250.000 frank voor één visje ? Niet ongewoon voor een koi-karper. Siervissen, reptielen en amfibieën liggen goed in de markt. Trends dook in vijvers, aquariums en slangekuilen en vond : hoge marges, harde konkurrentie en smokkel.
Wie Het Orchideeënhuis van Vera Gyselaers in Zoersel binnenkomt, zal er tussen de orchideeën ook hagedissen zien rondkruipen in terrariums, tropische kikkers zien rondspringen in paludariums (terrariums met een vijvertje erin) en kameleons zien slenteren op takken. Voer voor deze dieren kan je er ook kopen : in een glazen bak achter de toonbank zitten tientallen enorme sprinkhanen, ernaast staan dozen vol wriemelende meelwormen en nog wat verder vind je krekels. De prijzen voor de dieren bij Vera Gyselaers variëren van 125 frank voor een gekko-nachthagedis tot 4950 frank voor een jacksoni-kameleon.
In zijn winkel Aqua-Terra in Zwijndrecht runt Michel Van Roten een kleinhandel in siervissen, reptielen en amfibieën. Daarnaast organizeert hij ook een groothandel in diezelfde dieren vanuit Kinshasa in Zaïre. “Wat aquariumvissen betreft, neemt de Belgische groothandel 100 tot 200 % marge, ” zegt Van Roten. “Dat lijkt veel, maar het gaat om kleine bedragen : zowat 80 % van zijn siervissen koopt de groothandelaar in tegen 0,1 tot 2 dollar per stuk. Voor duurdere vissen rekent hij niet meer in procenten, hij doet er gewoon een paar duizend frank bovenop. In deze prijsklasse houdt hij meer rekening met sterfte bij transport, vaste kosten en marktsituatie. Een Japanse koi bijvoorbeeld van 250.000 frank waarop de groothandelaar een marge van 100 % zou nemen, wordt onverkoopbaar. “
Voor reptielen en amfibieën gelden dezelfde prijszettingsregels, aldus Van Roten, alleen liggen de prijzen hoger. “De hoofdmoot van deze dieren kost de groothandelaar 1 tot 20 dollar per stuk. Op duurdere dieren neemt hij nooit 200 % marge, tenzij de sterfte enorm is geweest. “
ARBEIDSINTENSIEF.
Die winstmarges heeft de handel volgens Van Roten trouwens hard nodig : “Onze sektor is enorm arbeidsintensief. Levende dieren zijn geen goederen die je gewoon op een schap legt. Ik betaal maandelijks 26.000 frank elektriciteit voor verwarming in mijn winkel. “
De detailhandelaars in aquariumvissen hanteren op het gebied van winstmarges ongeveer dezelfde vuistregels als hun kollega’s die reptielen en amfibieën verkopen, maar “de opbrengst dekt alleen de kosten van de siervissen, ” aldus Van Roten. “De winkeliers moeten hun winst halen uit de verkoop van materiaal, zoals aquariums, filters, en dergelijke. Veel winkels minimalizeren hun visbestand tot ze nog net genoeg hebben om klanten aan te trekken. Want een liefhebber is geïnteresseerd in dieren, het materiaal koopt hij erbij. Wie in de winkel een goudvis koopt van 25 frank, gaat naar buiten met een rekening van 800 frank voor een bokaal, voeding, enzovoort. “
Aquariumvissen zijn in België en Nederland stukken goedkoper dan in Frankrijk of Duitsland. “Visjes van 30 tot 40 frank in België kosten in Frankrijk 100 tot 120 frank, ” zegt Van Roten. “Daarom doen de aquariumzaken in de grensstreken het zo goed. In Menen staan de Franse klanten in het weekend tot buiten aan te schuiven. “
Volgens John Swaenepoel van groothandel Aquaria Antwerp in Aartselaar is het vooral de kompetitie die aan de basis ligt van de lagere prijzen. “In België zijn er veel meer kleinhandels zodat er flinke konkurrentie is. En de centrale ligging van ons land verkleint de transportkosten : een winkelier in Lyon moet een extra vlucht uit Parijs betalen als hij tropische vissen importeert. “
AMATEURKLUBS.
Teer punt in de sektor is dat amateurklubs materiaal en zelfgekweekte dieren en planten tegen sterk verminderde prijzen verkopen. De BBAT (Belgische Bond voor Aquarium- en Terrariumkunde), die 54 Vlaamse klubs met samen zowat 5500 leden groepeert, heeft al vijf jaar een heuse kweekcentrale voor vissen en waterplanten. Leden kunnen de lijst opvragen en kiezen uit het aanbod. “De winkeliers zien dat niet graag, ” zegt Ludo Segal, ondervoorzitter van de BBAT. “Vroeger konden de amateurklubs zich bevoorraden bij groothandelaars, maar die zijn tegenwoordig solidair geworden met de winkeliers. Gevolg : de klubs organizeren nu busreizen naar Nederlandse en Duitse groothandels. “
Groothandelaar in aquariumvissen Swaenepoel heeft er niets op tegen dat klubleden eigen kweek onder elkaar verhandelen… “zolang ze amateurs blijven. Het gebeurt dat een klub een vzw gebruikt als dekmantel om handel te drijven. Daarom verkoop ik nooit aan vzw’s. Mijn klanten-winkeliers stellen dat erg op prijs. “
ANTIBIOTICA.
Vorig jaar kocht Swaenepoel voor 45 miljoen frank vissen uit Azië, Afrika, Zuid-Amerika, Australië en Rusland. 60 % van deze dieren zet hij af in België, 30 % in Frankrijk en de overige 10 % in Spanje, Portugal, Marokko, Zaïre en zelfs Hongkong en Japan. Alle vissen die niet voor België of Frankrijk bestemd zijn, worden met het vliegtuig vervoerd. Kostprijs : gemiddeld 4 dollar per kilo. De visjes zitten daarbij in zakjes water, verpakt in kunststofdozen.
De dieren worden in de natuur gevangen. “We proberen zoveel mogelijk dure tussenschakels in de handel te vermijden, ” zegt Swaenepoel. “Zo heb ik een vangstation in Burundi dat exclusief aan mij levert en waarin ik know-how investeer. “
Omdat natuurlijke biotopen stelselmatig vernietigd worden, schakelt de handel steeds meer over op kweek. Maar ook zonder die milieu-aantasting is kweek interessanter voor de handel, omwille van de zekerheid van aanvoer. Zo dragen gekweekte dieren minder ziektekiemen, zodat de groothandelaar met minder sterftes kampt en minder behandelingskosten betaalt. Bovendien moeten groothandelaars meestal vooraf betalen, en bij wildvang brengt de levering niet altijd wat besteld is, of is de vangst te klein om het betaalde voorschot te honoreren.
Michel Van Roten kent de problemen. Hij begon zijn groothandel in de buurt van Kinshasa in februari met een vooropgestelde omzet van 800.000 tot 1,2 miljoen frank, maar de vele ziekten bij de dieren remmen hem af. “Op een voorraad van 1600 vissen vonden we 6 ziekten, ” vertelt Van Roten. “Gangbare antibiotica helpen niet. Er is bitter weinig onderzoeksmateriaal voorhanden, zelfs niet bij universiteiten. “
Ook Van Roten grijpt naar kweek als oplossing, en kocht een terrein van 1200 m² van een universiteit in Kinshasa. “Daarop bouwen we een labo dat tegen september met proeven start als voorbereiding op commerciële kweek. Daarvoor hebben we een terrein van 5 tot 10 hektare nodig. “
Volgens Van Roten moeten dierenhandelaars meer uit hun gesloten wereldje treden. Maar hij begrijpt hun houding. “Voor de pers is het telkens sensationeel nieuws als dieren het transport niet overleven. Zoiets overkomt professionelen niet. Handelaars in Hongkong slagen erin om 3000 vissen van 1 cm te vervoeren in 8 liter water, met een sterfte van hooguit 3 dieren. Dierenhandelaars kennen hun vak, en dat moeten ze wel : als hun dieren bij transport dood aankomen, verliezen ze klanten, en gaat hun zaak overkop. De handelaars zijn de beste beschermers van de dierengezondheid. “
JOZEF VANGELDER
MICHEL VAN ROTEN (AQUA-TERRA) “Sierviswinkeliers halen hun winst uit de verkoop van materiaal. “
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier