Zijn edelmetalen goede beleggingen?

De meest bekende edelmetalen zijn goud, zilver en platina. Daarnaast zijn er nog minder bekende edelmetalen zoals palladium en rhodium. Bij Belgische beleggers is vooral goud populair, ook omdat er minder belastingen bij komen kijken dan bij zilver (btw) en andere metalen met meer economische toepassingen dan goud.

Verwacht nettorendement

Over de hele lange termijn leverde goud in het verleden ongeveer 8 procent jaarlijks rendement op, maar net als bij aandelen kunnen beleggers jarenlang op verlies zitten. Het rendement van goud in euro hangt ook af van de euro/dollar-wisselkoers. We mikken op 6 procent netto per jaar voor de komende vijf jaar.

Karakteristieken

Fysiek goud heeft geen economische functie. Dat maakt het moeilijker er een richtprijs op te kleven. Het edelmetaal brengt ook geen rente op en keert geen dividenden uit. Het rendement moet volledig voortkomen uit de stijging van de goudprijs. Op de internationale markten wordt die uitgedrukt in dollar.

Goud is gevoelig voor de renteverwachtingen in de Verenigde Staten. Bij elke renteverhoging van de Amerikaanse centrale bank (Fed) nemen de opportuniteitskosten voor een belegging in goud toe. Beleggers lopen dan meer rente mis.

2024

De Amerikaanse tienjaarsrente steeg van 3,9 procent bij de start van 2024 naar 4,7 procent eind april. Naar het einde van het jaar toe viel de rente op Amerikaanse tienjarige obligaties terug tot 4,2 procent. Maar de rentestijging hield de goudprijs de voorbije jaren niet aan de grond en dat was in 2024 niet anders. Terwijl de goudprijs eind vorig jaar nog met de grens van 2.000 dollar flirtte, tikte hij in oktober dit jaar bijna 2.800 dollar per troyounce aan. De goudprijs wordt de voorbije jaren vooral gedreven door de aankopen van de centrale banken die hun reserves ­willen diversifiëren. In 2024 kwam daar nog bij dat de vrees leeft dat Donald Trump de Amerikaanse dollar als een ­wapen zou ­gebruiken, waardoor centrale banken ­dollars inruilen voor goudstaven.

De goudprijs in euro steeg van bijna 1.900 euro begin 2024 naar om en bij 2.500 euro per ounce tegen het einde van het jaar. Sinds de start van 2025 kwam er alweer 10 procent bij.

Bescherming

Goud is vaak een toevluchtsoord wanneer de munt van een land in elkaar klapt of als er onzekerheid is over het financiële systeem. Ten tijde van de bankencrisis in 2008 en 2009 vluchtten veel beleggers in goud, omdat ze vreesden dat het ­financiële systeem zou crashen. Tijdens de eurocrisis in 2011 en 2012 had goud succes, omdat de euro op instorten stond. In 2018 was goud een goede belegging voor Indiërs, omdat de Indiase roepie kelderde tot zijn laagste peil tegenover de dollar. Wanneer de oorlog in Oekraïne of in het Midden-Oosten dreigt te escaleren, zien we de goudprijs ook wel eens op­veren. Er zijn echter geen garanties voor de verdere ontwikkeling van de goudprijs.

Als u fysiek goud koopt, moet u zelf voor de verzekering of de beveiliging van uw staven of munten instaan.

Kosten

In de aan- en de verkoopprijzen die de handelaars in edelmetalen afficheren, zijn de kosten al verrekend. Wie via een bank goud koopt of verkoopt, betaalt vaak nog bijkomende kosten.

Fiscaliteit

Beleggen in fysiek goud is belastingvrij. Er is ook geen btw verschuldigd op goudstaven of goudmunten. Voor staven zilver of platina daarentegen betaalt de koper 21 procent btw op het volledige aankoopbedrag en voor munten 21 procent btw op de winstmarge van de handelaar.

Duurzaam of niet?

Mijnbouw zal altijd sporen nalaten in het landschap. Sommige grondstoffen zijn essentieel om de economie te doen draaien, maar goud is daar niet bij. Bovendien zijn er mijnbouwers die voor het kortetermijngewin gaan, en dus erts met een lage concentratie goud niet samen met het erts met een hoge concentratie goud uit de grond halen, waardoor reserves verloren gaan. De ene mijn is natuurlijk de andere niet, en er is ook nog zoiets als de recyclage van ‘oud goud’, uit juwelen of elektronica, ­zoals Umicore doet. Er zijn certificaten van de London Bullion Market Association ­(LBMA) die de garantie geven dat het goud op een verantwoorde manier naar boven is gehaald met respect voor de mensen­rechten.