Maak kennis met de euroscepticus die de spilfiguur wil worden in de Duitse regeringscoalitie

De Duitse bondskanselier Angela Merkel stevent zondag af op een verkiezingsoverwinning. De kans is groot dat haar CDU/CSU de liberale FDP van Christian Lindner als coalitiepartner kiest. De FDP staat voor een stringent begrotingsbeleid. Maar vooral: ze is tegen een Europese transferunie.

“Geen nieuwe pot geld voor Europa” zei Christian Lindner, de voorzitter van de Duitse liberalen van de FDP, eind augustus in een interview in Die Welt. De 38-jarige Lindner voerde in de aanloop naar de Bondsdagverkiezingen van 24 september een eurosceptische campagne: geen eurobonds en geen Europees ministerie van Financiën, waarvoor Merkel zich eerder nog uitsprak, zij het voorzichtig.

De nieuwe Frans-Duitse as Emmanuel Macron-Angela Merkel, die werk zou maken van een verdieping van de Europese Unie, vindt Lindner maar niets. Tijdens een meeting in Berlijn was hij duidelijk: “Met ons geen transferunie met een constante Duitse geldpijplijn naar het zuiden.”

En Lindner gaat nog een stap verder: Griekenland verlaat maar beter de eurozone en lidstaten die hun begroting niet op orde krijgen moeten automatische gestraft worden. Op binnenlands niveau wil de FDP de belastingen verlagen en tegelijk besparen op de uitgaven. Want de Schwarze Null of het begrotingsevenwicht – Duitsland boekt nu zelfs een overschot van 0,8 procent van het bbp – blijft heilig. Ook moeten de liberalen niets weten van de aanhoudende smeekbedes van Europese Commissie, de OESO en het IMF om volop in te zetten op import in plaats van export, en massaal geld vrij te maken voor overheidsinvesteringen.

Het discours van de blitse liberaal uit Wuppertal slaat aan. De laatste peilingen geven de FDP 10 procent van de stemmen. Daarmee zou het met de rechts-populisten van de AfD (10%) strijden voor de derde plaats, na de ongenaakbare CDU/CSU van Angela Merkel (36%) en de steeds verder wegzakkende SPD (23%).

Als het resultaat van de Bondsdagverkiezingen zondag aansluit bij de recente peilingen, dan staat de liberaal klaar om kingmaker te zijn van een regeringscoalitie met de CDU/CSU. Desnoods in een zogenaamde Jamaica-coalitie met ook de Groenen (9% in de peilingen). Alle politieke waarnemers gaan er immers van uit dat een vervolg van de Grote Coalitie tussen christendemocraten en sociaaldemocraten weinig waarschijnlijk is.

Van nul herbegonnen

Indien de FDP opnieuw toetreedt tot de federale regering, dan zal dat voor Lindner een zoete wraak zijn na het drama van 22 september 2013. Bij de vorige Bondsdagverkiezingen haalde de FDP voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog niet eens de kiesdrempel van 5 procent. De partij had zich in een coalitieregering met Angela Merkel kapot geregeerd. Lindner moest de partij van nul heropbouwen.

Dat deed hij. Met succes. Intussen zitten de liberalen in drie deelstaatregeringen en in Noord-Rijnland-Westfalen en Schleswig-Holstein regeren ze al met de CDU. De heropstanding heeft in eerste instantie te maken met een duidelijk programma. Lindner en co kiezen voor een mix van liberale en conservatieve standpunten. Economisch staat de partij rechts van de CDU/CSU.

Daarnaast pleit Lindner voor een strenger asielbeleid en wil hij dat de volgende regering een duidelijk onderscheid maakt tussen legale arbeidsmigratie, echte vluchtelingen en economische gelukzoekers. Die laatsten hebben volgens de FDP-leider niets te zoeken in Duitsland. Opvallend: Lindner wil betere relaties met Rusland. Hij liet al verstaan dat de annexatie van de Krim door de Russen geen probleem vormt.

Een marketingboy

Lindner wist de voorbije jaren het oude liberale electoraat opnieuw aan zich te binden. 48 procent van de kiezers is ouder dan 60 jaar. Tegelijk besefte hij dat de FDP meer moet zijn dan de partij van notarissen en apothekers die af en toe een noodzakelijk aanhangsel van de christendemocraten vormt wanneer die geen absolute meerderheid halen.

Lindner – die het in speeches niet over zijn FDP heeft maar wel over Freie Demokraten – spreekt ook de jongere generatie aan. Dat is te danken aan zijn gepersonaliseerde campagne. Martin Schulz (SPD) en Angela Merkel verschijnen amper op de verkiezingsaffiches. Lindner wel. Hij voert een persoonlijke campagne, ook via sociale media en YouTube. Hij antwoordt via Twitter rechtstreeks op vragen van kiezers.

Lindner is een marketingboy. Op zijn achttiende richtte hij een eigen reclamebedrijf op. In 2000 stond hij aan de wieg van een internetstart-up, Moomax, maar hij vertrok er in 2001. Een half jaar later was het bedrijf failliet. Lindner, die toen al in het deelstaatparlement van Noord-Rijnland-Westfalen zat, koos van dan af voor de politiek. Over zijn ambities blijft hij vaag. Maar de FDP heeft wel haar oog laten vallen op de post van minister van Financiën. Daar zat de voorbije jaren met Wolfgang Schäuble (CDU), 75 ondertussen, een havik. Met een FDP’er zou dat niet anders zijn.