De Europese ministers van Landbouw vergaderen maandag met de hete adem van de protesterende boeren in hun nek. Terwijl honderden tractoren de Europese wijk in Brussel bezetten, buigen de ministers zich over maatregelen die alvast de administratieve druk op de boeren moeten verlichten. “Het is belangrijk dat we vandaag een duidelijk signaal geven”, zegt Vlaams minister van Landbouw Jo Brouns.
In de aanloop naar de landbouwraad heeft de Europese Commissie een ‘non-paper’ op tafel gelegd met daarin een aantal ingrepen die al op korte termijn perspectief moeten geven aan de boeren. Zo wil ze minder akkerbouwarealen laten omzetten in weiland, een maatregel die al in maart van kracht zou moeten worden.
Ook wil ze het aantal bezoeken van de nationale autoriteiten aan landbouwbedrijven tot 50 procent verminderen. Het begrip overmacht zou worden verduidelijkt, zodat landbouwers die door droogte, overstromingen of andere onvoorziene omstandigheden niet aan hun verplichtingen inzake het Europees gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) kunnen voldoen, niet meteen gesanctioneerd worden.
Administratie
De vergadering wordt maandag voorgezeten door Belgisch federaal minister van Landbouw David Clarinval. “Ik hoop dat we de boeren een betere verloning kunnen bieden, maar daarvoor is het wachten op wat de Commissie concreet voorstelt, want de details hebben we nog niet”, zei hij voor de start. “Ik weet dat de boeren willen dat we met iets over de brug komen, maar in Europa is dat niet altijd makkelijk. Maar we zijn nu wel sneller dan anders.”
Het belangrijkste signaal dat ‘Europa’ aan de boeren kan geven, aldus Clarinval, is dat het hele GLB vereenvoudigd wordt. “In haar non-paper stelt de Commissie al stappen voor de korte termijn voor, maar maakt ze ook openingen voor maatregelen op middellange en lange termijn – en dat is voor mij het belangrijkste.”
Het is afwachten hoe ver de lidstaten willen gaan bij het hertekenen van het landbouwbeleid. Verschillende landen zouden aan de basiswetgeving van het GLB willen sleutelen. “De doelstellingen van het bestaande beleid zijn goed, maar de manier waarop we die willen bereiken, is soms te zwaar”, schetst een diplomaat de discussie.
Kans om te verduurzamen
De verwachting is dat er maandag overeenstemming zal gevonden worden over enkele kortetermijnmaatregelen, en dat er een routekaart zal worden aangenomen voor toekomstige maatregelen.
“Het is belangrijk dat we vandaag een duidelijk signaal geven”, zei ook Vlaams landbouwminister Brouns voor aanvang. “Naast de administratieve vereenvoudiging moeten we ook naar structurele oplossingen kijken.”
In die context sprak Clarinval over de inspanningen die van de landbouwers gevraagd worden die buiten het GLB vallen, bijvoorbeeld inzake de klimaatagenda van de Europese Unie. De boeren moeten ook daarvoor beter vergoed worden, net als voor de gevolgen van het Russische beleid om “graan als oorlogswapen te gebruiken”. De internationale graanprijs is momenteel bijzonder laag.
Vlaams minister Brouns wees er evenwel op dat de Green Deal niet uit het oog verloren mag worden. “Landbouwers moeten de kans krijgen te verduurzamen. Je voelt heel vaak dat ze wel willen, maar dat het allemaal te moeilijk is, te zwaar. En daar gaat het over vandaag: meer kansen, minder administratieve lasten, meer vertrouwen… om samen dat doel te bereiken.”
