Rijmt WAP op Web?

Proximus, Mobistar, Orange: de drie gsm-operatoren in ons land lanceerden zopas hun eerste WAP-diensten. Van het draadloos surfen wordt beweerd dat het Europa zal toelaten de VS in te halen en zelfs voorbij te steken op het internet. Of het echt zo’n vaart zal lopen? Het Wireless Application Protocol moet zijn beloften nog beginnen waarmaken.

In de voorbije weken hebben zowel Proximus als Mobistar en nu ook Orange hun eerste WAP-diensten ( wireless application protocol) gelanceerd, die mobiele bellers toelaten om via hun gsm het internet op te gaan. Sportuitslagen, een horoscoop, het weer, de beurs, korte nieuwsitems: wat je als “belsurfer” momenteel van het internet op je gsm-schermpje kan halen, is nog beperkt. Maar het is het begin van veel meer, zo wordt gesteld. In de Europese telecom- en internetsector is WAP de jongste maanden hét buzzword bij uitstek. Terecht?

“WAP wordt een enorme business… maar wel pas volgend jaar. Dit jaar nog niet, bij gebrek aan WAP-gsm’s,” zegt Lionel Anciaux, business development manager van de beleggers-portaalsite Europeaninvestor.com (gevestigd in Waterloo), die zich ook in het WAP-gebeuren begeeft.

Er is inderdaad een tekort aan WAP-geschikte toestellen – want niet elke gsm kan het internet op. Maar dat is niet het enige probleem.

Bernt Ostergaard kan ervan meespreken. Hij heeft zes weken op het internet gesurft met zijn Nokia 7110 mobiele telefoon en is niet bepaald onder de indruk. “De responstijd is moordend,” stelt deze directeur telecommunicatiediensten bij de Giga Information Group, een firma voor business research in Kopenhagen. “En momenteel zijn er nog niet veel diensten beschikbaar.” Zijn conclusie: “Het is net alsof je een kamer probeert te bekijken door een sleutelgat.”

Is dit nu de technologie waarmee Europa zijn internetindustrie ver voorbij die van de VS hoopt te stuwen? De technologie die de draadloze telefoon en het web zal samensmelten en die het internet toegankelijk zal maken voor alle mensen, waar en wanneer ze maar willen? De technologie die bijvoorbeeld Italië – waar volgens onderzoeksbureau Forrester Research 5 keer zoveel eigenaars van mobiele telefoons als internetgebruikers zijn – zal transformeren van een land van internet-onwennigen tot een natie van on line-experts?

Luister naar mensen als Bernt Ostergaard die al gebruik hebben gemaakt van de nieuwe technologie, en het zal duidelijk worden dat het Europese plan om de Amerikaanse voorsprong op internetgebied teniet te doen, niet echt grandioos van start is gegaan. Velen zijn er nog steeds van overtuigd dat het plan uiteindelijk zal slagen. Maar om van hier naar daar te komen, zal misschien wat moeilijker zijn dan men eerst had gedacht.

Om te beginnen was er een tekort aan draadloze telefoons die gebruikmaken van WAP-technologie ( wireless application protocol) – de technologie die de data van websites aanpast aan de kleine schermpjes van mobiele telefoons. Bovendien zijn de klanten teleurgesteld omdat de telefoons uitsluitend verbinding kunnen krijgen met WAP-sites en niet met het hele internet. En dan heb je nog die kleine toetsenbordjes waarmee het moeilijk klikken en aanwijzen is.

“Ja, het mobiele internet is werkelijkheid en de ontwikkeling vindt hier in Europa plaats – maar er zijn nog steeds heel wat obstakels,” zegt Martha Bennet, vice-president van de Giga Information Group in Engeland.

Zelfs met al

die obstakels zijn de ademloze voorspellingen over een huwelijk tussen mobiele telefoons en het internet niet van de lucht. Forrester Research schat dat tegen 2004 een derde van alle Europeanen een mobiele telefoon zal gebruiken om op het internet te komen. Zelfs Bernt Ostergaard – die zijn klanten ondertussen adviseert om nog even te wachten met het aanschaffen van mobiele WAP-telefoons – is optimistisch. “Dankzij het gebruik van een WAP-telefoon heb ik er meer vertrouwen in gekregen dat mobiele verbindingen de vaste internetverbindingen binnen een paar jaar zullen inhalen,” zegt hij.

Dit optimisme

is gestoeld op verschillende argumenten. Hoewel de WAP-internetverbindingen momenteel nog pijnlijk langzaam totstandkomen, zouden de surfsnelheden tegen het einde van het jaar een grote sprong voorwaarts moeten maken, wanneer de nieuwe generatie mobiele netwerktechnologie voor een grotere bandbreedte zorgt.

Het tekort aan WAP-telefoons is nog niet helemaal opgelost, maar naast de Nokia 7110 die in september ’99 werd uitgebracht, beginnen handsets van andere firma’s zoals Siemens, Ericsson, Motorola en Alcatel nu ook hun weg naar de markt te vinden. Bovendien komen WAP service-providers in groten getale op de markt ten behoeve van de altijd onderweg zijnde gebruiker die zijn aandelen verhandelt, zijn reizen organiseert en zijn bankzaken regelt via zijn mobiele telefoon met internetaansluiting.

“Hoewel de verkopers van mobiele telefoons hun verkoopcijfers niet graag bekendmaken en de markt nog te jong is voor het verzamelen van statistische gegevens, maken de toeleveringsbedrijven voor deze nieuwe markt melding van een enorme vraag naar toepassingen en diensten voor het mobiele net. “De belangstelling voor het gebruik van WAP groeit veel sneller dan eertijds de belangstelling voor internet”, zegt Per Tejs Knudsen, chief executive van Maconomy uit Denemarken, een leverancier van zakelijke applicaties via het web.

Het gezond verstand zegt dat, aangezien er meer eigenaars van mobiele telefoons dan internetsurfers in Europa rondlopen, een apparaat dat géén vijf minuten nodig heeft om op te starten, het favoriete toestel zou kunnen worden om toegang te zoeken tot het net.

Volgens het Amsterdamse kantoor van Dataquest, een onderzoeksfirma uit San José, Californië, had begin dit jaar ongeveer 67% van alle Finnen een mobiele telefoon op zak, net als meer dan 50% van alle Italianen – Europa’s grootste markt met naar schatting 30 miljoen gebruikers. Over het algemeen schat de firma dat het penetratiecijfer van mobiele telefoons in de Europese Unie de 45% nadert, een stuk hoger dan het penetratiecijfer van 31% voor de VS.

Internetaansluiting

is een ander verhaal. In het algemeen heeft minder dan 15% van de Europese huishoudens een internetaansluiting via een pc, zegt Dataquest, terwijl de verhouding tussen mobiele telefoongebruikers en netsurfers 4 op 2 bedraagt. Daartegenover staat dat in de VS het aantal mensen dat een mobiele telefoon heeft, ongeveer even groot is als het aantal mensen dat via een pc op het internet is aangesloten.

“Veel Europese klanten vinden pc’s een beetje eng,” zegt Thierry Kremser, een ingenieur bij het Parijse Cross Systems, ontwikkelaar van mobiele internet-producten en WAP-toepassingen. “Maar iedereen kan een telefoon gebruiken.” Europa’s liefdesaffaire met de mobiele telefoon is grotendeels gebaseerd op het feit dat men op dit continent voor één enkele mobiele telefoonstandaard heeft gekozen – global system for mobile communication, oftewel GSM genaamd – waardoor de klanten in staat zijn om hun telefoons in meer dan 100 verschillende landen te gebruiken. Daarentegen is de VS een warboel van incompatibele netwerken van verschillende providers, wier telefoons vaak slechts in een deel van het land werken.

Maar Europa’s grootschalige adoptie van de mobiele telefoon garandeert nog niet dat alle gebruikers van digitale telefoons bezoekjes aan het net zullen brengen terwijl ze van huis zijn. Critici zeggen dat de huidige mobiele internetprestaties eerst moeten verbeteren.

Degenen die een WAP-telefoon aanschaffen, krijgen waarschijnlijk de grootste schok als ze proberen te surfen. Je kan met een WAP-telefoon niet het hele internet bereiken – bij lange na niet. “Je zal niet zo volledig van het internet kunnen genieten als met een pc,” zegt Dirk Bout, senior analist bij Dataquest te Amsterdam.

Bedrijven moeten speciale versies van hun site creëren die bekeken kunnen worden op de kleine schermpjes van mobiele telefoons. En afhankelijk van uw internetservice, kunt u soms alleen de door de provider uitgekozen WAP-sites bezoeken.

“Veel mensen zijn ontevreden over WAP,” zegt Robert Tercek, president van de programmeerafdeling bij PacketVideo Corp. uit Santa Monica, Californië – een ontwikkelaar van software voor draadloze communicatie die video op mobiele apparaten brengt. “Het is een behoorlijk dunne interface, met de emotionele aantrekkingskracht van een telefoonboek.”

Een leger van Europese – en Amerikaanse – bedrijven is druk bezig om hier iets aan te doen. Merita Nordbanken bijvoorbeeld, met 6,5 miljoen klanten, hoort bij de eerste spelers. Deze grote Fins/Zweedse bank, gevestigd in Helsinki, begon in oktober met het aanbieden van een paar bankdiensten via WAP-telefoons. Tegen februari kreeg hun mobiele site 200 tot 400 bezoekjes per dag, schat executive vice-president Bo Harald. In januari gaf de bank haar Finse klanten de mogelijkheid om via hun mobiele telefoons fondsen te kopen en verkopen. Momenteel worden op WAP gebaseerde rekening- en betalingsdiensten voor de Zweedse klanten uitgetest.

De Time & Expense-applicatie van Maconomy, de leverancier van bedrijfsapplicaties uit Kopenhagen, is nu ook beschikbaar via WAP. Bedrijven uit Frankrijk en Denemarken hebben zich al hiervoor ingeschreven. 10% van Maconomy’s klanten gebruikt het web om dit product op te roepen. Per Tejs Knudsen hoopt dat tegen het eind van het jaar 10% van zijn klanten tijdschema- en onkostengegevens zal doorseinen via WAP-telefoon.

Dergelijke diensten

zijn niet beperkt tot Noord-Europa. Verschillende gevestigde en mobiele netbedrijven verspreid over Europa, hebben WAP-portalen gelanceerd. In januari opende Excite UK, een joint venture tussen British Telecom en Excite At Home, zijn WAP-portaal met toegang tot de plaatselijke bioscoopprogramma’s, aandelenkoersen, nieuws, weerberichten en sportuitslagen. Excite is van plan om in het tweede kwartaal een WAP-portaal in Duitsland te openen en misschien ook in Frankrijk. Het bedrijf heeft ook een oogje op Spanje, zegt Evan Rudowski, vice-president en managing director van Excite Europe, onderdeel van Excite At Home. “Het is van cruciaal belang om er als eerste bij te zijn,” stelt hij.

De Zwitserse bankgigant UBS heeft zich al gemeld als klant voor het WAP-portaal van het Belgische Europeaninvestor.com. Dit portaal is speciaal bestemd voor bedrijven zoals makelaarskantoren en banken, en geeft toegang tot aandelenkoersen en nieuws uit de bedrijfswereld. Klanten van SFR, de sectie mobiele telefoons van Cegetel, de op één na grootste telecomoperator van Frankrijk, kunnen het e.medi@-portaal op hun WAP-telefoons gebruiken om de laatste verkeersberichten te controleren. Wegen waarop files staan, worden opgelicht zodat de automobilisten geen onnodige tijd hoeven te verliezen.

Diensten die

te maken hebben met reizen lijken uitermate geschikt voor de onderweg zijnde gebruikers van mobiele telefoons en verschijnen dan ook op verschillende markten. Eén voorbeeld: sinds april kunnen klanten van het Franse Havas Voyages een WAP-service testen die ontwikkeld werd door Cross Systems. Met deze service kan de gebruiker zijn hele reisroute invoeren via zijn mobiele telefoon, hij wordt gewaarschuwd als zijn vliegtuig of trein vertraagd is, hij kan een luchthaventaxi reserveren en krijgt hulp bij het maken van bijkomende reserveringen als zijn reisplannen veranderen.

Terwijl mobiele internetproducten en -diensten de markt beginnen te bestormen, zeggen sommigen dat de klanten nog even moeten wachten met de aanschaf van een WAP-telefoon, omdat er nog bepaalde technische problemen bestaan.

Sommige mensen maken zich zorgen over het gebrek aan beveiliging voor elektronische transacties. Anderen merken op dat WAP-browsers niet voldoende gestandaardiseerd zijn om alle WAP-sites af te beelden op de manier waarop deze ontworpen zijn – ongeveer zoals de sites die in Netscape werden bekeken er niet zo geweldig uitzagen in Microsoft Explorer toen deze browser voor het eerst op de markt kwam.

“Momenteel bevinden we ons in precies dezelfde situatie,” zegt Christophe Comparin, managing director bij de I-Lights Studio divisie van Infogrames, een Frans bedrijf dat spelletjes voor mobiele telefoons ontwikkelt. “Een browser-standaard tussen telefoons ontbreekt nog nagenoeg.”

Maar de vele problemen

met WAP worden aangepakt. Onder meer door Phone.com uit Redwood City (Californië) dat als eerste het concept introduceerde om een WAP-browser op mobiele telefoons te zetten. Zij hebben een laboratorium opgezet in Belfast waar de compatibiliteit van WAP-producten wordt getest. En er is een hele massa veiligheidsopties onderweg van bedrijven zoals Sonera Smart-Trust, gespecialiseerd in diensten op het gebied van draadloze e-commerce en onderdeel van de Finse telecomoperator Sonera, het Franse Gemplus, een van de grootste smart card-ontwikkelaars ter wereld, of nog, het Belgische Ubizen. In juni komt er een nieuwe versie van WAP uit, die een oplossing zou bieden voor sommige van de veiligheidsproblemen rond on line-betalingen.

Robert Leonardi, analist van mobiele e-commerce bij de Giga Information Group in Stockholm, adviseert kopers om “tenminste tot de zomer te wachten”, wanneer er meer WAP-telefoons en daarbij horende diensten beschikbaar zullen zijn en (hopelijk) soepel zullen functioneren. Anderen menen dat de technologie echt nog in de kinderschoenen staat – waarmee ze suggereren dat er ruimte is voor het verschijnen van de volgende Netscape of Microsoft voor het mobiele internet. “Elke dag duiken er nieuwe spelers op – ik denk niet dat we de echt grote spelers al gezien hebben,” zegt Leonardi. Hij voegt daaraan toe dat iedereen, van de pas beginnende bedrijfjes tot het grote Microsoft, het potentieel van de markt in de gaten begint te krijgen.

“Het mobiele net,” stelt Bo Harald van Merita Nordbanken, “is nog een pasgeboren baby. Maar hij zal zeer spoedig kunnen stappen en zelfs rennen.”

The Wall Street Journal Europe

Bewerking: Raf Pauwels

JEANETTE BORZO