Van huurinkomsten tot boerenprotesten: ‘Bureaucratie is de dood van goed werk’

De fiscus wil kunnen controleren of de verhuurders hun huurinkomsten correct declareren. Die doelstelling is legitiem, maar in het gros van de gevallen heeft ze die informatie al.

Één strijdpunt van de boerenprotesten zou de hele maatschappij moeten omarmen. Naast de stikstof- en milieuproblematiek werd gefocust op de zware administratieve lasten. Een belangrijk deel van de productieve tijd moet worden opgeofferd aan formulieren. In mijn carrière zijn er een aantal constanten: meer belastingen, meer fiscale koterijen en een uitdijende bureaucratisering. Ook andere sectoren dan de agrarische lijden eronder. Een gemeenschappelijke strijd dus.

Om de angel uit de protesten te halen, engageerden de overheden zich om die belasting in natura te verminderen. De sussende woorden zijn nog niet koud of de minister van Financiën maakt een formulier bekend dat vanaf nu moet worden toegevoegd aan de belastingaangifte. Iedereen die een onroerend goed huurt en de huur als beroepskosten wil aftrekken, moet een aftands formuliertje invullen en dat toevoegen aan de aangifte. Een boer die veertig percelen pacht, moet dus veertig formulieren invullen. Doet hij dat niet, dan is de huur niet aftrekbaar. De financiële schade kan tot meer dan 50 procent van de huur bedragen.

De fiscus wil kunnen controleren of de verhuurders hun huurinkomsten correct declareren. Die doelstelling is legitiem, maar in het gros van de gevallen heeft ze die informatie al. Bijna alle huurovereenkomsten werden geregistreerd. Met een efficiënte doorstroming van informatie zou de controleur die ter beschikking moeten hebben. Blijkbaar is die efficiëntie er niet en schuift de overheid haar kerntaak dus weer door naar een derde. Dure dode tijd voor de burger wegens een falende overheid.

Gelukkig hechten de rechters minder belang aan de vorm en laten ze de inhoud primeren.

Het formulier is ook gebruiksonvriendelijk. Het is een invulformulier waar gegevens moeten inkomen die speciaal moeten worden opgevraagd, zoals het nationaal nummer. Veel succes trouwens voor alle huurders die te maken krijgen met een overleden verhuurder. De oefening moet dan opnieuw gebeuren: de erfgenamen opsporen en de gegevens verzamelen. Men kan ook maar twee verhuurders per pand vermelden. Vanaf de derde moet een extra bijlage worden toegevoegd.

Bij een stijgende bureaucratisering is het geen toeval dat er meer en meer rechtspraak over ontstaat. Gelukkig hechten de rechters minder belang aan de vorm en laten ze de inhoud primeren. Zo moest een rechter zich onlangs buigen over een een gelijkaardig formulier waarop alle betalingen aan belastingparadijzen moeten worden vermeld. U weet wel, het komt jaarlijks in de media. Het gaat over meer dan 300 miljard euro, die volgens de topvrouw van het ABVV, Miranda Ulens, kunnen worden gebruikt om de 32 urenweek te financieren: “Op dit ogenblik stroomt meer dan 1 miljard euro per dag vanuit ons land naar belastingparadijzen. Men zou dat geld kunnen gebruiken om lonen beter te maken.” Ze vergeet er bij te vertellen dat dit bijna volledig vergoedingen zijn voor goederen en diensten die niets met fraude te maken hebben. Ook voor dit formulier is de sanctie dat de betalingen niet langer aftrekbaar zijn.

Er was een Antwerps bedrijf dat wereldwijd transporten en logistiek organiseerde en daarvoor een beroep deed op dienstverstrekkers over de hele wereld. Ook in belastingparadijzen, daar wonen ook mensen. Het bedrijf voldeed braaf aan zijn verplichtingen en voegde het formulier bij zijn aangifte, maar vermeldde op het formulier symbolisch 0,1 euro en verwees naar een bijlage met alle details en alle juiste bedragen. De administratie vond dat onjuist en verwierp de kostenaftrek. Zij kreeg nochtans alle informatie.

Dat tart alle verbeelding en gelukkig stuurde de rechter de fiscus wandelen. De verplichting heeft tot doel de overheid de mogelijkheid te geven te controleren of de betalingen aan het belastingparadijs terecht zijn. Door de inhoud van de bijlage kon de fiscus dat. Het feit dat het formulier niet was ingevuld zoals de wet en de bureaucratie dat vraagt, doet er echt niet toe.

De auteur is partner bij Tiberghien Advocaten