“Tussen gedaalde koopkracht en gestegen productie-kosten”

Het aantal faillissementen bij winkeliers stijgt. Voedingsketens hebben het moeilijk met leveranciers die gestegen kosten doorrekenen en klanten die klagen over gedaalde koopkracht.

Het aantal faillissementen bij winkeliers is de jongste drie maanden met 6 % gestegen ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. “Het is duidelijk, de sector heeft het moeilijk”, zegt Dominique Michel, de gedelegeerd bestuurder van Fedis, de federatie van distributeurs. Hoewel het gerucht gaat dat de sluiting van vijf hypermarkten van Carrefour voor de deur staat – wat Carrefour ontkent – verwacht Michel geen grote herstructureringen of sluitingen in zijn sector.

Het klopt wel dat vooral de voedingsketens het hard te verduren krijgen. “De jongste weken vallen zij tussen twee stoelen. De leveranciers vragen meer geld voor hun producten om uit de kosten te komen terwijl de klanten lagere prijzen willen omdat ze koopkrachtproblemen ondervinden. De distributeurs zijn erg zichtbare spelers. Het wordt voor hen een hele uitdaging om een gulden middenweg te vinden.” De druk op de marges is een oud zeer in de sector en zal niet onmiddellijk afnemen. De gemiddelde marge van distributeurs bedraagt 3,5 % en is erg gevoelig voor prijsschommelingen. Gelukkig heeft de lage dollarkoers geen negatieve invloed op de winsten omdat de distributieketens zelden naar het buitenland exporteren.

In eigen land is de distributiesector nog altijd een van de belangrijkste werkgevers, met een totaal van 400.000 medewerkers. Dat aantal zal op korte termijn niet spectaculair groeien. Vorig jaar waren er nog zo’n 4000 aanwervingen. Dit jaar verwacht Michel een stabilisatie. Uit een studie van professor Joep Konings, decaan van de faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen van de KU Leuven, blijkt nochtans dat de winkeliers in de komende vijf jaar 50.000 nieuwe banen kunnen leveren. Tenminste als de loonlast met 10 % daalt. Die loonlast is nog zo’n oud zeer voor de winkelketens. 60 tot 80 % van hun uitgaven gaat naar personeel en met de recentelijke indexaties wordt dat nog meer. “Bovendien zijn de enorme doorgroeimogelijkheden in de sector te weinig bekend. Het is daardoor moeilijk om personeel te vinden, zelfs voor banen waarvoor geen hoog diploma nodig is”, zegt Michel.

Er zijn ook betere vooruitzichten. De elektro- en modeketens verwachten wel een omzetstijging. De reden daarvoor is te zoeken in de psyche van de klanten. Bij de aankoop van bijvoorbeeld een televisie is het minder duidelijk als die in prijs is gestegen. Daarnaast werden pakweg dvd’s ook echt een stuk goedkoper.