelen

• Geen depositogarantie
• De koers van de fondsendeelbewijzen kan schommelen
• Belegging voor langere termijn
• Eenmalig instapkosten en jaarlijkse beheerkosten
• U betaalt 30 procent roerende voorheffing op het uitgekeerde rendement en/of de gerealiseerde meerwaarde
• U betaalt mogelijk 1,32 procent taks op beursverrichtingen bij de liquidatie

3. Staatsbons

Obligaties, maar dan uitgegeven door de Belgische staat. U leent België geld in ruil voor een jaarlijkse rente. Lees hier alles over de nieuwe staatsbons.

Waar te vinden?

Bij de bank of rechtstreeks via de website van het Federaal Agentschap van de Schuld

Voordelen

• Vaste jaarlijkse rente, die voor de volledige looptijd wordt vastgeklikt
• Potentieel hoger rendement
• Lenen bij de overheid wordt als veilig aangezien

Nadelen

• U betaalt 30 procent roerende voorheffing op de jaarlijkse rente
• Belegging voor langere termijn, want het geld kan niet zomaar terug opgeëist worden
• Bij een aan- of verkoop op de secundaire markt betalen beleggers 0,12% taks op beursverrichtingen (met een maximum van 1300 euro zoals bij obligaties)

4. E-DEPO-rekening

Bij de e-DEPO-rekening vertrouwt u uw geld toe aan de Deposito- en Consignatiekas (DCK) van de Belgische staat. In ruil krijgt u een hogere rente, maar er zijn ook beperkingen. Lees hier alles over de e-DEPO-rekening.

Waar te vinden?

Op MyMinfin, de digitale omgeving van de federale overheidsdienst Financiën

Voordelen

• Potentieel hoger rendement
• Een rekening bij de overheid wordt als veilig aanzien

Nadelen

• Bij opvraging van deposito’s binnen het jaar, verliest u uw vergoeding
• Vrij complex in beheer en weinig transparantie rond renteberekening
• U betaalt 30 procent roerende voorheffing op uw rendement, anders dan bij een spaarrekening
• Rente geplafonneerd

Lees ook:

5. Termijnrekening

Anders dan bij een spaarrekening staat uw geld op deze rekening meerdere jaren vast bij de bank. Wilt u toch eerder toegang tot de deposito’s, dan betaalt u een vebrekingsvergoeding. Er wordt gefluisterd dat een termijnrekening met een hogere rente vaak mogelijk is voor de kapitaalkrachtige klant. Lees hier alles over termijnrekeningen.

Waar te vinden?

Bij een bank

Voordelen

• Vaste jaarlijkse rentevoet voor volledige looptijd
• Potentieel hoger rendement
• Depositogarantie tot 100.000 euro (= maximum voor het totale bedrag op zicht-, spaar- en termijnrekeningen bij dezelfde bank)

Nadelen

• Niet te liquideren zonder betalen van verbrekingsvergoeding
• U betaalt 30 procent roerende voorheffing op de jaarlijkse rente
• Als binnenkort alsnog de rente op spaarrekeningen sterk stijgt, kan de termijnrekening uiteindelijk in verhouding minder opbrengen door de vaste rentevoet

6. Beleggen in ETF’s (Exchange traded fund)

Een ETF is een beursgenoteerd fonds met als onderliggende beleggingen een korf van activa zoals aandelen, grondstoffen en/of obligaties. De posities worden niet actief door specialisten beheerd, maar de selectie gebeurt op basis van algoritmen die een index volgen. ETF’s kunnen focussen op de prestaties van sectoren of bepaalde regio’s of thema’s. Ontdek hier het verschil tussen fysieke en syntetische ETF’s.

Waar te vinden?

Bij een bank of beleggingsplatform

Voordelen

• Variabele rendement
• Potentieel hoger rendement
• Vrij te kiezen wanneer u liquideert
• Risicospreiding

Nadelen

• Geen depositogarantie
• Koers kan sterk schommelen
• Belegging op lange termijn
• Jaarlijkse beheerkosten, zij het lager dan bij een aandelen- of obligatiefonds.
• U betaalt 30 procent roerende voorheffing op het uitgekeerde rendement en/of de gerealiseerde meerwaarde, als de ETF voor meer dan dan 10 procent uit obligaties bestaat

7. Money market mutual fund of geldmarktfondsen

Fondsen die investeren in heel kortlopende obligaties. Ze dienen vooral voor ondernemingen of particulieren die een heel grote som cash veilig willen stellen. Wie bijvoorbeeld enkele miljoenen euro’s aan cash heeft, is lang niet volledig beschermd door de depositogarantie. In tijden van bankencrisis halen de grotere portemonnees hun cash liever (grotendeels) van de balans van de bank weg. In de Verenigde Staten zijn geldmarktfondsen om die reden momenteel erg populair. In Europa veel minder.

Waar te vinden?

Bij een bank of beleggingsplatform

Voordelen

• Fondsbeheerders spelen door herbeleggingen snel in op rentestijging
• Risicospreiding

Nadelen

• Geen enkele garantie
• Instap- en beheerskosten
• U betaalt 1,32 procent beurstaks bij de verkoop, tenzij het fonds dividenden uitkeerde (waarop 30% belasting verschuldigd was)
• 30 procent roerende voorheffing op het uitgekeerde rendement of de gerealiseerde meerwaarde

Lees ook: