Jean-Marie Dedecker: ‘Ik verdedig het gezond verstand, anderen noemen dat populisme’

2019 was het finest hour voor Jean-Marie Dedecker. Hij won met vlag en wimpel de gemeenteraadsverkiezingen en wordt burgemeester van zijn Middelkerke. Ondertussen volgt hij de nationale politiek met een kritische blik. De val van de regering-Michel stond volgens hem in de sterren geschreven. Over het sociaaleconomische beleid is hij zeer streng.

Sinds hij in 2014 niet meer was verkozen als Kamerlid, overschouwt Jean-Marie Dedecker (LDD) de nationale politiek vanuit zijn gerenoveerde woning in de polders van Slijpe, een deelgemeente van Middelkerke waarvan hij sinds 2 januari burgemeester is (zie kader ‘Bevrijdingsfeest in Middelkerke’). Maar de federale politiek is in West-Vlaanderen dichterbij dan gedacht. Wanneer we aankloppen voor het interview, kijkt Dedecker geamuseerd naar het journaal. Het brengt verslag uit van de crisis over het Marrakech-pact die de Wetstraat in december teisterde, met de val van de regering-Michel I en II tot gevolg. “Het gaat ook daar over ego’s”, zegt hij. “Er was de strijd tussen de schaduwpremier in Antwerpen en de echte eerste minister. Ik nam onlangs deel aan het zondagse tv-debat van RTL. David Clarinval, de fractieleider van MR in de Kamer, was ook aanwezig. Hij vertelde me dat Charles Michel niet zozeer kwaad was dat er kritiek kwam op het Marrakech-pact. Maar hij was furieus dat Theo Francken zijn bezwaren uitte tijdens het bezoek van de Franse president Emmanuel Macron. Maar ten gronde: dat migratiepact is het paard van Troje.”

Was het een regeringscrisis waard?

JEAN-MARIE DEDECKER. “Ja, ook al heeft bijna niemand de tekst gelezen. Daar staan absurditeiten in. Er is sprake van een culturele toegang tot de gezondheidszorg voor migranten. Dat wil zeggen dat een asielzoeker mag weigeren dat zijn vrouw wordt behandeld door een mannelijke gynaecoloog. Mensenhandelaars kunnen amper worden gestraft. Dan is er nog de discussie of dat verdrag juridisch wel of niet bindend is. Is het dat niet, dan is het een vodje papier en moet je het niet tekenen. Het feit is dat die verdragen wel juridisch bindend zijn en door rechters zullen worden gebruikt. Ik vind dat een regeringscrisis waard.”

Blijft het Marrakech-verdrag een centraal thema in 2019?

DEDECKER. “We zijn op weg naar een nieuwe zwarte zondag. Je ziet het in alles. De brexit was ook een reactie tegen migratie. Wie dat thema claimt, wint de verkiezingen. De N-VA zal migratie op de agenda houden.”

Verkiest de kiezer niet het origineel, het Vlaams Belang? De peilingen tonen aan dat de N-VA verliest aan het Vlaams Belang, maar minder dan gedacht.

DEDECKER. “De N-VA heeft een trauma overgehouden aan 14 oktober. In West-Vlaanderen haalde de partij net geen 20 procent. De verschuiving richting Vlaams Belang is al merkbaar. De communautaire kwestie moest in de koelkast om tot een sociaaleconomische hervormingsregering te komen. Ook daar heeft het Vlaams Belang op ingespeeld. Het Marrakech-pact kan het Egmont-moment voor de N-VA worden. Dat betekent dat het hoogtepunt van de partij voorbij is. De Volksunie heeft dat aan het einde van de jaren zeventig meegemaakt toen het Egmontpact de partij verdeelde. Ik heb dat moment met Lijst Dedecker ook gehad. Toen ik een privédetective naar Karel De Gucht stuurde, was de neergang begonnen.

“De N-VA probeert het migratiethema te claimen, maar Theo Francken botst daar ook op de wettelijkheid. Het VN-migratiepact versterkt die grens. Maar wat ik niet begrijp, is dat de journalisten niet in opstand komen.”

Pardon?

DEDECKER. “In het verdrag staat dat negatieve berichtgeving over migratie niet meer mag. Meer nog, je moet de positieve aspecten ervan benadrukken. Wie negatief is over migratie, komt niet meer in aanmerking voor subsidies. Jullie zijn in gevaar, net als de vrije meningsuiting. Daarom ook dat de Verenigde Staten dat niet willen goedkeuren.”

Hoe kijkt u naar het sociaaleconomische rapport van de regering? De taxshift is een taxcut en de vennootschapsbelasting is hervormd. Een rechtse liberaal als u moet dat toch goed vinden?

DEDECKER. “Ik kijk daar zeer ambigu naar. Als zelfs André Decoster zegt dat de koopkracht is gestegen, dan is dat een goede zaak. Maar tegelijk bejubelen we een economische groei van 1,5 procent. Op Italië na zijn we het slechtste land van Europa. Het gat in de begroting is groter dan dat in de ozonlaag. De belastingdruk blijft met 47,3 procent te hoog. Wie heeft deze taxshift betaald? De gepensioneerden zijn het slachtoffer. Belfius is niet naar de beurs, de NMBS draait vierkant, er zijn 68 procent meer leefloners in tien jaar tijd, onze energiefactuur barst uit haar voegen. En aan het einde van de rit was de regering uitgeblust. Eigenlijk moest de N-VA nooit bang zijn om de regering te laten vallen. Ze was allang hersendood.”

Er waren nog enkele dossiers af te handelen, zoals de zware beroepen.

DEDECKER. “Dat is ridicuul geworden. De sociale partners raken er niet uit. Als het ooit tot een akkoord komt, is het door het lobbywerk van verschillende sectoren.”

De begroting raakt maar niet op orde. Een begrotingsevenwicht was nochtans een eis van de N-VA. Botst die partij niet op het Belgische model?

DEDECKER. “Er is meer aan de hand. De begroting is geen verkiezingsthema. Waarmee ik de ernst van de situatie niet onderschat. De rentebonus kan niet eeuwig blijven duren. Toen ik in het parlement zat, heb ik nooit een visie op de begroting en de fiscaliteit gehoord. Elke keer zocht men trucs om de begroting te redden, zoals de overname van het pensioenfonds van Belgacom, de sale and lease back van overheidsgebouwen of de verkoop van de goudvoorraad van de Nationale Bank.

“De begroting raakt niet in evenwicht, maar de centrumrechtse regering heeft wel allerlei belastingen verhoogd of ingevoerd. De effectentaks kwam er. De roerende voorheffing is opgetrokken van 25 naar 30 procent. De accijnzen worden verhoogd. Zogezegd om gedrag aan te passen, maar eigenlijk is dat een gemakkelijke weg om de staatskas te vullen.”

Hoe beoordeelt u de Vlaamse regering?

DEDECKER. “Minister van Mobiliteit Ben Weyts (N-VA) is een echte keizer-koster. Vlaanderen is een protestants land geworden. Strikt in de regels en de leer. Vroeger had je nog aflaten en biechtstoelen. Het is de regering van de verbodsbepalingen en de boetes. We staan met z’n allen stil en doen niets aan het mobiliteitsprobleem. Er kwamen trajectcontroles en de regering riep vooral dat er 10 miljoen boetes zijn uitgeschreven.

“Als je de grote problemen niet kunt oplossen, kom je met beuzelarijen. Een verbod op het kweken van pelsdieren, dwangvoeders verbieden, boscoaches, … Er komen allerlei soorten controleurs. We luisteren naar lobbygroepen die pleiten voor een Tournée Minérale of een maand zonder vlees. Je mag niets meer.”

Wat is de oplossing voor het mobiliteitsprobleem?

DEDECKER. “Men heeft de immobiliteit georganiseerd. We gaan van tweevaks- naar eenvaksbanen. Veiligheid is het alibi voor alles. Men vergeet dat de meeste chauffeurs geen verkeershooligans zijn. De snelheidsbeperkingen duiken overal op, er worden bloembakken in de weg gelegd. Resultaat: we staan stil. Vroeger waren autosnelwegen echt snelwegen. En nu? Het is leuk om te zeggen dat er 20.000 containers naar de Antwerpse haven komen, maar die raken niet weg met de belbus, hé. Er zijn oplossingen. Het transport van containers kan ondergronds gebeuren. Zwitserland is daarmee bezig.”

Als ik een buitenlandse kandidaat-investeerder was….

DEDECKER. “Dan zou ik je afraden hier te investeren. De reden waarom ik amper nog naar Brussel ga, is de mobiliteit. Je moet een halve dag vakantie nemen en je weet niet wanneer je thuis zal zijn. Het is ook zo met het openbaar vervoer. Dat is nog iets voor de schoolgaande jeugd en de ambtenaren. En met die ecologische transitie heb ik het ook gehad. Een elektrische auto is een auto. Die lost de files niet op. Ik zie hier veel hypocrisie. De elite kan met het vliegtuig reizen, maar een dieselwagen is een probleem. Twintig jaar geleden werd de diesel gesubsidieerd. Nu wordt er enkel nog gesproken over CO2-uitstoot.”

Er is ook het fijn stof.

DEDECKER. “Akkoord. Maar 83 procent van het fijn stof komt uit het buitenland. Als het cruiseschip The Harmony of the Sea aanmeert in Antwerpen, stoot die evenveel CO2 uit als 21,4 miljoen VW Passats. Dat debat wordt niet eerlijk gevoerd.”

De groenen zijn electoraal wel aan een opmars bezig.

DEDECKER. “Ze verkondigen een religie. Ik ben een klimaatrealist, maar voor hen bestaan hier enkel klimaatnegationisten. Ik kies voor het gezond verstand. Hetzelfde geldt voor mijn economisch liberale standpunten. Ik ben de laatste der Mohikanen. Ik verdedig het gezond verstand, anderen noemen dat populisme. We geven lessen aan landen die kritisch staan tegenover migratie, maar we kennen de situatie ter plaatse niet. Ik ken iemand die in Hongarije woont. Het gemiddelde pensioen bedraagt er 240 euro. Als je naar het ziekenhuis gaat, moet je je eigen lakens wassen en wc-papier meenemen. Dan is men verwonderd dat men daar tegen migratie is.”

Keert u terug naar de nationale politiek? N-VA zou u polsen voor West-Vlaanderen?

DEDECKER. “Ik ga hier mijn joker spelen. Maar de partij staat te zwak in de provincie. Ze heeft te lang geteerd op Geert Bourgeois die het imago van een onderpastoor heeft.”