Wallonië zit in het slop. Het breed opgezette Contrat d’avenir is een schaamlapje. Alleen radicale hervormingen en het terugdringen van de overheid uit de economie kunnen de privé-sector meer ruimte te geven. Dixit de Vlaamse werkgeversorganisatie Voka? Neen. Dit is de stem van het Franstalige bedrijfsleven, dat tot de vaststelling komt dat de PS van Elio Di Rupo moordend is voor de economie (zie blz. 62).
1992. Ondergetekende maakte een tocht bij Waalse beleidsmakers. We noteerden: les forces vivantes maken komaf met l’Etat PS en de Waalse economie herleeft. De oude rotten van Trends reageerden schamper. Ze hadden dat zelf ooit geschreven en intussen was niets veranderd. Toch bleven we overtuigd door de krachtige argumenten van onze nieuwe Waalse vrienden.
De oude rotten kregen gelijk. Het Waalse bruto binnenlands product (BBP) per inwoner bedraagt 72,9 % van het Belgische gemiddelde. De voorbije tien jaar is het met een punt gedaald. Het werkloosheidspercentage in het Waals gewest piekt opnieuw boven 20 %. Zowat 38 % van de Waalse tewerkgestelden is aan de slag bij de overheid, terwijl dat in Vlaanderen 25 % is. Zo groeide het aantal ambtenaren bij het Waals gewest tussen 1995 en 1999 met 12 %, tegenover 6 % in Vlaanderen. De federale solidariteitsbijdrage ten gunste van het budget van het Waals gewest steeg van 659 miljoen euro in 2002 naar 758 miljoen euro in 2004.
De jaarlijkse transfer van Vlaanderen naar Wallonië bedraagt – afhankelijk van de bron – tussen 6,6 en 11,3 miljard euro (een derde van het Vlaamse budget). Steeds werd dit verdedigd als de ondersteuning van de Waalse relance. Wordt het niet tijd dat deze Vlaamse subsidie voor het Waalse non-beleid stopt? Niet alleen omdat Vlaanderen dit geld zelf beter kan besteden, maar vooral omdat het medicijn voor onze zieke buur niet werkt.
Neem Slowakije. Dat kende vijftien jaar geleden gelijkaardige problemen als Wallonië: een vastgeroest politiek apparaat dat teerde op het verleden, een subsidiestroom uit Tsjechië die economische hervormingen in de kiem smoorde, een industriële traditie die haaks stond op die van het andere landsdeel, en een barslecht imago bij buitenlandse investeerders.
En toen volgde de fluwelen scheiding. Tsjecho-Slowakije viel in 1993 uiteen en het verpauperde Slowakije was op zichzelf aangewezen. Na de kater volgde de relance. “Eind jaren negentig verloren de Tsjechen het geheim van het behoorlijk bestuur – en de Slowaken vonden het,” schreef het Britse kwaliteitsblad The Economist onlangs. Bratislava voert een vlaktaks in van 19 % (voor ondernemingen én personen) om investeerders aan te trekken. Het land produceert binnenkort per capita de meeste wagens in de wereld. Onlangs greep de centrale bank in omdat de lokale munt sinds 2004 met 9 % is gestegen tegenover de euro.
De PS-staat overleeft met Vlaams geld. Vlaamse ondernemers, ambtenaren en politici geloven niet langer in het Belgische discours dat nu wordt verdedigd door de moderne PS’ers. Franstalige ondernemers hebben het ook begrepen. Een ruime meerderheid verwacht een splitsing van België als de Waalse groei niet versnelt. Niets wijst erop dat deze versnelling snel gebeurt.
Hans Brockmans
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier