CFO of the Year Mel de Vogue: ‘Ik ben geen eenzame werker’

Mel de Vogue (Etex) volgt Karim Hajjar (Solvay) op als Trends CFO of the Year. Toen hij het nieuws hoorde, wendde De Vogue zich tot zijn teams. “Ik heb ze bedankt”, zegt hij. “Want dankzij hen ben ik hier en is Etex er. Als ik elke ochtend naar kantoor ga, is dat voor hen, om hen te zien, om met hen samen te werken. Dat motiveert me. Ik werk alleen goed in een team. Ik ben geen eenzame werker.”

Mel de Vogue is Frans van geboorte, maar Belgisch in hart en nieren. Het grootste deel van zijn carrière bracht hij in het buitenland door. Dat verlangen om andere oorden te zien, bracht hem ertoe zijn dienstplicht als marineofficier te vervullen. “Ik had geen passie voor de zee. Ik had al heel vroeg de roeping om in het bedrijfsleven te gaan, maar ik dacht dat ik net zo goed kon beginnen met een andere ervaring, met spelregels die ik niet kende. Het was een test van mijn eigen moed.”

Unieke cultuur

In 1987 ging hij aan de slag bij de investeringsbank Lazard, waar hij vijf jaar werkte. Daarna werkte hij twaalf jaar voor Lyonnaise des Eaux Suez, waar hij financiële directiefuncties bekleedde in het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten, en voor de papiergroep Arjowiggins, waar hij groeps-CFO werd.

Toen hij bij Tessenderlo werkte, waar hij co-CEO en CFO was, benaderde een headhunter hem, in de overtuiging dat de waarden van het familiebedrijf Etex hem zouden kunnen aantrekken. Dat had hij goed gezien. Mel de Vogue zei dat hij “onmiddellijk werd aangetrokken door de combinatie van familiewaarden en prestaties” en waagde de sprong.

“Etex heeft een unieke bedrijfscultuur die flexibiliteit, prestaties en menselijke waarden combineert”, aldus De Vogue, die vooral geraakt werd door de manier waarop het bedrijf hem steunde tijdens een familietragedie.

Strategisch denken

Toen hij in 2015 bij Etex aankwam, kwam Mel de Vogue terecht bij een groep die zich aan het bezinnen was. “De toenmalige CEO, Paul Van Oyen, had al heel vroeg door dat duurzaamheid centraal moest staan in de strategie. Dat moest zich vertalen in het afstoten van een aantal activiteiten en het toevoegen van andere.” Etex stootte zijn keramiekactiviteiten in Latijns-Amerika af, gevolgd door zijn dakpannenactiviteiten. Het versterkte zijn positie in gips (in Spanje in 2017, daarna in Australië in 2021) en nam in 2022 URSA, de Spaanse specialist in isolatiematerialen, over. Bij die activiteiten stond de financiële afdeling, waar bijna 600 mensen werken, centraal.

We hebben de schuld teruggebracht van bijna een miljard in 2014 tot bijna nul eind 2021

De strategie bleek succesvol. Etex heeft de afgelopen jaren solide prestaties geleverd, met een omzet die in de buurt komt van 4 miljard euro – een stijging van 28 procent in vijf jaar – en een rendement op geïnvesteerd vermogen dat is gestegen van 10,2 naar 15,5 procent. “Die prestaties liggen in lijn met een plan dat we in 2017 hebben opgesteld”, legt Mel de Vogue uit. “Een van de belangrijkste doelstellingen was het terugdringen van de schuld. Voor de kwantumsprong door de overname van URSA hadden we de schuld teruggebracht van bijna een miljard in 2014 tot bijna nul eind 2021.”

Daarnaast werkt Mel de Vogue aan de internationalisering en de vervrouwelijking van zijn afdeling. Van de twaalf directeuren zijn er nu vijf buitenlands en drie een vrouw. “Het is nog niet genoeg, maar er waren er geen toen ik aankwam”, zegt hij. 60 procent van de bijna 600 Etex-teamleden die wereldwijd in de financiële sector werken, zijn vrouwen.

Duurzaamheid

De CFO werkt er ook aan om duurzaamheid centraal te stellen. Etex kwam begin vorig jaar met een plan, waarin financiën een sleutelrol spelen. “Twee leden van het financiële team werken aan de harmonisatie van gegevens, om ervoor te zorgen dat die consistent en van hoge kwaliteit zijn. Vanaf 2026 zullen alle duurzaamheidsgegevens door een onafhankelijke auditor worden gecontroleerd”, merkt de CFO van Etex op.

Lees verder onder de foto

Duurzaamheid staat ook centraal in het gecombineerde jaarverslag, dat enkele dagen geleden werd gepubliceerd. “Het is een integraal onderdeel van het financiële proces: in 2019 zetten we een van de eerste gesyndiceerde kredieten op, waarbij de hoogte van de vergoeding gekoppeld is aan het behalen van onze duurzaamheidsdoelstellingen. Bovendien hebben we in 2022, om de overname van URSA te financieren, een Schuldschein (kredietinstrument naar Duits recht, nvdr) voor 800 miljoen euro uitgegeven, waarin al onze duurzaamheidsdoelstellingen zijn opgenomen.” Vanwege de omvang, de timing (net voor de rentestijging), de voorwaarden en het ESG-karakter heeft die transactie twee prijzen gewonnen.

Een aspect waar niet veel over gesproken wordt, maar dat ook belangrijk is, is fiscale duurzaamheid, stelt Mel de Vogue. “Ons jaarverslag bevat al enkele jaren een nauwkeurige beschrijving van wat wij wel of niet doen op fiscaal gebied, om te laten zien dat wij dat onderwerp voorzichtig en ethisch benaderen.”

Vier kwaliteiten

Op de vraag welke kwaliteiten een goede CFO maken, noemt Mel de Vogue er vier. De eerste is een gevoel van partnerschap. “De CFO is de zakenpartner van de CEO, maar ook van het directiecomité. Hij moet begrijpen dat er meerdere belanghebbenden zijn: het directiecomité, de teams van de financiële afdeling, de raad van bestuur enzovoort”, zegt hij. “De CFO staat op het kruispunt van de verschillende opvattingen over de activiteiten van het bedrijf.”

Maar een goede CFO moet ook een subtiel evenwicht vinden. “Je moet het vermogen hebben een bepaald aantal risico’s te nemen om vooruit te komen, want een bedrijf is alleen succesvol als het overnames doet en een sterke organische groei heeft. Maar het moet ook zorgen voor de juiste financiering, een redelijk schuldenniveau en een plan voor de integratie van overnames. Een CFO moet soms nee kunnen zeggen en een standpunt durven in te nemen.”

Een derde essentiële eigenschap is dat de CFO een teamleider is. “Je moet de diversiteit kunnen bevorderen en jonge mensen kunnen aantrekken”, benadrukt Mel de Vogue. “De laatste kwaliteit is proberen te begrijpen hoe financiën er over vijf of tien jaar uitzien. Je moet bijvoorbeeld nadenken over de impact die ChatGPT over een paar jaar zal hebben, of over het belang van cyberveiligheid voor de financiële stromen van een onderneming. Die toekomstgerichte dimensie is een van de meest complexe.”