In San Jose, in de Amerikaanse staat Californië, gaat dinsdag met de juryselectie het fraudeproces van start tegen de vroegere ster van Silicon Valley, Elizabeth Holmes. Ze moet zich verantwoorden voor een reeks fraudeklachten omdat ze gelogen had over een bloedtest van haar bedrijf Theranos en over de financiële vooruitzichten van het bedrijf. Ze riskeert tot twintig jaar cel.
Het verhaal van Holmes leek wel op een sprookje. In 2003 verliet ze op 19-jarige leeftijd de Universiteit van Stanford, om Theranos op te richten. De start-up ontwikkelde een bloedtest met revolutionaire technologie, waardoor slechts enkele druppels bloed nodig waren om ziektes als kanker of diabetes op te sporen. Holmes haalde 700 miljoen euro binnen van investeerders, waaronder ook ex-minister van Defensie Henri Kissinger en miljardair Rupert Murdoch, en werd de jongste miljonair ter wereld. Theranos werd geschat op een waarde van 9 miljard dollar en zelf was Holmes, op papier tenminste, 4,5 miljard dollar waard.
De onderneemster prijkte op talrijke vakbladen en werd gezien als een voorbeeld van ‘the American dream’. Ze had haar imago ook helemaal op punt gesteld. Als grote fan van de nu overleden oprichter van Apple, Steve Jobs, droeg ze altijd een zwarte colrui, en profileerde zich als harde tante die haar mannetje kon staan in een mannenwereld.
Twijfels
Het succesverhaal kwam echter prompt tot zijn einde toen de krant Wall Street Journal in 2015 een reeks artikels publiceerde, waarin grote twijfels werden geuit over Holmes’ farma-imperium. De bloedtests zouden helemaal niet werken en Holmes zou ook gelogen hebben over hoe ver de ontwikkeling van de technologie al stond. Om toch resultaten te kunnen tonen, zou het bedrijf in het geheim conventionele testmethodes hebben gebruikt. Holmes heeft de beschuldigingen steeds ontkend, maar toch zakten haar imago en haar bedrijf als een kaartenhuisje in elkaar.
In 2018 werd ze aangeklaagd voor fraude. Samen met haar vroegere zakenpartner en minnaar Ramesh “Sunny” Balwani, die eveneens topmanager was van het bedrijf, wordt ze ervan verdacht investeerders en patiënten voor de gek te hebben gehouden. Ze zou onder valse voorwendselen meer dan 150 miljoen dollar hebben gekregen van investeerders. Beide beklaagden pleiten onschuldig.
Het proces draait volgens de Amerikaanse media rond de vraag of Holmes opzettelijk de investeerders had misleid, of ze haar eigen leugens geloofde en door anderen werd gemanipuleerd. Verwacht wordt dat de verdediging van Holmes zal pleiten dat haar rol in de Theranos-oplichterij grotendeels werd beïnvloed door misbruik binnen haar relatie met Balwani. Die laatste komt vanaf februari voor de rechter.
Het proces gaat dinsdag van start met de samenstelling van de jury. Die kan wel eens lang duren, omdat de zaak-Theranos zo bekend is binnen de VS. Volgende week gaan de pleidooien van start. Het proces kan maanden duren.
