Scream

Wes Craven zet met “Scream” de kroon op zijn werk als meest vooraanstaande regisseur en scenarist binnen het horrorgenre.

Tijdens de eerste tien minuten van ” Scream” bereikt regisseur Wes Craven een intensiteit die in jaren niet gezien is geweest in de bioscoop. Craven verwijst in zijn meesterlijke opening naar ” Psycho” van Alfred Hitchcock. Zoals Janet Leigh in Hitchcocks klassieker, opent het tieneridool Drew Barrymore de film als veronderstelde heldin van het verhaal. Niets is minder waar : net zoals in “Psycho” wordt de ‘ster’ van de film brutaal en koelbloedig afgemaakt.

In het ‘slasher’-genre nemen de films van Wes Craven een aparte plaats in. Met ” Last house on the left“, ” Shocker” en ” A Nightmare on Elm street” blies hij het genre dat doorbrak met ” Psycho” (1960) en John Carpenters “Halloween” (1978) nieuw leven in. Zijn ” Wes Craven’s New Nightmare” en “Scream” behoren tegelijk tot de meest zelfbewuste, meest autoparodiërende en meest naar zichzelf verwijzende genrefilms ooit gemaakt. Craven, die voor “Scream” samenwerkte met scenarist Kevin Williamson, mengt in een complex spel van fictie en realiteit film in de film en genre in het genre.

De opening van “Scream” maakt de stelling van de filmmakers meteen duidelijk : de toeschouwer voortdurend op een verkeerd been zetten en intussen naar zowel genreklassiekers als genrewetten verwijzen om deze op hun beurt op de kop te zetten. De plot van “Scream” uit de doeken doen is hetzelfde als de identiteit van de moordenaar onthullen. In “Scream” loopt de moordenaar gehuld in een zwarte cape en een masker dat aan “De Schreeuw” van Edvard Munch refereert. In een bepaalde scène wordt het masker in de pupil van het slachtoffer weerspiegeld. Enerzijds is dit opnieuw een verwijzing naar “Psycho”, anderzijds wordt de getroffene geconfronteerd met zijn of haar doodsschreeuw. Om maar aan te duiden dat niets in “Scream” aan het toeval werd overgelaten.

Het unieke aan “Scream” schuilt ook in de verrukkelijke manier waarop Craven de huiverelementen afwisselt met humor. De tieners van “Scream” zijn typische producten van de videogeneratie die de genreclichés van het horrorgenre beter kennen dan hun alfabet. Op die voorkennis wordt voortdurend ingespeeld. Gelukkig blijft de adolescentenhumor tot een minimum beperkt, zodat het buitengewone evenwicht tussen thriller, horror en humor de toeschouwer tot aan de wat bloederig uitgevallen finale in de ban houdt.

“Scream” is in zijn genre een ware voltreffer. Craven bekloeg zich tijdens interviews over de censuur van zijn films. Niet dat hij gepakt wordt op bloed en geweld, wel op intensiteit. Wat Craven deed besluiten om na een vervolgverhaal op “Scream” psychologische drama’s te maken. Over een verlies gesproken…

Piet Goethals

Scream Meesterlijke horror.