Rare jongens, die Chinezen

Crisis? Niet bij ons, meneer. Bouwondernemer Johan Willemen kocht onlangs zijn partners uit en opent over enkele maanden een productieûeenheid in Polen. Daarmee schudt Willemen een Chinese afknapper van zich af. Een portret van de ondervoorzitter van KV Mechelen.

Sinds 1 juli 1999 vaart de huidige ondervoorzitter van voetbalclub KV Mechelen zijn eigen koers. Die dag splitste Van Poppel zich in twee vennootschappen. Paul Van Poppel nam de leiding over Bouwbedrijf Van Poppel (woningbouw), terwijl neef Willemen de afdelingen burgerlijke bouw en industriebouw onder zijn hoede nam. De scheiding verliep in een goede verstandhouding: tussen beide partijen werd zelfs geen niet-concurrentiebeding afgedongen. Op 30 september kocht Willemen zijn twee partners in Ergon _ Gimv en Fortis _ uit.

Na een grondige sanering van zijn overnames brengt de Mechelse bouwondernemer nu al zijn bedrijven _ samen goed voor een geconsolideerde omzet van 200 miljoen euro (8 miljard frank) en een eigen vermogen van 30 miljoen euro (1,2 miljard frank) _ onder de koepel van zijn aannemerij: Willemen General Contractor.

Op naar Mszczonow, of zoiets

Vandaag is Ergon Belgisch marktleider in betonnen brugbalken en bekleedt de firma een tweede plaats in het segment van de holle welfsels. Na Frankrijk en Nederland zet Willemen nu een stap naar Oost-Europa om verder te kunnen blijven groeien. Begin volgend jaar start een nieuwe productie-eenheid voor voorgespannen vloerplaten in Mszczonow, zestig kilometer ten zuiden van Warschau in Polen. De fabriek heeft een capaciteit van 250.000 vierkante meter. De investering van de eerste fase bedraagt 10 miljoen euro (400 miljoen frank). Binnen een tijdspanne van twee jaar hopen de initiatiefnemers _ Gimv en Fortis participeren elk voor 20% _ er nog twee hallen bij te kunnen zetten.

Willemen: “Wat de expansie betreft, hadden we in eerste instantie ons oog laten vallen op China. Duitsland en Nederland reageren nogal sterk protectionistisch. Daar kost een voet aan wal jarenlange inspanningen, waar we liever niet te veel Latijn in willen stoppen. In Noord-Europa heerst Addtek, de nieuwe naam van de vroegere Finse eigenaar van Ergon. Het Verre Oosten daarentegen is nog onontgonnen terrein. China heeft alles om uit te groeien tot de Verenigde Staten van de 21ste eeuw.” Drie jaar geleden sloot Willemen dan ook een joint venture met een lokale aannemer, Huasheng. Maar na verloop van tijd werd het allemaal wat te veel voor Willemen. Het cultuur- en taalverschil bleek te groot om te kunnen slagen. Ondanks de tolk _ een Belgische Chinees die uitstekend Nederlands sprak _ bleek uit het antwoord van de Chinese gesprekspartners telkens opnieuw dat zij de vraag niet goed hadden begrepen. Zelfs cijfers veroorzaakten problemen, want de Chinezen zetten een punt na elk tienduizendtal, bij ons na elk duizendtal. De afstand was ook letterlijk te groot. Voor elke trip naar daar moest Willemen minstens veertien dagen uittrekken. Zo lang kon hij zijn bedrijven op het thuisfront niet loslaten. Bovendien bestaat er een probleem om winsten naar België te repatriëren.

Willemen trok zich vorig jaar terug en zocht heil in Polen. “Hun mentaliteit leunt sterk aan bij de Vlaamse levenshouding. Het arbeidsethos ligt hoog, de loonkosten laag: gemiddeld 1,5 à 2,5 euro per uur. Alleen de administratie vertoont nog alle negatieve kenmerken van de communistische bureaucratie.”

Daarnaast tracht Willemen met de internationale reputatie van Franki op projectbasis West-Europese projecten in de wacht te slepen. Zo is de Vlaamse aannemer betrokken bij de bouw van de Westerschelde-tunnel in Terneuzen (Nederland) en bouwt hij een nieuw complex voor Techdata (het vroegere Computer 2000) in Milaan (Italië). Ten slotte bestudeert de groep samen met Flanders International Technical Agency ( FITA) de mogelijkheid om iets in Sint-Petersburg (Rusland) uit de grond te stampen.

Adieu, KV Mechelen

De thuisbasis van Willemen is Mechelen. De Vlerick-boy en burgerlijk ingenieur bouwkunde van de KU Leuven woont met veel plezier in de stad van de manenblussers: “Dankzij het dynamische beleid van burgemeester Bart Somers en vastgoedpromotor Verelst is Mechelen uitgegroeid tot een aantrekkelijke en levendige plaats met tal van activiteiten, zonder de nadelen van een metropool.”

De naam Willemen geniet een goede reputatie in de bouwsector. Zijn vader Paul is ex-voorzitter van de Nationale Confederatie van het Bouwbedrijf ( NCB) en de Europese aannemersvereniging. Zelf zetelt Johan in de Vlaamse Confederatie Bouw ( VCB), de lokale kamer van koophandel en in het Strategisch Plan van het Arrondissement Mechelen ( SPAM). Sinds 1991 zit de consulaire rechter ook in het voetbal als ondervoorzitter van KV Mechelen. Maar een echte voetbalfanaat is hij niet, hij heeft zelfs nooit gespeeld. Bovendien slorpt de snelle groei van zijn groep zoveel energie op, dat er nog maar weinig ruimte voor sociale activiteiten overblijft. En die vrije tijd besteedt Willemen liever aan zijn echtgenote, die marketingmanager bij zijn firma is, en zijn drie kinderen. Hij is dit jaar dan ook nog niet naar het stadion Achter de Kazerne geweest en zal zijn functie op het einde van het seizoen neerleggen.

Net als zijn voetbalploeg _ in tweede klasse weliswaar _ draait Willemen op volle toeren. Op drie jaar tijd verviervoudigde de groep haar geconsolideerde omzet tot zo’n 200 miljoen euro (8 miljard frank) met een duizendtal medewerkers. Op de referentielijst staan zowel voetbalstadions, zwembaden, kantoorgebouwen, fabrieken en zelfs de renovatie van het Koninklijk Paleis in Laken. Samen met Interbuild en Vanhout trok het bedrijf het Consciencegebouw van de Vlaamse Gemeenschap in Brussel op. Andere uitschieters zijn het Telenet-hoofdkwartier in Mechelen, het Ferraris-gebouw in Brussel, de hoofdzetel van Fortis in Brussel, het kantorencomplex Trefles in Anderlecht, het distributiecentrum van Belgacom in Nijvel, Callebaut (Aalst) en H&M (Puurs).

Problemen van de huidige laagconjunctuur ondervindt Willemen niet echt. Het orderboek is nog goed gevuld. Zo sleepte de Mechelse aannemer begin deze maand de opdracht van het ministerie van Buitenlandse Zaken in de wacht om het tentenkamp voor de Europese top in Laken van 13 december 2001 uit de grond te stampen. Sinds begin oktober bouwt Willemen in tijdelijke vereniging met Interbuild, CIT Blaton en Van Laere de 120 meter hoge Galaxy Torens in het Noordkwartier van Brussel, een opdracht van 125 miljoen euro (6 miljard frank). Toch verwacht hij een terugval in de tweede helft van het jaar. Sinds 11 september houden de promotoren al hun initiatieven op hold. Bovendien blijft de vraag van de overheid dalen, wat de resulaten van Franki Construct _ dat zich in de burgerlijke bouw specialiseert _ negatief beïnvloedt. Willemen: “Daarom zet ik nu ook de stap naar Oost-Europa. Daar is nog veel werk voor de boeg.”

Eric Pompen

Net als zijn voetbalploeg _ KV Mechelen _ draait Willemen op volle toeren.